Νέα ανασκαφικά ευρήματα δείχνουν ότι η πρώτη κατοίκηση γεωργών στη θέση «Μαγούλα» στα Ζερέλια Αλμυρού πραγματοποιήθηκε γύρω στο 6.600 π.Χ. και είναι από τις παλιότερες της νεολιθικής εποχής σε όλη τη Θεσσαλία» τόνισε η αναπληρώτρια καθηγήτρια αρχαιολογίας στο ΙΑΚΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας μέχρι και το 2016, νυν συνταξιούχος, και υπεύθυνη του ανασκαφικού έργου από πλευράς Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Αντίκλεια Μουνδρέα-Αγραφιώτη.
Η ίδια ανέφερε πως «από το 2005 αρχίσαμε ένα έργο ανασκαφής στη Μαγούλα των Ζερελίων με την ΙΓ’ Εφορία Αρχαιοτήτων. Οι μαγούλες στη νεολιθική εποχή ήταν σημαντικές για διάφορους λόγους, όπως οικονομικούς, συμβολικούς. Τα Ζερέλια ήταν μια τέτοια μαγούλα. Εμείς δουλέψαμε εκεί έξι χρόνια με ανασκαφή και μελέτη. Αυτή η γνώση που είχαμε στο παρελθόν για την προϊστορική κατοίκηση της μαγούλας ενισχύθηκε από τη νέα ανασκαφή.
Η ιδιοτυπία της μαγούλας αυτής είναι πως βρίσκεται ανάμεσα στις δύο λίμνες των Ζερελίων. Ήταν ένα εξαιρετικά και σπάνιο παρθένο τοπίο. Μάλιστα οι δύο λίμνες αποτελούν έναν κηρυγμένο βιότοπο. Εμείς κάναμε μια στρωμματογραφική τομή που ξεκίνησε το 2007 και ολοκληρώθηκε το 2015. Ξεκινήσαμε από την οροφή και φτάσαμε μέχρι τη βάση της Μαγούλας. Ως Πανεπιστήμιο είχαμε την έφεση στις νέες τεχνολογίες για την καλύτερη εκπαίδευση και των φοιτητών. Χρησιμοποιήσαμε βάσεις δεδομένων, συστήματα γεωγραφικών πληροφοριών και οι φοιτητές εκπαιδεύονταν στις ειδικές μελέτες όλων των κατηγοριών».
Η ίδια πρόσθεσε πως «ένα σημαντικό εύρημα που προέκυψε, όταν η ανασκαφή μας είχε φτάσει στο επίπεδο των χωραφιών, δηλαδή στην πρώτη φάση εγκατάστασης των νεολιθικών ανθρώπων στη λίμνη Ζερέλια, ήταν η χρονική κατοίκηση της περιοχής αυτής. Αυτό που λέγαμε βάσει και των παλιότερων δεδομένων, ήταν πως οι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν εκεί στη μέση-λιθική εποχή, δηλαδή στα μέσα της έκτης χιλιετίας π.Χ. Κάνοντας όμως καθαρισμούς ανακαλύψαμε πως υπήρχε μια επόμενη φάση εγκατάστασης, της αρχαιότερης νεολιθικής.
Η αρχαιότερη νεολιθική αρχίζει από τα μέσα της έβδομης χιλιετίας και φτάνει μέχρι το 5500 π.Χ. Επίσης βρήκαμε συνεχείς εστίες, δηλαδή καμένα χώματα από φωτιές σε πάχος περίπου ενός μέτρου. Δεν εντοπίσαμε κεραμική, αν και ξέραμε πως ήταν μια περίοδος από γεωργούς και κτηνοτρόφους που δεν έφτιαχναν κεραμικά. Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας προς τιμή του χρηματοδότησε την προσπάθεια και πλέον έχουμε χρονολόγηση αυτών των στρωμάτων που είναι ακριβώς σε αυτή την κρίσιμη περίοδο μεταξύ των πιο παλιών περιόδων νεολιθικής εποχής που έχουμε στη Θεσσαλία. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό εύρημα.
Η χρονολόγηση για την πρώτη κατοίκηση των Ζερελίων είναι γύρω στα 6.600 π.Χ. και είναι η περίοδος που έχουμε τους πρώτους γεωργούς. Στον Αλμυρό είναι η πρώτη φορά που βρίσκεται αυτή η φάση. Έτσι ανακαλύψαμε πως οι πρώτοι γεωργοί στον Αλμυρό και ειδικότερα στη Μαγούλα Ζερελίων εγκαταστάθηκαν το 6.600 π.Χ. Μέχρι πρότινος γνωρίζαμε ότι είχαν εγκατασταθεί πιο αργά. Αυτοί οι γεωργοί καλλιεργούσαν σιτηρά και είχαν αιγοπρόβατα».
Πηγή
Η ίδια ανέφερε πως «από το 2005 αρχίσαμε ένα έργο ανασκαφής στη Μαγούλα των Ζερελίων με την ΙΓ’ Εφορία Αρχαιοτήτων. Οι μαγούλες στη νεολιθική εποχή ήταν σημαντικές για διάφορους λόγους, όπως οικονομικούς, συμβολικούς. Τα Ζερέλια ήταν μια τέτοια μαγούλα. Εμείς δουλέψαμε εκεί έξι χρόνια με ανασκαφή και μελέτη. Αυτή η γνώση που είχαμε στο παρελθόν για την προϊστορική κατοίκηση της μαγούλας ενισχύθηκε από τη νέα ανασκαφή.
Η ιδιοτυπία της μαγούλας αυτής είναι πως βρίσκεται ανάμεσα στις δύο λίμνες των Ζερελίων. Ήταν ένα εξαιρετικά και σπάνιο παρθένο τοπίο. Μάλιστα οι δύο λίμνες αποτελούν έναν κηρυγμένο βιότοπο. Εμείς κάναμε μια στρωμματογραφική τομή που ξεκίνησε το 2007 και ολοκληρώθηκε το 2015. Ξεκινήσαμε από την οροφή και φτάσαμε μέχρι τη βάση της Μαγούλας. Ως Πανεπιστήμιο είχαμε την έφεση στις νέες τεχνολογίες για την καλύτερη εκπαίδευση και των φοιτητών. Χρησιμοποιήσαμε βάσεις δεδομένων, συστήματα γεωγραφικών πληροφοριών και οι φοιτητές εκπαιδεύονταν στις ειδικές μελέτες όλων των κατηγοριών».
Η ίδια πρόσθεσε πως «ένα σημαντικό εύρημα που προέκυψε, όταν η ανασκαφή μας είχε φτάσει στο επίπεδο των χωραφιών, δηλαδή στην πρώτη φάση εγκατάστασης των νεολιθικών ανθρώπων στη λίμνη Ζερέλια, ήταν η χρονική κατοίκηση της περιοχής αυτής. Αυτό που λέγαμε βάσει και των παλιότερων δεδομένων, ήταν πως οι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν εκεί στη μέση-λιθική εποχή, δηλαδή στα μέσα της έκτης χιλιετίας π.Χ. Κάνοντας όμως καθαρισμούς ανακαλύψαμε πως υπήρχε μια επόμενη φάση εγκατάστασης, της αρχαιότερης νεολιθικής.
Η αρχαιότερη νεολιθική αρχίζει από τα μέσα της έβδομης χιλιετίας και φτάνει μέχρι το 5500 π.Χ. Επίσης βρήκαμε συνεχείς εστίες, δηλαδή καμένα χώματα από φωτιές σε πάχος περίπου ενός μέτρου. Δεν εντοπίσαμε κεραμική, αν και ξέραμε πως ήταν μια περίοδος από γεωργούς και κτηνοτρόφους που δεν έφτιαχναν κεραμικά. Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας προς τιμή του χρηματοδότησε την προσπάθεια και πλέον έχουμε χρονολόγηση αυτών των στρωμάτων που είναι ακριβώς σε αυτή την κρίσιμη περίοδο μεταξύ των πιο παλιών περιόδων νεολιθικής εποχής που έχουμε στη Θεσσαλία. Και αυτό είναι πολύ σημαντικό εύρημα.
Η χρονολόγηση για την πρώτη κατοίκηση των Ζερελίων είναι γύρω στα 6.600 π.Χ. και είναι η περίοδος που έχουμε τους πρώτους γεωργούς. Στον Αλμυρό είναι η πρώτη φορά που βρίσκεται αυτή η φάση. Έτσι ανακαλύψαμε πως οι πρώτοι γεωργοί στον Αλμυρό και ειδικότερα στη Μαγούλα Ζερελίων εγκαταστάθηκαν το 6.600 π.Χ. Μέχρι πρότινος γνωρίζαμε ότι είχαν εγκατασταθεί πιο αργά. Αυτοί οι γεωργοί καλλιεργούσαν σιτηρά και είχαν αιγοπρόβατα».
Πηγή