Κυριακή 17 Ιουλίου 2016

Η νίκη στην Τροία και ο θάνατος του Αγαμέμνονα

Σε άλλες πηγές λέγεται πως: όταν η Κλυταιμνήστρα πληροφόρησε τον Αχιλλέα για το δόλο που μεταχειρίστηκε ο Αγαμέμνων, με απότερο σκοπό  να θυσιάσει την κόρη του, ο Αχιλλέας επειδή ενεπλάκη το όνομά του,  πήγε στο στρατόπεδο και έκαμε τέτοια φασαρία λέγοντας πως: αν τολμήσει κανείς και πειράξει έστω και μια τρίχα της, θα έχει να κάνει μαζί του.

Μετά, αργά την νύχτα την πήρε κρυφά και την φυγάδευσε στην Ταυρίδα για να την φυλάει εκεί ο βασιλιάς των Σκυθών. Λέγεται μάλιστα πως ο Αχιλλέας έκανε μαζί της ένα παιδί, τον Πύρρον. Ακόμη,  πηγές άλλες μας πληροφορούν όπως αναφέρει ο Σταγειρίτης στην Ωγυγία του, πως η Ιφιγένεια ήταν κόρη του Θησέα από την Ελένη.  Αναφέρεται επίσης, πως ήταν κόρη του Αγαμέμνονα αλλά από την Χρυσηίδα όπως και ο Χρήσης που λέγεται πως ήταν αδερφός της. Και πως μετά την άλωση της Τροίας περιπλανώμενοι,  ο μεν Χρύσης πέθανε στην Χρυσούπολη της Χαλκιδώνας  την δε Ιφιγένεια άρπαξαν οι Σκύθες και την έκαναν Ιέρεια της Αρτέμιδος στην Ταυρίδα.

Άς επανέλθουμε όμως  στον Αγαμέμνονα,  ο οποίος μετά την θυσία της ελάφου που έβαλε η Θεά Άρτεμις στον βωμό αντί της Ιφιγένειας, κατάφερε να εξιλεωθεί για την πράξη του και έτσι φύσηξε ούριος άνεμος που βοήθησε επιτέλους τον Ελληνικό στόλο να αποπλεύσει από την Αυλίδα με προορισμό το Ίλιον.

Ο Παυσανίας, στα Βοιωτικά, αναφέρει για την συνήθεια των κατοίκων της Αυλίδος να θυσιάζουν σε ανάμνηση του γεγονότος,  της ξαφνικής πνοής του ανέμου που βοήθησε την πλεύση των Αχαιών, με αποτέλεσμα να αρχίσει να θυσιάζει ο καθείς ότι είχε, χωρίς διάκριση αρσενικού ή θυληκού σφάγιου. Από τότε επικράτησε στην Αυλίδα, να θεωρούνται όλα τα σφάγια κατάλληλα. Ο περιηγητής, επίσης κάνει αναφορά για  το ξύλο από το πλατάνι που αναφέρει ο Όμηρος, το οποίο βρίσκεται στον ναό, και επίσης για μια πηγή που υπάρχει κοντά στο πλατάνι αλλά και για ένα μέρος από χαλκό που αποτελούσε την είσοδο της σκηνής του Αγαμέμνονα:
«…πλατάνου δέ, ἧς καὶ Ὅμηρος ἐν Ἰλιάδι ἐποιήσατο μνήμην, τὸ ἔτι τοῦ ξύλου περιὸν φυλάσσουσιν ἐν τῷ ναῷ. λέγεται δὲ ὡς ἐν Αὐλίδι πνεῦμα τοῖς Ἕλλησιν οὐκ ἐγίνετο ἐπίφορον, φανέντος δὲ ἐξαίφνης ἀνέμου σφίσιν οὐρίου θύειν τῇ Ἀρτέμιδι ὅ τι ἕκαστος εἶχε, θήλεά τε ἱερεῖα καὶ ἄρσενα ὁμοίως: καὶ ἀπ' ἐκείνου διαμεμένηκεν ἐν Αὐλίδι πάντα τὰ ἱερεῖα εἶναι δόκιμα. δείκνυται δὲ καὶ ἡ πηγή, παρ' ἣν ἡ πλάτανος ἐπεφύκει, καὶ ἐπὶ λόφου πλησίον τῆς Ἀγαμέμνονος σκηνῆς οὐδὸς χαλκοῦς…»
Περί του μακροχρόνιου πολέμου εκεί δεν θα αναφερθούμε επί του παρόντος, παρά μονάχα πως: αφού μετά δέκα χρόνια επέτυχαν την άλωση της πόλης επέστρεψαν στην Ελλάδα. Να σημειώσουμε όμως εδώ τα εξής γεγονότα που συνέβησαν πριν την αναχώρηση.

Ο Αίας ο του Οϊλέως ή Λοκρός ή Αίας ο μικρός ή Μείων επειδή ήταν πιο μικρός από τον άλλο Αίαντα τον Ταλαμώνιο, μετά την άλωση της Τροίας μπήκε με αιματοβαμμένα ακόμη τα χέρια του στον ναό της Αθηνάς,  όπου βρισκόταν η Ιέρεια της θεάς, κόρη του Πριάμου η Κασσάνδρα με την εικόνα της Θεάς στα χέρια της. Ο Αίας έσυρε την Κασσάνδρα έξω από τον ναό και τότε ο Οδυσσέας τον κατηγόρησε πως την είχε βιάσει μέσα στον ναό, κάτι που έβγαλε ως συμπέρασμα από τον τρόμο που είχε ζωγραφισμένο στο πρόσωπό της η Ιέρεια της Θεάς.

Την Κασσάνδρα την πήρε ο Αγαμέμνων ως λάφυρο, αλλά ο στρατός ήταν εξοργισμένος με τον Αίαντα. Πριν ξεκινήσουν για την επιστροφή,  ο Κάλχας είπε πως:  η οργή της Θεάς Αθηνάς για την Ιέρειά της επέβαλε εξιλέωση και τότε ο Οδυσσέας πρότεινε να λιθοβοληθεί ο Αίας. Όμως εκείνος κατέφυγε στον Ναό ικέτης και ορκίστηκε πως δεν αληθεύει τίποτε από αυτά που ισχυρίστηκε ο Οδυσσέας και την αλήθεια των λόγων του επιβεβαίωσε και η Κασσάνδρα. Όμως η προφητεία του Κάλχα έπρεπε να ληφθεί υπ' όψιν. Τότε ήταν που διαφώνησε ο Αγαμέμνων με τον Μενέλαο,  ο οποίος ήθελε να φύγει χωρίς να γίνει η θυσία της εξιλέωσης. Έτσι ο Αγαμέμνων έμεινε στην Τροία για την θυσία και  ο Μενέλαος με τους υπόλοιπους Έλληνες και τον Οδυσσέα έφυγαν και πήγαν στην Τένεδο όπου και πάλι μια φιλονικία ανάμεσα στον Μενέλαο και τον Οδυσσέα χώρισε και αυτούς και ο μεν Μενέλαος με τους Νέστωρα και Διομήδη επέστρεψαν στην πατρίδα,  ο δε Οδυσσέας γύρισε πίσω στον Αγαμέμνονα.

Και αφού ο Αρχιστράτηγος έκανε,  όπως ο Κάλχας του είχε υποδείξει, την θυσία-εξιλέωση, αναχώρησε για τις Μυκήνες με την Κασσάνδρα ως λάφυρο της πτώσης του Ιλίου. Όταν έφθασε στις Μυκήνες μέγας νικητής και τροπαιούχος,  έστησαν τρανή γιορτή για τα επινίκια. Και ενώ ετοιμαζόταν ο Αγαμέμνων για το συμπόσιο έδωσε η Κλυταιμνήστρα σ' αυτόν ένα χιτώνα άνευ χειριδίων και τραχηλίδος, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Σταγειρίτης ( Ωγυγίας  μέρος Στ΄, Περί ηρώων της Ελλάδος , βίβλος  Στ΄,  κεφ. Α΄). Και έτσι καθώς μπλέχτηκε μέσα στο ύφασμα ο Αγαμέμνων και απεγνωσμένα προσπαθούσε να ελευθερωθεί απ' αυτό, τον κτύπησε η Κλυταιμνήστρα με τον πέλεκυ  και στην συνέχεια ο Αίγισθος με το ξίφος.
 
«…Μυκηνῶν δὲ ἐν τοῖς ἐρειπίοις κρήνη τέ ἐστι καλουμένη Περσεία καὶ Ἀτρέως καὶ τῶν παίδων ὑπόγαια οἰκοδομήματα, ἔνθα οἱ θησαυροί σφισι τῶν χρημάτων ἦσαν. τάφος δὲ ἔστι μὲν Ἀτρέως, εἰσὶ δὲ καὶ ὅσους σὺν Ἀγαμέμνονι ἐπανήκοντας ἐξ Ἰλίου δειπνίσας κατεφόνευσεν Αἴγισθος…» 
(Παυσανίου Κορινθιακά, κεφ.16,παραγρ.6) Μας εξιστορεί και ο Παυσανίας, σχετικά για τον θάνατο του Αγαμέμνονος.

Έτσι πέθανε άδοξα ο Αγαμέμνων τον οποίο ο λαός των Μυκηνών τιμούσε έχοντας στήσει αγάλματά του σε πολλά μέρη. Ο Αθανάσιος Σταγειρίτης λέει συγκεκριμένα γι' αυτόν:
" Ήτον δε μεγαλόσωμος, ωραίος,λευκός,ευπώγων,ευρυμέτωπος, μελανόθριξ, ευσχήμων, ευπαίδευτος και Θεοίς όμοιος. Όθεν ο Πρίαμος ιδών αυτόν από του πύργου ηρώτησεν: " Όστις όδ' έστιν Αχαιός ανήρ ηϋς τε μέγας τε.Καλόν δ' ούτω εγών ούπω ίδον οφθαλμοίσιν.Ούδ' ούτω γεραρόν, Βασιλήϊ γαρ ανδρί έοικε.Η δε Ελένη απεκρίθη:Ούτος γ' Ατρείδης ευρυκρείων Αγαμέμνων,αμφότερον βασιλεύς τ' αγαθός, κρατερός τ' αιχμητής." 
( Ωγυγίας  μέρος Στ΄, Περί ηρώων της Ελλάδος , βίβλος  Στ΄,  κεφ. Α΄)

Χάθηκε ο Μέγας Αρχιστράτηγος των Ελλήνων, ο Βασιλιάς των πολύχρυσων Μυκηνών , ο Αγαμέμνων,  ο πορθητής του Ιλίου!!!  Άδοξα θα έλεγε κανείς, αφού σε κανένα πεδίο μάχης δεν έπεσε αλλά δυστυχώς αποδέκτης και αυτός της κατάρας των Τανταλιδών,  έμελε να πάει από χέρι δικού του ανθρώπου, από το αίμα του,  τον γιό του αδερφού του Θυέστη, τον Αίγισθο!  Στην ουσία μετά τον θάνατο του Αγαμέμνονος οι Ατρείδες χάνουν την αίγλη και δύναμή τους και η χρυσή λάμψη των Μυκηνών αρχίζει να ξεθωριάζει... Όμως λίγο πριν σβήσει οριστικά αυτή η λάμψη και οι ίδιες οι Μυκήνες,  κάποια γεγονότα ακόμη είναι να συμβούν,  με τους απογόνους του Μεγάλου Βασιλιά των Μυκηνών Αγαμέμνονος.



Πηγή