Πέμπτη 27 Ιανουαρίου 2022

Χιόνι στην Αρχαία Ελλάδα

Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Χιόνη είναι γνωστά τα παρακάτω 4 πρόσωπα:

Θυγατέρα του ποτάμιου θεού Νείλου και της Ωκεανίδας Καλλιρρόης. Η Χιόνη ζούσε στους αγρούς και κάποτε κακοποιήθηκε από κάποιο γεωργό. Για το λόγο αυτό, η Χιόνη μεταμορφώθηκε από το θεό Ερμή, μετά από εντολή του θεού Δία, σε νεφέλη χιονιού, το οποίο πέφτοντας καταστρέφει τα σπαρτά.

Θυγατέρα του Βορέου και της Ωρειθυίας (της κόρης του βασιλιά των Αθηνών Ερεχθέως). Αδέλφια της Χιόνης ήταν ο Ζήτης, ο Κάλαϊς και η Κλεοπάτρα. Η Χιόνη αυτή γέννησε ένα παιδί θεού, τον Εύμολπο από το θεό Ποσειδώνα, και για να το κρύψει (από φόβο να μην το μάθει ο πατέρας της), το πέταξε στη θάλασσα. Παρόλα αυτά ο Ποσειδώνας έσωσε το παιδί και το μεγάλωσε.

Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2022

Αρχαίος Δίολκος

Ο/Η Δίολκος ήταν ο ειδικής κατασκευής πλακόστρωτος δρόμος που συνέδεε τις δύο άκρες του Ισθμού της Κορίνθου και πάνω στον οποίο σύρονταν κατά την αρχαιότητα από δούλους τα πλοία από τον Κορινθιακό στον Σαρωνικό Κόλπο και αντίστροφα.

Είναι εύκολο να γίνει αντιληπτή η σκοπιμότητα και η σπουδαιότητα αυτής της κατασκευής για το εμπόριο των αρχαίων Ελλήνων, αφού απάλλασσε τα πλοία από τον πολυήμερο τότε περίπλου της Πελοποννήσου και από τους αντίστοιχους κινδύνους, κυρίως από το πέρασμα των πολυτάραχων ακρωτηρίων Μαλέα και Ταινάρου.

Τετάρτη 19 Ιανουαρίου 2022

Μέλισσος ο Σάμιος ο στρατηγός των Σαμίων εναντίον των Αθηναίων

Ο Μέλισσος ο Σάμιος, γιος του Ιθαγένη ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος εκ των Προσωκρατικών, καταγόμενος από τη Σάμο, που έζησε τον 5ο αιώνα π.Χ.. Υπήρξε μαθητής και ομόδοξος του Παρμενίδη και εκπρόσωπος (μάλλον ο τελευταίος) της ελεατικής σχολής.

Το 440 π.Χ., όταν ο Περικλής έπλευσε με 44 τριήρεις εναντίον της Σάμου, που είχε αποσκιρτήσει από την Αθηναϊκή Συμμαχία, ο Μέλισσος ανέλαβε την αρχιστρατηγία του στρατού των Σαμίων. Αρχικά είχε επιτυχίες, αλλά τελικώς οι Αθηναίοι, μετά από πολιορκία εννέα μηνών, ανάγκασαν τους αποστάτες να παραδοθούν.

Πέμπτη 13 Ιανουαρίου 2022

Λουκιανός ο Σαμοσατεύς - H λογοτεχνική Οδύσσεια του Διαστήματος

Ο Λουκιανός ο Σαμοσατεύς (125 - 180 μ.Χ.) ήταν ρήτορας και σατιρικός συγγραφέας που έγραφε στην ελληνική γλώσσα. Ήταν ο δημιουργός του σατιρικού διαλόγου και από τους σημαντικότερους αττικιστές συγγραφείς της Δεύτερης σοφιστικής.

Έζησε σε μια εποχή κατά την οποία δεν αναπτύχθηκαν εντελώς καινούργιες φιλοσοφικές τάσεις, οι παλαιότερες όμως σχολές φιλοσοφίας εξακολούθησαν να υπάρχουν και να ασκούν σημαντική επίδραση στην πνευματική ζωή του ελληνορωμαϊκού κόσμου. 

Οι γνωστές φιλοσοφικές επιλογές και σχολές πυθαγόρειοι, πλατωνικοί, κυνικοί, περιπατητικοί, σκεπτικιστές, επικούρειοι, στωικοί , συνέχιζαν τη δράση και τη διδασκαλία τους, αλλά με την ευρεία διάδοση των διαφόρων απόψεων άρχισε να παρουσιάζεται το φαινόμενο του εκλεκτικισμού, δηλαδή η τάση να υιοθετεί κανείς επιμέρους απόψεις από διαφορετικές φιλοσοφικές σχολές, επιλέγοντας τις διδασκαλίες που τον ικανοποιούν και τον εκφράζουν.

Τετάρτη 12 Ιανουαρίου 2022

O Μηχανισμός Αντικυθήρων, νέα στοιχεία αποκαλύπτουν την πολυπλοκότητα του

Το 1900, ο δύτης Ηλίας Σταδιάτης, ντυμένος με ένα χάλκινο και ορειχάλκινο κράνος και ένα βαρύ πάνινο κοστούμι, βγήκε από τη θάλασσα τρέμοντας από φόβο και μουρμουρίζοντας για έναν «σωρό από νεκρούς γυμνούς ανθρώπους». Ήταν ανάμεσα σε μια ομάδα Ελλήνων δυτών από το νησί Σύμη της Ανατολικής Μεσογείου που αναζητούσαν φυσικά σφουγγάρια. Είχαν προφυλαχθεί από μια σφοδρή καταιγίδα κοντά στο μικροσκοπικό νησί των Αντικυθήρων, ανάμεσα στην Κρήτη και την ηπειρωτική Ελλάδα. Όταν η καταιγίδα υποχώρησε, βούτηξαν για σφουγγάρια και έπεσαν σε ένα ναυάγιο γεμάτο ελληνικούς θησαυρούς - το πιο σημαντικό ναυάγιο από τον αρχαίο κόσμο που είχε βρεθεί μέχρι τότε. Οι «νεκροί γυμνοί άνθρωποι» ήταν μαρμάρινα γλυπτά σκορπισμένα στον πυθμένα της θάλασσας, μαζί με πολλά άλλα αντικείμενα. Αμέσως μετά, η ανακάλυψή τους οδήγησε την πρώτη μεγάλη υποβρύχια αρχαιολογική ανασκαφή στην ιστορία.

Τρίτη 11 Ιανουαρίου 2022

O Ίρος στην Ελληνική μυθολογία

Στην ελληνική μυθολογία με το όνομα Ίρος είναι γνωστά δύο διαφορετικά πρόσωπα, τα παρακάτω:

1) Ζητιάνος στην Ιθάκη, γνωστός από την Οδύσσεια. Το όνομά του ήταν Αρναίος, αλλά οι μνηστήρες της Πηνελόπης και «τα παιδιά μεσ' στο χωριό τονε φωνάζανε Ίρο» (Οδύσσεια, ραψωδία σ, στίχος 6, μετάφραση Ζήσιμου Σίδερη), καθώς έκανε και τον αγγελιαφόρο: «ούνεκ' απαγγέλλεσκε κιών, ότε πού τις ανώγοι» (σ 7, ως γνωστό η Ίρις ήταν η αγγελιαφόρος των θεών). Ο Ίρος προσέβαλε τον Οδυσσέα, επειδή ο τελευταίος ήταν μεταμφιεσμένος σε ζητιάνο και τον έβλεπε έτσι ως «ανταγωνιστή»:

Δευτέρα 10 Ιανουαρίου 2022

Αλκυόνη η σύζυγος του Κήυκα και κόρη του Αιόλου

Η Αλκυόνη στην ελληνική μυθολογία ήταν σύζυγος του Κήυκα και κόρη του Αιόλου.

Η Αλκυόνη και ο Κήυκας ζούσανε πολύ ευτυχισμένοι στην Τραχίδα, της οποίας ο Κήυκας ήταν βασιλιάς. Κάποιες φορές αποκαλούσαν ο ένας τον άλλον Δία και Ήρα[1]. Αυτό εξόργισε το Δία, και ενώ ο Κήυκας ήταν στη θάλασσα (πηγαίνοντας να συμβουλευτεί ένα μαντείο, σύμφωνα με τη διήγηση του Οβίδιου), έριξε κεραυνό στο καράβι του. 

Λίγο μετά ο Μορφέας μεταμορφωμένος ως Κήυκας εμφανίστηκε στην Αλκυόνη για να της διηγηθεί τη μοίρα του συζύγου της, και εκείνη ρίχτηκε στη θάλασσα από τη θλίψη της, όπου αντίκρισε το νεκρό σώμα του Κήυκα. Από συμπόνια οι θεοί τους μεταμόρφωσαν στα πουλιά αλκυόνες.