Τετάρτη 29 Απριλίου 2020

Αιολίδες νήσοι

Οι Αιολίδες Νήσοι ή Νησιά του Αιόλου είναι ένα σύμπλεγμα οκτώ μικρών νησιών και αρκετών ακόμα βραχονησίδων που απλώνεται στη νότια Τυρρηνική Θάλασσα, λίγες δεκάδες ναυτικά μίλια ΒΔ της Μεσσήνης.

Η θαλάσσια αυτή περιοχή καλείται Αρχιπέλαγος των Αιολίδων, η δε ονομασία οφείλεται στο γεγονός ότι οι Αρχαίοι Έλληνες εντόπιζαν εκεί (στο νησί Στρόμπολι) την κατοικία του Αιόλου, ακολουθώντας τη «γεωγραφία» των ομηρικών επών. Ελληνικής προέλευσης είναι και πολλά τοπωνύμια που απαντώνται στα νησιά, δείγμα μιας παρουσίας που ξεκίνησε κατά τα τέλη του β' ελληνικού αποικισμού και διήρκεσε μιάμιση χιλιετία.

Η Ξενοφώντος “Ανάβασις”, το “θάλαττα θάλαττα” και το «μαινόμενον μέλι»

Ο στρατός του Κύρου ήταν περίπου 12.000 άνδρες, κυρίως Έλληνες μισθοφόροι, προερχόμενοι από διάφορα μέρη του Ελληνικού χώρου.

Ο στρατός του μεγαλύτερου αδελφού του, του Αρταξέρξη, στόν οποίο ο πατέρας τους, ο Δαρείος, είχε αναθέσει την βασιλεία, που αποτελούσε τον κρατικό περσικό στρατό, ήταν 139.000 άνδρες.

Στην συμπλοκή των δύο στρατών, κοντά στα Κούναξα, αρχηγός του στρατού του Κύρου ήταν ο Κλέαρχος ο Λακεδαιμόνιος και του στρατού του Αρταξέρξη ο Τεισαφέρνης.

Η κοινωνική και οικονομική κρίση του 3ου π.Χ. αιώνα

Ας επιβιβαστούμε στη μηχανή του χρόνου και ας βρεθούμε στα μέσα του 3ου π.χ. αιώνα. Μια εποχή με αρκετά έως επικίνδυνα κοινά σημεία με τη σημερινή εποχή. Παρατεταμένη οικονομική και κοινωνική κρίση, καθώς και κρίση θεσμών – αξιών, τεράστιο οικονομικοκοινωνικό χάσμα ανάμεσα σε έχοντες και μη έχοντες, διεύρυνση των αγορών και συσσώρευση πλούτου ως αποτέλεσμα της δράσης των επιγόνων του Μ. Αλεξάνδρου, ωστόσο ο πλούτος μένει στα χέρια ελαχίστων τη στιγμή που η φτώχεια παίρνει εκρηκτικές διαστάσεις.

Τρίτη 28 Απριλίου 2020

Μέγας Αλέξανδρος: Η μάχη του Ιαξάρτη

Το 329 π.Χ όλα φαίνονταν να πηγαίνουν ευνοϊκά για τον νεαρό βασιλιά των Μακεδόνων. Στρατοπεδευμένος στις όχθες του ποταμού Ιαξάρτη της Σογδιανής στις βορειοανατολικές εσχατιές της νεοποκτηθείσας αυτοκρατορίας του, εκεί που σήμερα βρίσκονται οι σύγχρονες κεντροασιατικές δημοκρατίες, παρακολουθούσε το χτίσιμο μιας νέας πόλης, από τις πολλές που θα έφεραν το όνομά του, και που αργοτερα θα ονομαζόταν Αλεξάνδρεια η Εσχάτη. Αυτή η προσωνυμία όντως θα ήταν ταιριαστή.

Δευτέρα 27 Απριλίου 2020

Οι Βησιγότθοι στην Ελλάδα και οι καταστροφές που προκάλεσαν στην Πελοπόννησο (396-397)

Ποιοι ήταν οι Βησιγότθοι - Η εγκατάστασή τους στη Θράκη - Η εκλογή του Αλάριχου ως αρχηγού τους- Η κάθοδός τους προς τη νότια Ελλάδα- Γιατί έφυγαν από την Αθήνα χωρίς να προκαλέσουν καταστροφές;- Οι Βησιγότθοι στην Πελοπόννησο και οι βανδαλισμοί σε Κόρινθο, Άργος και Σπάρτη- Η εγκατάστασή τους στην Αρκαδία και η εκδίωξή τους από τους Βυζαντινούς προς την Ήπειρο.

Ο ελλαδικός χώρος από την αρχαιότητα έχει γίνει στόχος επιδρομών πολλών βαρβάρων. Σε αρκετά άρθρα μας έχουμε αναφερθεί σε ορισμένους από αυτούς (Γαλάτες, Έρουλους, Σλάβους κ.α.). Μια σύντομη αναφορά έχουμε κάνει και για την επιδρομή των Βησιγότθων του Αλάριχου, αναφερόμενοι κυρίως στην περιήγηση του βάρβαρου ηγεμόνα στην Αθήνα.

Τετάρτη 22 Απριλίου 2020

Το θρυλικό ΧΡΥΣΟΜΑΛΛΟ ΔΕΡΑΣ δεν είναι ΜΥΘΟΣ!!! Βασίζεται πάνω σε ένα αληθινό ταξίδι που πραγματοποιήθηκε πριν από περίπου 3.500 χρόνια!!!

Ο γεωλόγος Άβταντιλ Οκροστσβάριντζε του πανεπιστημίου Τμπίλσι ΣΥΝΔΕΕΙ τον προορισμό του Ιάσονα ΜΕ μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Quaternary International ΚΑΙ υποστηρίζει πως ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΜΥΘΟΣ!!!Βασίζεται πάνω σε ένα αληθινό ταξίδι που πραγματοποιήθηκε πριν από περίπου 3.500 χρόνια....!!

Το θρυλικό χρυσόμαλλο δέρας συνδέεται με τον αρχαίο μυθικό ήρωα, τον Ιάσονα και τους ναύτες του, γνωστούς ως Αργοναύτες.

ΣΕΛΕΜΝΟΣ

Σε μια περιοχή κοντά στην Πάτρα υπήρχε ένα όμορφος βοσκός, ο Σέλεμνος, τον οποίο αγάπησε η θαλασσινή Νύμφη Αργυρά. Τον είδε κάποια μέρα να βόσκει το κοπάδι του κοντά στην θάλασσα και τον πόθησε. Βγήκε από την θάλασσα και έσμιξε ερωτικά με τον Σέλεμνο. Πολλές φορές ανέβαινε η Νύμφη από τη θάλασσα και κοιμόταν μαζί του. Σαν ικανοποίησε τον πόθο της, βαρέθηκε κι έπαψε να τον επισκέπτεται.

Ο βοσκός, όμως, δεν μπορούσε να τη βγάλει από τη σκέψη του κι έτσι πέθανε από τον καημό του. Η Αφροδίτη λυπήθηκε τον ερωτοχτυπημένο βοσκό που πέθανε από έρωτα και τον μεταμόρφωσε σε ποτάμι, που έτρεχε και χυνόταν στη θάλασσα. Ακόμη και τότε ο Σέλεμνος εξακολουθούσε να αγαπάει την Αργυρά και να υποφέρει. Γι’ αυτό η θεά, για να πάψει να υποφέρει, του έκανε ένα ακόμη δώρο, του χάρισε τη λησμονιά.

Τρίτη 14 Απριλίου 2020

Στην Αρχαία Ελλάδα ο «δημοκράτης» φαινόταν από το πόσα… ψάρια αγόραζε

Οι αρχαιολογικές ανασκαφές δίνουν ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τις διατροφικές συνήθειες των αρχαίων Ελλήνων, τα μέσα που χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική, ακόμα και τον τρόπο που επέλεγαν για να παρασκευάσουν την τροφή τους.

Δευτέρα 13 Απριλίου 2020

Ερωτοχτυπημένη Αιγύπτια κάνει μάγια σε Έλληνα για να την ερωτευθεί κι αυτός! Με μια επισήμανση: Πριν από 1800 χρόνια!

Έτσι λέει ο πάπυρος, που μόλις διαβάστηκε από Άμερικανό καθηγητή Αιγυπτιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο Robert Ritner. Στον πάπυρο μάλιστα δεν υπάρχει μόνον το κείμενο με τα μαγικά λόγια αλλά και μία αποκαλυπτική εικόνα, στην οποία ο άντρας, αντικείμενο του πόθου της γυναίκας αυτής, απεικονίζεται γυμνός με ιδιαίτερα τονισμένα τα γεννητικά του όργανα, να δέχεται το βέλος του Αιγύπτιου θεού Άνουβι (με το κεφάλι τσακαλιού).

O ιερός τόπος των Δελφών - Τρισδιάστατη αναπαράσταση του Ιερού

Σύμφωνα με την παράδοση, στην περιοχή των Δελφών υπήρχε ιερό αφιερωμένο στη γυναικεία θεότητα της Γαίας και φύλακάς του είχε τοποθετηθεί ο φοβερός δράκοντας Πύθων. Σύμφωνα με τοπικούς μύθους κύριος του ιερού έγινε ο Απόλλων όταν σκότωσε τον Πύθωνα.

Στη συνέχεια ο θεός μεταμορφωμένος σε δελφίνι μετέφερε στην περιοχή Κρήτες, οι οποίοι ίδρυσαν το ιερό του. Ο μύθος αυτός σχετικά με την κυριαρχία του Απόλλωνα επιβίωσε σε εορταστικές αναπαραστάσεις στις τοπικές γιορτές, όπως τα Σεπτήρια, τα Δελφίνια, τα Θαργήλια, τα Θεοφάνεια, και τα Πύθια [1]

Πέμπτη 9 Απριλίου 2020

Ο γρίφος με τις διάσημες Κόρες της Τζιάς. Εντοπίστηκαν στα ερείπια προϊστορικού οικισμού που ισοπέδωσε καταστροφικός σεισμός. Διέθετε οχύρωση, αρχοντική κατοικία και ιερό (βίντεο drone)

Ακριβώς απέναντι από το Βουρκάρι στην Τζιά  βρίσκεται η χερσόνησος της Αγίας Ειρήνης, που πήρε το όνομά της από το ομώνυμο γραφικό ξωκλήσι. Εκεί ανακαλύφθηκε ένας από τους σημαντικότερους οικισμούς του Αιγαίου. Διήρκεσε από την εποχή του Χαλκού έως το τέλος των μυκηναϊκών χρόνων (περ. 3000-1100 π.Χ.).

Ο Προϊστορικός οικισμός της Αγίας Ειρήνης Κέας  υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά κέντρα του Αιγαιακού χώρου, από το τέλος της νεολιθικής εποχής (3000 π.Χ.), που χρονολογείται η πρώτη εγκατάσταση στο χώρο, μέχρι τον 15ο αιώνα π.Χ., οπότε καταστράφηκε από τους ισχυρούς σεισμούς , σε περίοδο μεγάλης ακμής.

Δευτέρα 6 Απριλίου 2020

Το εντυπωσιακό γλυπτό που κοσμούσε την στέγη του Παρθενώνα ήταν ένα αγριολούλουδο της Ακρόπολης

Το φυτικό ακρωτήριο του Παρθενώνα είναι ένα εντυπωσιακό γλυπτό που κοσμούσε τη στέγη του ναού τα αρχαία χρόνια.

Μία γύψινη αναπαράσταση που αποτελείται από μερικά πρωτότυπα θραύσματα του έργου, εκτίθεται σήμερα στο Μουσείο της Ακρόπολης και προκαλεί θαυμασμό στους επισκέπτες, τόσο για το μέγεθος όσο και για το ιδιαίτερο σχήμα του.

Τα ακρωτήρια ήταν γλυπτά που συμπλήρωναν τη διακόσμηση των αετωμάτων και βρίσκονταν πάνω από τις τρεις γωνίες. Συνήθως είχαν τη μορφή ζώων, μυθικών τεράτων, φυτών και σε μερικές περιπτώσεις θεών.

Δωδώνη, το μαντείο όπου οι πιστοί έπαιρναν χρησμούς από το θρόισμα των φύλλων της βελανιδιάς. Χτίστηκε μετά από υπόδειξη ενός μαύρου περιστεριού

Το αρχαιότερο μαντείο της Ελλάδας ήταν της Δωδώνης στην Ήπειρο. Σύμφωνα με τον μύθο που ανέφερε ο Ηρόδοτος,  δυο μαύρα περιστέρια ξεκίνησαν από τη Θήβα της Αιγύπτου.

Το ένα πήγε στη Λιβύη όπου χτίστηκε το ιερό του Άμμωνα Δία και το δεύτερο προσγειώθηκε σε μια βελανιδιά στην αρχαία Δωδώνη και υπέδειξε στους ανθρώπους την ίδρυση ιερού προς τιμήν του αρχηγού των Ολύμπιων Θεών, Δία. Μέχρι τότε το μαντείο της Δωδώνης ήταν υπαίθριο και αφιερωμένο στη θεά Γη.

Ο Ναός της Αρτέμιδας Αγροτέρας και η μνήμη που τον συνδέει με τη μάχη του Μαραθώνα

«Κάθε χρόνο, στις 6 Βοηδρομιώνος (Σεπτεμβρίου) 500 ερείφια θυσίαζε ο πολέμαρχος στην Αρτέμιδα Αγροτέρα, στο ιερό της  στις Αγρές , επείδη οι Αθηναίοι  είχαν τάξει να θυσιάζουν σ’ αυτήν τόσα  ερίφια, όσους εχθρούς  εξόντωσαν στην μάχη. Καθώς δεν ήταν δυνατόν να εκπληρώσουν την υπόσχεσή τους περιόρισαν τον αριθμό σε πεντακόσια», διαβάζω για το ναό της Αρτέμιδας Αγροτέρας στο λεύκωμα «Δημοκρατία και η μάχη του Μαραθώνα».

Ο περίφημος μικρός ναός συνέδεσε το όνομά του με την περιβόητη μάχη του Μαραθώνα και τη νίκη επί των Περσών το 490 π.Χ., η οποία αποτελεί μια κομβική στιγμή τόσο για την ελληνική όσο και την παγκόσμια ιστορία, καθώς σε αυτή αναμετρήθηκαν, δυο κόσμοι, δυο συστήματα αξιών.

Παρασκευή 3 Απριλίου 2020

Αναζητώντας Όσα δεν Έσβησε ο Χρόνος - Από την Κνίδο στα Μύρα - Δείτε το βίντεο

Στο τελευταίο ντοκιμαντέρ της σειράς η περιήγηση ξεκινά από την Καύνο, πόλη στην οποία κατά τη μυθολογία κατέφυγε ο Καύνος για να λησμονήσει τον έρωτά του προς την αδερφή του Βυβλίδα. Η πόλη αποτελεί μωσαϊκό μνημείων από διάφορες εποχές.

Υπάρχουν λαξευτοί τάφοι που ανήκουν στην Eλληνιστική περίοδο, ενώ στην ακρόπολη της πόλης συνυπάρχουν οχυρώσεις των Ελληνιστικών και των Βυζαντινών χρόνων.

Αρχαία Ελληνική Μυθολογία - Πυγμαλίων

Η ιστορία αναφέρεται στον μυθικό βασιλιά της Κύπρου Πυγμαλίωνα και αναφέρει ότι κάποτε ερωτεύθηκε ένα γυναικείο άγαλμα της Αφροδίτης από ελεφαντόδοντο. Ζήτησε λοιπόν, τελικά, από τη θεά Αφροδίτη να του χαρίσει μια αληθινή γυναίκα όμοια με το άγαλμα. Μετά από λίγο, ο Πυγμαλίων είδε με έκπληξή του ότι το άγαλμα ήταν πια μια ζωντανή γυναίκα, η Γαλάτεια.

Δίκταμο: Το πρώτο αντισηπτικό της αρχαιότητας

Κι όμως ο δίκταμος ή έρωντας (Origanum dictamnus),όπως τον αποκαλούμε στην Κρήτη, ήταν το πρώτο αντισηπτικό της αρχαιότητας.

Πρόκειται για το πιο φημισμένο από τα κρητικά ενδημικά φυτά και λόγω των ιδιοτήτων του αλλά και εξαιτίας της δυσκολίας που έχει η συλλογή του στην άγρια του μορφή.

Ο ομότιμος καθηγητής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Βασίλης Λαμπρινουδάκης, όταν προ διετίας περίπου είχε βρεθεί στην Κρήτη για να μιλήσει σε εκδήλωση του Μουσείου Ιατρικής, είχε αναφερθεί στο δίκταμο  λέγοντας πως σε πινακίδα της γραμμικής β, που ανακαλύφθηκε, υπήρχε αναφορά σε αυτό το φυτό για τις αντισηπτικές του ιδιότητες.

Ο θεός Φόβος

Στην ελληνική μυθολογία, ο Φόβος είναι η προσωποποίηση του φόβου. Οι Αρχαίοι Έλληνες τον θεωρούσαν γιο του Άρη και της Αφροδίτη. Μαζί με τον αδελφό του Δείμο, που ήταν η προσωποποίηση του τρόμου, συνόδευε τον πατέρα του στους πολέμους.

Στην ελληνική μυθολογία, ο Δείμος είναι η προσωποποίηση του τρόμου. Οι Αρχαίοι Έλληνες τον θεωρούσαν γιο του Άρη και της Αφροδίτης ή της Κυθέρειας. (Σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή ήταν γιος του Πολέμου και αδελφός του Κυδοίμου).

Ησίοδος - Η φιλοσοφία ως κοσμογονία του όντος

Οι δύο πρώτοι μεγάλοι Έλληνες ποιητές Όμηρος και Ησίοδος αποτύπωσαν στα έργα τους τόσο την κοσμογονία, το πώς δηλαδή δημιουργήθηκε ο κόσμος, όσο και την ανθρωπογονία, τη φύση του ανθρώπου και τον προορισμό του.

Στην προκείμενη περίπτωση θα ασχοληθούμε με τον Ησίοδο, που όχι μόνο θεωρείται ο πρώτος ποιητής φιλόσοφος στην ελληνική παράδοση, αλλά και ένας μύστης-επιστήμονας που περιέγραψε την αληθινή δομή του σύμπαντος κατά τρόπο που επηρέασε καθοριστικά τόσο την εξέλιξη της αρχαίας φιλοσοφίας, όσο και την πορεία συνολικά που αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα.

Πέμπτη 2 Απριλίου 2020

Δέκα Έλληνες γιατροί της αρχαιότητας

Ο Γαληνός ήταν ο δεύτερος σπουδαιότερος Έλληνας γιατρός μετά τον Ιπποκράτη και ο τελευταίος χρονικά από όλους τους σημαντικούς του ελληνορωμαϊκού κόσμου.

Ο Ιπποκράτης είναι σήμερα ο πιο γνωστός αρχαίος Έλληνας γιατρός, αλλά όχι ο μοναδικός.

Πριν και μετά από αυτόν, έζησαν και διέπρεψαν σημαντικές προσωπικότητες, που συνέβαλαν με το έργο τους στη γέννηση της ιατρικής επιστήμης.

Βιβλιοθήκες στην αρχαία Ελλάδα

Σε μια χώρα που γεννήθηκε το πνεύμα της επιστήμης και η φιλοσοφία, που η τέχνη έφτασε στο αποκορύφωμα της, που το θέατρο αποτέλεσε σχολείο υψηλού επιπέδου για όλες τις ηλικίες, σε μια χώρα που δεν υπήρξε πόλη χωρίς θέατρο – μοναδικό φαινόμενο στην ιστορία του πολιτισμού – δεν θα ήταν δυνατό να μην έχουν υπάρξει και αγαπηθεί και οι βιβλιοθήκες.

Η πρώτη εμφάνιση των ελεφάντων στην Πελοπόννησο έγινε πριν από 5 εκατομμύρια χρόνια !!!

Μετά τη διάβαση του Αλφειού έχει κανείς μια περιοχή ονομαζόμενη Τραπεζουντία, όπου υπάρχουν και ερείπια μιας πόλης Τραπεζούντας. Και πάλι, αριστερά καθώς κανείς κατεβαίνει από την Τραπεζούντα προς τον Αλφειό, κοντά στο ποτάμι, υπάρχει θέση ονομαζόμενη Βάθος, όπου γίνεται γιορτή με μυστικές ιεροπραξίες κάθε τρίτη χρονιά για τις Μεγάλες θεές.

Τετάρτη 1 Απριλίου 2020

Η μακρά ιστορία του εθίμου της Πρωταπριλιάς

Στην αρχαία Ελλάδα, ο Απρίλιος αντιστοιχούσε με το δέκατο μήνα του αττικού ημερολογίου για την περίοδο από τις 20 Μαρτίου μέχρι τις 22 Απριλίου περίπου ανάλογα με το σεληνιακό ημερολόγιο (μήνας Μουνιχίων) ο οποίος ήταν αφιερωμένος στη θεά Άρτεμη.

Ο Απρίλιος, ή Απρίλης, είναι ο τέταρτος μήνας του έτους και ανήκει στην εποχή της Άνοιξης. Το όνομά του προέρχεται από το λατινικό ρήμα aperire (η λατινική ονομασία του είναι Aprillis) , που σημαίνει «ανοίγω», γιατί το μήνα αυτό ανοίγουν τα λουλούδια.