Φυσικά όμως και οι Έλληνες είχαν μια διοίκηση. Ο αρχιτέκτονας της νίκης στη Σαλαμίνα ήταν ο νεαρός Αθηναίος στρατηγός Θεμιστοκλής, ο οποίος εξουδετέρωσε την αριθμητική ανωτερότητα των Περσών αναγκάζοντάς τους να πολεμήσουν στα όρια του στενού ανάμεσα στο νησί της Σαλαμίνας και το λιμάνι του Πειραιά. Χρησιμοποιώντας στρατηγική εξαπάτηση, ο Θεμιστοκλής έστειλε έναν αγγελιοφόρο για να ενημερώσει τον Ξέρξη, ότι ο ελληνικός στόλος επρόκειτο να φύγει κάτω από την κάλυψη του σκοταδιού. Ο αρχαίος ιστορικός Ηρόδοτος μας λέει ότι τα πλοία του Ξέρξη μπλόκαραν το στενό και οι άντρες του καθόταν στο κουπί όλη τη νύχτα. Το πρωί, ένα τμήμα του ελληνικού στόλου υποδύθηκε τη διαφυγή. οι Πέρσες τους κυνηγούσαν. Μόλις ο περσικός στόλος μαζεύτηκε μέσα στο στενό ο υπόλοιπος ελληνικός στόλος τους κατατρόπωσε.
Πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις αποκάλυψαν ότι η ηγεσία του Θεμιστοκλή στην εποχή της ειρήνης ήταν εξίσου μεγάλη με τη γενικότητά του στον πόλεμο. Μια ανασκαφή στον Πειραιά από το Δανέζικο Ινστιτούτο ανακάλυψε τα υπόστεγα που φιλοξένησαν τα αθηναϊκά επιθετικά πλοία, που ονομάζονται τριήρεις λόγω των τριών όχθων τους. Ο Bjorn Lovén, ο οποίος ηγείται της ανασκαφής, βρήκε ποτήρια στα θεμέλια των υπόστεγων, τα οποία, χρονολογούνταν στις δύο δεκαετίες πριν ή μετά τη μάχη. Ο κ. Lovén πιστεύει ότι «είναι πολύ πιθανό» ότι τα υπόστεγα ήταν μέρος ενός προγράμματος εξοπλισμού που υποκίνησε ο Θεμιστοκλής τρία χρόνια πριν από τη μάχη, αφού ανακαλύφθηκε μια ιδιαίτερα πλούσια ασημένια φλέβα στα ορυχεία των Αθηναίων στο Λαύριο.
Οι ανακαλύψεις του κ. Lovén, οι οποίες θα αποτελέσουν μέρος μιας αναμνηστικής έκθεσης Σαλαμίνας στο Ελληνικό Ναυτικό Μουσείο τον Σεπτέμβριο, ενισχύουν την θέση του Θεμιστοκλή ως όχι μόνο κύριου στρατηγικού αλλά και οραματιστή πολιτικού που δημιούργησε το αθηναϊκό ναυτικό και ενίσχυσε την αθηναϊκή δημοκρατία. «Όλες οι κοινωνικές τάξεις πολεμούσαν στις τριήρεις στη Μάχη της Σαλαμίνας. Πιστεύω ακράδαντα ότι αυτή η κεντρική μάχη δημιούργησε έναν εξαιρετικά ισχυρό δεσμό μεταξύ της πλειονότητας των πολιτών της Αθήνας. Έτσι θα μπορούσε το ναυτικό να εξελιχθεί στη ραχοκοκαλιά της αθηναϊκής δημοκρατίας », γράφει ο κ. Lovén σε ερευνητικό έγγραφο που δημοσιεύθηκε αυτό το φθινόπωρο.
Καθώς η Αθήνα πήγε σε μεταγενέστερες αυτοκρατορίες - Μακεδονία, Ρώμη, Βυζάντιο - το Αιγαίο συνέχισε να σηματοδοτεί τα αποτελεσματικά σύνορα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας. Αυτή η γεωπολιτική γραμμή είναι αδρανής από το 1923, όταν η Συνθήκη της Λωζάνης έθεσε τα σύνορα της σύγχρονης Ελλάδας και της Τουρκίας. Τώρα η Τουρκία επιδιώκει να ωθήσει τα θαλάσσια σύνορά της βαθιά στη Μεσόγειο.
«Δεν θυμούνται τη Σαλαμίνα;»
Πληροφορίες αντλήθηκα από την παρακάτω πηγή