Δώδεκα καταστήματα έχουν ανασκαφεί πλήρως και αφορούν σε εργαστήρια υφαντικής, ελαιοπιεστήριο, εργαστήριο για την επεξεργασία κεράτων από ελάφια, πωλητήριο μικρών βωμών κ.ά.
Το εμπορικό κέντρο χρονολογείται από τα μέσα του 6ου π.Χ.
αιώνα ενώ στην κορυφή του λόφου υπάρχουν αρχιτεκτονικά μέλη από το Αρχοντικό. Ενοικος του ήταν κάποιος εταίρος του Φιλίππου, του οποίου δεν γνωρίζουμε το όνομα, καθώς δεν έχουν βρεθεί σχετικές επιγραφές, ενώ εκεί υπήρχε και το καλύτερα διατηρημένο λιοτριβιό (ελαιοτριβείο) στην Ελλάδα της κλασικής εποχής.
Tο κτίσμα, μήκους περίπου 60 μ. και πλάτους 7,5 μ., το οποίο αποτελείται από 12 δωμάτια/καταστήματα.
Εδώ και 25 χρόνια ανασκάπτει την αρχαία Αργιλο ο επίτιμος έφορος Αρχαιοτήτων -πρώην προϊστάμενος της ΕΦΑ Καβάλας- Ζήσης Μπόνιας, από κοινού με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, Ζακ Περό, και τα ευρήματα παρουσιάζονται την ερχόμενη εβδομάδα σε διεθνές συνέδριο, που θα γίνει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, με θέμα «Αργιλος, 25 χρόνια έρευνας».
Στην κορυφή του λόφου υπάρχουν αρχιτεκτονικά μέλη από το Αρχοντικό. Ενοικός του ήταν κάποιος εταίρος του Φιλίππου
«Την τελευταία πενταετία ανασκάπτουμε ένα οργανωμένο κτιριακό συγκρότημα εμπορικού χαρακτήρα. Ουσιαστικά πρόκειται για το εμπορικό κέντρο της Αργίλου, άποψη που ενισχύεται και από τη γειτνίασή του με το λιμάνι της πόλης. Εχει ερευνηθεί πλήρως ένα κτίσμα, μήκους περίπου 60 μέτρων και πλάτους 7,5 μέτρων, το οποίο αποτελείται από 12 δωμάτια/καταστήματα. Στα δωμάτια αυτά κατασκευάζονταν ή και πωλούνταν διάφορα προϊόντα και καλλιτεχνικά τεχνουργήματα. Για παράδειγμα σε ένα από αυτά πωλούνταν μικροί μαρμάρινοι βωμίσκοι, σε άλλο βάφονταν μαλλιά και υφαίνονταν υφάσματα, σε άλλο δωμάτιο υπάρχει εγκατάσταση ελαιοπιεστηρίου, ενώ σε άλλο επεξεργάζονταν κέρατα ελαφιών για τη δημιουργία εργαλείων και κοσμημάτων», λέει στο «Εθνος» ο κ. Μπόνιας. Η εμπορική χρήση του χώρου ενισχύεται από το γεγονός πως όλα τα δωμάτια/καταστήματα ανοίγονταν στον δρόμο και οι πόρτες άνοιγαν προς τα έξω, το μέγεθος του κτιρίου και η θέση του δίπλα στον Στρυμονικό κόλπο τού προσδίδει έναν δημόσιο χαρακτήρα, ενώ βρέθηκαν πάνω από 400 νομίσματα και στον χώρο του αργαλειού υπήρχαν πάνω από 40 αγνύθες (υφαντικά βάρη).
Ενα στοιχείο που προβλημάτισε τους αρχαιολόγους είναι το ότι οι προσόψεις των δωματίων/καταστημάτων ήταν διαφορετικές και υποθέτουν ότι η πόλη διέθεσε τον χώρο και οι έμποροι «έχτισαν» μόνοι τους τα εργαστήρια.
«Τα δωμάτια ανοίγονταν σε πλακόστρωτο δρόμο, όπου μάλλον ήταν τοποθετημένα και τραπεζάκια για την έκθεση των προϊόντων. Τα ανασκαφικά ευρήματα μας παρέχουν ενδείξεις για ύπαρξη ενός ακόμη παρόμοιου κτιρίου, από το οποίο ανασκάψαμε έως τώρα μόνο δύο δωμάτια και πιθανόν και άλλων δύο παρόμοιων και ίδιων διαστάσεων. Τα κτίρια αυτά χωρίζονται από στενούς πλακόστρωτους δρόμους, οι οποίοι λειτουργούν και ως συστήματα αποχέτευσης των ομβρίων υδάτων», μας λέει ο κ. Μπόνιας.
Στη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου θα γίνει αναφορά και συζήτηση για το ενδιαίτημα του κατόχου της γης της Αργίλου στην κορυφή του λόφου. Πρόκειται για ένα πραγματικό αρχοντικό και από τη θέση αυτή ο ένοικός του, είχε οπτική επαφή με όλο τον Στρυμονικό κόλπο και ορατότητα από τη Θάσο μέχρι το Αγιον Ορος και τις ακτές της Χαλκιδικής.
Το κτίσμα είχε δύο ορόφους, στο ισόγειο υπήρχε μία πλήρης βιοτεχνική εγκατάσταση, ένα λιοτριβιό -το καλύτερα διατηρημένο στην Ελλάδα της κλασικής εποχής- και στον πρώτο όροφο κατοικούσε ο ένοικος. Το οίκημα είναι οργανωμένο κατά τα πρότυπα της ελληνικής κατοικίας: υπαίθρια αυλή στο κέντρο και γύρω γύρω ανοίγονται τα δωμάτια.
Στον νότιο τομέα της πόλης, που εκτείνεται από την παραλία έως τα ριζά του λόφου της ακρόπολης, έχουν ανασκαφεί δημόσια αλλά και ιδιωτικά κτίσματα. Επίσης έχουν αποκαλυφθεί τμήματα πλακόστρωτων δρόμων που οδηγούν από την περιοχή του λιμανιού στην ακρόπολη. Η χρονολόγησή τους εκτείνεται από το τελευταίο τέταρτο του 6ου αι. π.Χ. μέχρι το έτος 357 π.Χ. οπότε η πόλη καταστράφηκε από τον Φίλιππο Β΄, ο οποίος σε μια εκστρατεία-αστραπή στη Μακεδονία και στη Θράκη υπέταξε όλες τις πόλεις, πολλές τις κατέστρεψε και άλλες (Φίλιπποι) τις μετονόμασε.
Η αρχαία Αργιλος βρίσκεται 4 χιλιόμετρα δυτικά των εκβολών του Στρυμόνα στην παραλία του Στρυμονικού κόλπου σε απόσταση περίπου 6 χιλιομέτρων από την αρχαία Αμφίπολη.
Η πόλη καταλαμβάνει τον λόφο Παλαιόκαστρο και εκτείνεται σε έκταση περίπου 150 στρεμμάτων.
Ιδρύθηκε κατά τη φιλολογική παράδοση στα 655/4 από την Ανδρο, γεγονός που έχουν επιβεβαιώσει και οι ανασκαφικές έρευνες και αποτελεί την παλαιότερη αποικία στην αιγαιακή ακτή του Αιγαίου και την ανατολικότερη της Ανδρου, που είχε στην ευρύτερη περιοχή άλλες τρεις αποικίες, οι τελευταίες στη Χαλκιδική: τη Σάνη, την Ακανθο και τα Στάγιρα, πατρίδα του Αριστοτέλη.
Ο σκοπός της ίδρυσης της Αργίλου ήταν ο έλεγχος της εισόδου της κοιλάδας του Στρυμόνα, που σημαίνει της πλούσιας σε αγροτικά προϊόντα, σε ξυλεία και σε μεταλλεύματα θρακικής ενδοχώρας, καθώς και του πλούσιου σε μεταλλεύματα, κυρίως αργύρου, όρους Δύσωρο.
ΜΑΡΙΑ ΡΙΤΖΑΛΕΟΥ
Πηγή