Οι Αθηναίοι
τον Μάρτιο του 416 π.Χ. πήγαν στη Μήλο
έχοντας σαν στόχο να πείσουν τους Μήλιους να προχωρήσουν στην Αθηναϊκή
συμμαχία.
Κατά τη φάση
των διαπραγματεύσεων οι Μήλιοι προσπάθησαν να μείνουν ουδέτεροι επικαλούμενοι
την αρχή του δικαίου και της ηθικής αυτού, οι Αθηναίοι απάντησαν πως το δίκαιο
λαμβάνεται υπόψη μόνο όταν τα δύο αντίπαλα μέρη είναι ισοδύναμα, όταν δεν
συμβαίνει αυτό οι ισχυροί υλοποιούν όσα επιτρέπει η δύναμή τους.
Παρακάτω θα
δούμε μερικά αποσπασματικά - περιληπτικά σημεία του διαλόγου των Μηλίων σε
ελεύθερη απόδοση.
Αθηναίοι: Δεν θα χρησιμοποιήσουμε ωραίες
φράσεις που δεν πρόκειται να πείσουν κανέναν, την ηγεμονία την αποκτήσαμε
δικαίως επειδή νικήσαμε με τους Πέρσες, το επιχείρημα της δικαιοσύνης έχει μόνο
νόημα μεταξύ ίσων, διαφορετικά ο δυνατότερος επιβάλλει την θέλησή του.
Μηλίοι: Ώστε δεν θα μας δεχτείτε να είμαστε
φίλοι σας, και όχι εχθροί σας και να διατηρήσουμε την ειρήνη και την ουδετερότητα
μας
Αθηναίοι: Όχι! Γιατί η έχθρα σας μας βλάπτει
λιγότερο από την φιλία σας. Γιατί η φιλία είναι τεκμήριο αδυναμίας ενώ το μίσος
είναι τεκμήριο δύναμης, και νομίζουμε ότι όσοι διατηρούν την ελευθερία τους την
οφείλουν στη δύναμή τους, εμείς δεν επιτιθέμεθα λόγω φόβου.
Μηλίοι: Για εμάς υποχώρηση σημαίνει απώλεια κάθε
ελπίδας, ενώ αν πολεμήσουμε σημαίνει ακόμα ότι υπάρχει ελπίδα.
Αθηναίοι: Η ελπίδα είναι όντως παρηγοριά σε ώρα
του κινδύνου μόνο όταν κάποιος διακινδυνεύει να χάσει ότι έχει ως περίσσευμα και
μπορεί να υποστεί βλάβη αλλά όχι ολοκληρωτική καταστροφή. Αλλά όταν η ελπίδα σε
παρασύρει τότε αντιλαμβάνεσαι την αληθινή φύση της όταν η καταστροφή επέρχεται
ολοσχερώς
Μηλίοι: Παρόλα αυτά πιστεύουμε πως οι Λακεδαιμόνιοι
λόγω των ιδίων συμφερόντων τους δεν θα μας εγκαταλείψουν.
Αθηναίοι: Το συμφέρον συμβαδίζει με την
ασφάλεια και την τιμή και συνεπάγεται κινδύνους τους οποίους μέχρι στιγμής οι
Λακεδαιμόνιοι αποφεύγουν να τους αντιμετωπίσουν.
Στην συνέχεια
οι Αθηναίοι αποχωρούν οι μύλοι προτιμούσαν να δεχτούν τους Αθηναίους ως φίλους
για να εξασφαλίσουν το χρόνο προκειμένου να συμμαχήσουν με τους Σπαρτιάτες.
Δυστυχώς έκαναν
λάθος αφού οι Σπαρτιάτης δεν διακινδύνευσαν την εμπλοκή τους, και οι Αθηναίοι
έκριναν ότι δεν τους συνέφερε να τους έχουν φίλους, έτσι οι Αθηναίοι εισβάλουν
στην Μήλο και την καταστρέφουν ολοσχερώς.
Η αλαζονεία
τους βέβαια τους τιμώρησε αργότερα με την καταστροφή τους στους Αιγός Ποταμούς,
έτσι η Μήλος ερήμωσε και ουσιαστικά έπαψε να υφίσταται.
Βιβλιογραφία:
ΘΟΥΚ 5.84.1–5.86.1, Η αρχή του διαλόγου Αθηναίων–Μηλίων [Μτφρ. 1: Ε.Κ. Βενιζέλος]
Πληροφορίες αντλήθηκαν από την Πηγή
