Μετά την ήττα των Μακεδόνων από τους Θηβαίους με αρχηγό τον Πελοπίδα στη Θεσσαλία, ο βασιλιάς Αλέξανδρος ο Β' αναγκάστηκε να συνάψει συνθήκη και να παραδώσει 50 ομήρους στη Θήβα, περιλαμβανομένου και του Φιλίππου. Ενώ βρισκόταν στη Θήβα(368-365 π.Χ), ο Φίλιππος έλαβε στρατιωτική και διπλωματική εκπαίδευση από τον Επαμεινώνδα, έγινε ερωμένος του Πελοπίδα και έζησε με τον Παμμένη, ο οποίος ήταν ενθουσιώδης υπέρμαχος του Ιερού Λόχου της Θήβας.
Όταν επέστρεψε τελικά στη Μακεδονία, έγινε κυβερνήτης των ανατολικών επαρχιών και παντρεύτηκε μια Μακεδόνα αριστοκράτισσα, τη Φίλινα. Το 359 π.Χ., ο άλλος αδελφός του Φιλίππου, ο βασιλιάς Περδίκκας Γ', πέθανε στη μάχη κατά των Ιλλυριών. Πριν φύγει, ο Περδίκκας είχε διορίσει τον Φίλιππο ως αντιβασιλέα του βρέφους γιου του Αμύντα Δ', αλλά ο Φίλιππος κατάφερε να πάρει το βασίλειο για τον εαυτό του.Οι στρατιωτικές ικανότητες και το επεκτατικό όραμα του Φίλιππου για τη Μακεδονία του έφεραν πρόωρη επιτυχία. Έπρεπε πρώτα να διορθώσει τα δεινά που αντιμετώπιζε το βασίλειο στη Μακεδονία. Αυτή ήταν μια δύσκολη κατάσταση που είχε επιδεινωθεί πολύ με την ήττα της Μακεδονίας από τους Ιλλυριούς, έναν αγώνα στον οποίο είχε πεθάνει ο ίδιος ο βασιλιάς Περδίκκας. Οι Παίονες και οι Θράκες είχαν λεηλατήσει και εισβάλλει στις ανατολικές περιοχές της Μακεδονίας, ενώ οι Αθηναίοι είχαν αποβιβαστεί στη Μεθώνη στα παράλια με ένα απόσπασμα υπό τον Αργαίο Β΄.
Εκστρατείες κατά της Περσίας
Ο Φίλιππος Β' ενεπλάκη αρκετά νωρίς σε αγώνες ενάντια στην αυτοκρατορία των Αχαιμενιδών. Περίπου το 352 π.Χ., υποστήριξε αρκετούς Πέρσες αντιπάλους του Αρταξέρξη Γ΄, όπως ο Αρτάβαζος Β΄, ο Αμμινάπης ή ένας Πέρσης ευγενής ονόματι Αρχέλαος, δεχόμενος τους για αρκετά χρόνια ως εξόριστους στη Μακεδονική αυλή. Η υποδοχή των εξόριστων του έδωσε μια καλή γνώση των περσικών ζητημάτων, και ίσως μάλιστα να επηρέασε κάποιες από τις καινοτομίες του στη διαχείριση του μακεδονικού κράτους. Με αυτούς τους Πέρσες εξόριστους έκανε παρέα και ο Αλέξανδρος στα νιάτα του.
Το 336 π.Χ., ο Φίλιππος Β' έστειλε τον Παρμενίωνα, με τον Αμύντα, τον Ανδρομένη και τον Άτταλο, και στρατό 10.000 ανδρών στη Μικρά Ασία για να προετοιμαστούν για μια εισβολή για να απελευθερώσουν τους Έλληνες που ζούσαν στη δυτική ακτή και τα νησιά από την κυριαρχία των Αχαιμενιδών. Στην αρχή όλα πήγαν καλά. Οι ελληνικές πόλεις στη δυτική ακτή της Μικράς Ασίας επαναστάτησαν μέχρι που έφτασε η είδηση ότι ο Φίλιππος είχε δολοφονηθεί και τον διαδέχθηκε ως βασιλιάς ο μικρός γιος του Αλέξανδρος. Οι Μακεδόνες αποθαρρύνθηκαν από τον θάνατο του Φιλίππου και στη συνέχεια ηττήθηκαν κοντά στη Μαγνησία από τους Αχαιμενίδες υπό τη διοίκηση του μισθοφόρου Μέμνονα της Ρόδου.
Δολοφονία και διαδοχή
Η δολοφονία του Φιλίππου από τον Παυσανία της Ορεστίδος, αναπαράσταση των τελών του 19ου αιώνα
Ακολούθως οργάνωσε τον εορτασμό για τους γάμους της κόρης του Κλεοπάτρας με τον βασιλιά των Μολοσσών, Αλέξανδρο Α΄, στο θέατρο των Αιγών. Σύμφωνα με τον Διόδωρο, σε μια επίδειξη δύναμης, ο Φίλιππος έκανε την είσοδό του στο θέατρο χωρίς τη φρουρά του. Τότε όμως δολοφονήθηκε από έναν από τους πιο έμπιστους σωματοφύλακές του, τον Παυσανία. Ο Παυσανίας σκοτώθηκε λίγα λεπτά αργότερα από τους διώκτες του - Λεοννάτο μαζί με τον Περδίκκα.
Ο Αλέξανδρος και με την υποστήριξη του Αντίπατρου, που εκτελούσε χρέη αντιβασιλέα, ανακηρύχθηκε από τον στρατό νέος βασιλιάς. Οι λόγοι και οι ηθικοί αυτουργοί της δολοφονίας δεν έγιναν γνωστοί. Φαίνεται όμως ότι είχε συνεργούς, πράγμα που στρέφει τις υποψίες είτε στους Πέρσες, που ήθελαν να αποτρέψουν την εισβολή στο κράτος τους, είτε στην Ολυμπιάδα, που αισθανόταν ταπεινωμένη, επειδή ο Φίλιππος την είχε χωρίσει για μία νεότερη και ανιψιά του στρατηγού Αττάλου. Θα μπορούσαν όμως να είναι κάποιοι εσωτερικοί αντίπαλοι του Φιλίππου στη Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα.
Βιβλιογραφία:
- Ανδρόνικος, V24,50. Έργον 1983.30, 1990.83 EMTh3, 1989 (1992) 28,34.
- Green, Peter (2013). Alexander of Macedon, 356-323 B. C. : A Historical Biography. Berkeley: University of California Press. σελ. 48. ISBN 9780520954694.
- Howe, T. (2017), "Plain tales from the hills: Illyrian influences on Argead military development", in S. Müller, T. Howe, H. Bowden and R. Rollinger (eds.)
- Morgan, Janett (2016). Greek Perspectives on the Achaemenid Empire: Persia Through the Looking Glass (στα Αγγλικά). Edinburgh University Press. σελ. 271. ISBN 978-0-7486-4724-8.
- Cawthorne, Nigel (2004). Alexander the Great (στα Αγγλικά). Haus Publishing. σελίδες 42–43. ISBN 978-1-904341-56-7.
- Briant, Pierre (2012). Alexander the Great and His Empire: A Short Introduction (στα Αγγλικά). Princeton University Press. σελ. 114. ISBN 978-0-691-15445-9.
- Jensen, Erik (2018). Barbarians in the Greek and Roman World (στα Αγγλικά). Hackett Publishing. σελ. 92. ISBN 978-1-62466-714-5.
- Howe, Timothy· Brice, Lee L. (2015). Brill's Companion to Insurgency and Terrorism in the Ancient Mediterranean (στα Αγγλικά). BRILL. σελ. 170. ISBN 978-90-04-28473-9.
- Carney, Elizabeth Donnelly (2000). Women and Monarchy in Macedonia (στα Αγγλικά). University of Oklahoma Press. σελ. 101. ISBN 978-0-8061-3212-9.
Πληροφορίες αντλήθηκαν από την πηγή