Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2019

«Η κόρη Βερολίνου» ήταν Ελληνίδα αριστοκρατικής καταγωγής που πέθανε πρόωρα στην Κερατέα. Θεωρείται αριστούργημα αρχαϊκής τέχνης και μεταφέρθηκε στη Γερμανία τη δεκαετία του ’20

Ένα από το ομορφότερα ελληνικά αγάλματα εκτίθεται στο Μουσείο Αρχαίας Τέχνης του Βερολίνου. Ονομάζεται Κόρη του Βερολίνου και βρέθηκε στην Κερατέα Αττικής. Έχει ύψος 1,93 μ. και χρονολογείται το 570 π.Χ.

Εικονίζεται μια όμορφη γυναίκα αριστοκρατικής καταγωγής. Έχει ίδια στάση και είναι ντυμένη με χιτώνα που πέφτει ως τα πόδια και σχηματίζει ίσιες πτυχές. Οι ώμοι και η πλάτη της καλύπτονται από ένα φαρδύ ένδυμα.

Παρατείνει το χέρι της και φοράει σανδάλια, περιδέραιο, σκουλαρίκια και βραχιόλι στον αριστερό καρπό. Έχει πλούσια κόμη και στο κεφάλι της φοράει ένα κάλυμμα γνωστό στους αρχαιολόγους ως πόλος. Είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της θεάς του γάμου, Ήρας, όπως και το ρόδι που κρατάει στο χέρι της.

Οι αρχαίοι Έλληνες έντυναν τις γυναίκες που πέθαιναν σε νεαρή ηλικία ως νύφες. Το άγαλμα της Κόρης πρέπει να ήταν στημένο πάνω από τον τάφο της γυναίκας στην Κερατέα. Πρόκειται για ένα αριστούργημα της αρχαϊκής τέχνης που προκαλεί δέος. 

Ελάχιστες κόρες έχουν διασωθεί σε σχέση με τους Κούρους, κάτι που καθιστά το άγαλμα ακόμη πιο σημαντικό.  Ακόμη και σήμερα διακρίνονται το κόκκινο χρώμα με το οποίο ήταν βαμμένο το ένδυμα της.

Όμοια χαρακτηριστικά έχει και μια άλλη κόρη από τα Μεσόγεια της Αττικής, τη Μερέντα, που είναι το πολύ 20 χρόνια νεότερη από τη «θεά του Βερολίνου». Στην περίπτωσή της σώζεται η βάση του αγάλματος, στην οποία είναι χαραγμένο ένα επίγραμμα, δηλαδή ένα σύντομο ποίημα που μας πληροφορεί για το όνομα και την ιδιότητα της νεκρής: «Μνήμα της Φρασίκλειας· θα λέγομαι για πάντα κόρη [δηλαδή ανύπαντρο κορίτσι], γιατί από τους θεούς μού έλαχε να πάρω αντί για γάμο αυτό το όνομα».

Εκτός από το επίγραμμα, στη βάση είναι χαραγμένο και το όνομα του γλύπτη: είναι ο Αριστίων ο Πάριος. Παρόλο που ο καλλιτέχνης κατάγεται από την Πάρο, η κόρη έχει από τεχνοτροπική άποψη ομοιότητες με αττικά γλυπτά της ίδιας εποχής. Φαίνεται, επομένως, ότι ο Αριστίων ήταν από καιρό εγκατεστημένος στην Αττική και είχε αφομοιώσει αρκετά στοιχεία της τέχνης των τοπικών εργαστηρίων.


Με πληροφορίες από τη «Αρχαία Ελληνική Τέχνη και η Ακτινοβολία της», των Μανόλη Βουτυρά & Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά


Πηγή