Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2024

Κλεοπάτρα η Ελληνίδα φιλόσοφος γνωστή και ως Κλεοπάτρα Χρυσοποιός ή Αλχημίστρια

Κλεοπάτρα η Αλχημίστρια ή Κλεοπάτρα η Αλεξανδρίς (1ος ή 3ος μ.Χ. αιώνας), γνωστή και ως Κλεοπάτρα η Χρυσοποιός, ήταν Ελληνίδα φιλόσοφος και αλχημίστρια. Έζησε στην Αλεξάνδρεια και συνδέθηκε με τη σχολή της Μαρίας της Ιουδαίας. Δεν πρέπει να συγχέεται με την Κλεοπάτρα την Ιατρό που αναφέρει ο Ιπποκράτης, αλλά ούτε και με την Κλεοπάτρα τη βασίλισσα της αρχαίας Αιγύπτου.

Η Κλεοπάτρα πειραματίστηκε και μελέτησε τα μέτρα και τα σταθμά προσπαθώντας να μετρήσει, να ποσοτικοποιήσει και να καταγράψει τη διαδικασία και τα αποτελέσματα των πειραμάτων της, κάτι που σήμερα θεωρείται η επιτομή της επιστημονικής σκέψης.

Δεν διασώζεται παρά ελάχιστο από το έργο της. Στο απόσπασμα που διασώζεται από το έργο της Η Κλεοπάτρα συνομιλεί με τους φιλοσόφους παρομοιάζει τον φιλόσοφο - αλχημιστή που σκέφτεται την επιστήμη του σαν μια τρυφερή μητέρα που φροντίζει το παιδί της. Αυτή η παρομοίωση έχει χαρακτηριστεί ως «η πιο βαθυστόχαστη και συγκινητική δήλωση που έχει αφήσει πίσω του ένας αλχημιστής».

Το «Χρυσοποιός» της αποδόθηκε γιατί ήξερε να παρασκευάζει χρυσό, δηλαδή τη χυμευτική διαδικασία της μετατροπής του ορείχαλκου σε χρυσό, μία από τις βασικές επιδιώξεις των πρώιμων αλχημιστών. Το χειρόγραφο που περιγράφει τη διαδικασία, το επιγραφόμενο Χρυσοποιία Κλεοπάτρας ή Κλεοπάτρια χρυσοποιία, περιέχει διάφορα μυστικιστικά σύμβολα που παριστούν τις πράξεις χρυσοποιίας όπως έναν ουροβόρο όφι ως σύμβολο του απείρου, τα σύμβολα του χρυσού, του αργύρου (ασήμι) και του υδραργύρου και την παρακάτω φράση:

Ένα είναι το Ερπετό που περιέχει δηλητήριο σύμφωνα με δύο συνθέσεις, και Ένα είναι το Όλα και διά μέσω αυτού Όλα, και με αυτό είναι Όλα, και αν δεν έχεις το Όλα, Όλα είναι Τίποτα.

Τα κείμενα της Κλεοπάτρας της Αλχημίστριας χρησιμοποιούνταν πολύ μέχρι τα τέλη του μεσαίωνα και επηρέασαν πολλούς άλλους αλχημιστές.



Βιβλιογραφία:

  • Margaret Alic (2001). Hypatia's Heritage: a history of women in science from antiquity to the late nineteenth century. Women's Press. ISBN 0704339544.
  • Jan Apotheker· Livia Simon Sarkadi (2011). European Women in Chemistry. Wiley-VCH Verlag. ISBN 978-3-527-32956-4.
  • Elizabeth Oakes (2007). Encyclopedia of World Scientists. Facts on File. ISBN 1438118821.


Πληροφορίες αντλήθηκαν από την πηγή