Τετάρτη 30 Ιουνίου 2021

Ο Κράτος, η Βία, ο Ζήλος και η θεά Νίκη στην Αρχαία Ελληνική Μυθολογία

Στην ελληνική μυθολογία ο Κράτος ήταν η προσωποποίηση της ωμής εξουσίας κάθε μορφής (όχι μόνο της κρατικής). Ο Κράτος, η Βία, ο Ζήλος και η θεά Νίκη αναφέρονται από τον Ησίοδο στη Θεογονία του ως αδέλφια, τέκνα της Ωκεανίδος Στυγός και του Τιτάνα Πάλλαντα.

O Ζήλος ήταν φτερωτή θεότητα (δαίμων), προσωποποίηση της αφοσίωσης, της άμιλλας, της προθυμίας, του ενθουσιασμού, του πάθους, της διακαούς επιθυμίας και ανάγκης για υπεροχή, της δόξας.

Όταν επικράτησε η λατρεία του Δία ως αρχηγού των θεών, η Νίκη και τα αδέλφια της έγιναν ακόλουθοί του. Σύμφωνα με άλλο μύθο, η Στύγα πρόσφερε τα παιδιά της ως συμμάχους του Δία κατά την Τιτανομαχία. Ήταν ο ηνίοχος των θεών, όπως συχνά απεικονίζεται. Συχνά επίσης εμφανίζεται με φτερά, σε αντίθεση με άλλες γυναικείες θεότητες, οι οποίες ήδη κατά την κλασική περίοδο εμφανίζονταν χωρίς φτερά. Στα ρωμαϊκά χρόνια ονομαζόταν Βικτόρια.

Πέμπτη 24 Ιουνίου 2021

Ο Επίκτητος (50 μ.Χ. - 138 μ.Χ.) ήταν Έλληνας στωικός φιλόσοφος.

Ο Επίκτητος αναφέρεται ως παιδί δούλων και φέρεται ότι γεννήθηκε στην Ιεράπολη της Φρυγίας, εξ ου ενίοτε και το προσωνύμιο Ιεραπολίτης. Φθάνοντας στη Ρώμη, τον αγόρασε ο Επαφρόδιτος, ο οποίος ήταν απελεύθερος του Νέρωνα. 

Ο Επίκτητος υπήρξε θύμα του Επαφρόδιτου. Ο δεύτερος του έβαλε το πόδι σ' ένα μάγγανο και το έσφιγγε, για να τον κάνει να χάσει τη στωικότητά του και να φωνάξει. «Θα μου σπάσεις το πόδι», τον προειδοποίησε ο Επίκτητος, αλλά ο Επαφρόδιτος συνέχισε το σφίξιμο, μέχρι που έγινε το κακό. «Δε στο είπα πως θα μου σπάσεις το πόδι;» αρκέστηκε να πει ο Επίκτητος. 

Σε αυτή την περίοδο φαίνεται πως παρακολούθησε τα μαθήματα φιλοσοφίας του Μουσώνιου Ρούφου και συνόψισε τη φιλοσοφία του στις λέξεις «ανέχου και απέχου» (στα νέα ελληνικά: «Να έχεις υπομονή και αντοχή»). Όταν στη συνέχεια έγινε απελεύθερος, εγκαταστάθηκε για λίγο καιρό στη Ρώμη, όπου ζούσε σε μια καλύβα που έμενε πάντα ανοιχτή.

Τετάρτη 23 Ιουνίου 2021

Αργοναυτική εκστρατεία

Με το όνομα Αργοναυτική εκστρατεία φέρεται, στην Ελληνική Μυθολογία, η εκστρατεία του Ιάσονα και του πληρώματος του από την Ιωλκό στην Κολχίδα του Εύξεινου Πόντου για να πάρουν το χρυσόμαλλο δέρας, η οποία και εκφράζει αλληγορικά τη δεύτερη ιστορική μεγάλη αποίκηση των Ελλήνων στον Εύξεινο Πόντο. 

Η εκστρατεία αυτή πήρε το όνομά της από το πλοίο του Ιάσονα, την Αργώ, η οποία με τη σειρά της ονομάστηκε έτσι λόγω του κατασκευαστή της, Άργου.

Για την εκστρατεία αυτή έγραψε ο Απολλώνιος ο Ρόδιος στο βιβλίο του «Αργοναυτικά». Το χρυσόμαλλο δέρας το χρειαζόταν ο Ιάσονας για να κερδίσει το θρόνο του που του είχε υφαρπάξει ο αδελφός του πατέρα του, ο Πελίας.

Αφού συγκεντρώθηκαν οι Αργοναύτες, ο Ιάσονας τους ζήτησε να εκλέξουν τον αρχηγό τους. Όλοι τότε στράφηκαν στον Ηρακλή. Αυτός, όμως, υπέδειξε για αρχηγό τον Ιάσονα, αφού ετούτος είχε οργανώσει το ταξίδι.

Τρίτη 22 Ιουνίου 2021

Ο Χρεμωνίδειος πόλεμος (268 π.Χ. ή 267 π.Χ.-261 π.Χ.) έφερε αντιμέτωπους τους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες με τον βασιλιά της Μακεδονίας Αντίγονο ΄Β.

Ο Χρεμωνίδειος πόλεμος (268 π.Χ. ή 267 π.Χ.-261 π.Χ.) έφερε αντιμέτωπους τους Αθηναίους και τους Σπαρτιάτες με τον βασιλιά της Μακεδονίας Αντίγονο Γονατά.Τους δυο συμμάχους ενίσχυε ο Πτολεμαίος Φιλάδελφος.

Παρακμή των κυρίαρχων πόλεων της Αθήνας και της Σπάρτης

Η Σπάρτη και η Αθήνα επιθυμούσαν την αποκατάσταση την ανεξαρτησίας τους και την απαλλαγή τους από την μακεδονική κυριαρχία.

Ο σημαντικότερος υποστηρικτής του πολέμου εναντίον του Αντίγονου Γονατά στη Σπάρτη ήταν ο βασιλιάς Αρεύς Α΄,ο οποίος είχε αποκτήσει μεγάλο κύρος ύστερα από την νίκη του κατά του Πύρρου και συμπεριφέρονταν σαν απολυταρχικός μονάρχης. Ο άλλος βασιλιάς Αρχίδαμος ύστερα από την ήττα του από τον Δημήτριο Πολιορκητή (294 π.Χ.) ήταν πολιτικά απομονωμένος.

Πέμπτη 17 Ιουνίου 2021

Η έχθρα του Οδυσσέα προς τον Παλαμήδη

Ο Παλαμήδης, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ήταν γιος του Ναύπλιου και της Κλυμένης (ή της Ησιόνης ή της Φιλύρας), αδελφός του Οίακα και του Ναυσιδέμοντα από όπου και οι σχετικοί όροι για την ναυσιπλοΐα. Φημιζόταν για την σοφία και την επινοητικότητά του, και λέγεται πως είχε επινοήσει μερικά από τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου. 

Θεωρείται επίσης εφευρέτης της ναυτιλίας, των φάρων των μέτρων και των σταθμών, των νομισμάτων, καθώς και της διαίρεσης του χρόνου σε ώρες, ημέρες και μήνες, αλλά και παιχνιδιών (επιτραπέζιων και στρατηγημάτων). Τα παιχνίδια αυτά ονομάζονται και του Παλαμήδους ή αθύρματα ή πεσσοί ή πεττοί, κύβοι κ.α. Το κάστρο του Παλαμηδίου στο Ναύπλιο πήρε το όνομά του.

Τρίτη 15 Ιουνίου 2021

Ο Πύθων το φοβερό τέρας και χθόνια θεότητα της Ελληνικής μυθολογίας

Ο Πύθων ήταν φοβερό τέρας και χθόνια θεότητα της Ελληνικής μυθολογίας. Είχε σώμα φιδιού και φύλαγε το Μαντείο των Δελφών. Τον είχε γεννήσει η Γαία από την λάσπη του κατακλυσμού του Δευκαλίωνα με τον οποίο ο Δίας τερμάτισε τον χρυσό αιώνα. 

Η Γαία (αρχ. ελλ.: Γαῖα) προϋπήρχε με το Χάος και τον Έρωτα-Φάνη στη δημιουργία του Κόσμου. Κατά άλλους αυτές οι τρεις κοσμικές υπάρξεις γεννήθηκαν, κατά αντίστροφη σειρά, από το Κοσμικόν Ωόν όπως αναφέρεται στη Θεογονία του Ησίοδου, το οποίο προήλθε από το μηδέν, το τίποτε ή από τη Νύχτα.

Μήδεια η κόρη του βασιλιά της Κολχίδας Αιήτη και της Ωκεανίδας Ιδυίας ή Εκάτη

Στην Ελληνική μυθολογία, η Μήδεια είναι κόρη του βασιλιά της Κολχίδας Αιήτη και της Ωκεανίδας Ιδυίας ή Εκάτης. Από τη θεία της, Κίρκη, είχε μάθει την τέχνη της μαγείας, την οποία χρησιμοποιούσε σ' όλη τη ζωή της.

Όταν ο Ιάσονας, αρχηγός της Αργοναυτικής εκστρατείας, έφτασε στην Κολχίδα, η Μήδεια τον ερωτεύτηκε και έθεσε στη διάθεσή του όλα τα μέσα της τέχνης της, ώσπου ο ήρωας να αποκτήσει το Χρυσόμαλλο δέρας. 

Ύστερα απ' αυτό ακολούθησε τον εραστή της και για να αργοπορήσει τον Αιήτη, ο οποίος τους καταδίωκε, τεμάχισε τον αδελφό της, Άψυρτο, και σκόρπισε στη θάλασσα τα μέλη του. Ο πατέρας τότε εγκατέλειψε την καταδίωξη και επιδόθηκε στην περισυλλογή των μελών του σφαγμένου παιδιού του.

Γόρδιος δεσμός

Με τη φράση γόρδιος δεσμός εννοείται σύμφωνα με τις φιλολογικές μαρτυρίες περίπλοκος δεσμός (κόμπος) από φλοιό κρανιάς που έδενε το άρμα του Γόρδιου, πατέρα του Μίδα και αρχαίου βασιλέα της Φρυγίας. Κατά την παράδοση τον γόρδιο δεσμό έκοψε ο Αλέξανδρος Γ΄ ο Μακεδών.

Ιστορικές εκδοχές

Ο Αλέξανδρος έφθασε στο Γόρδιο κατά τον μήνα Φεβρουάριο ή Μάρτιο του 333 π.Χ. και παρέμεινε εκεί για κάποιο χρονικό διάστημα, για να αναπαύσει τη μοίρα του στρατού που κόπιασε ιδιαίτερα μαζί του, στην Πισιδία. Εκεί, στο ανάκτορο των παλαιών βασιλέων της Φρυγίας, βρισκόταν το άρμα του Γόρδιου ως ανάθημα στον Δία.

Δευτέρα 14 Ιουνίου 2021

Γυναικείο άγαλμα 1.800 ετών ανακαλύφθηκε στη δυτική επαρχία της Σμύρνης

Ένα άγαλμα γυναίκας  ηλικίας  1.800 ετών ανακαλύφθηκε  στη δυτική επαρχία της Σμύρνης, όπως ανακοίνωσαν Τούρκοι αξιωματούχοι.

Σε μια ανάρτηση στο Twitter, το Τμήμα Ανασκαφών του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας δήλωσε ότι το άγαλμα βρέθηκε στην αρχαία πόλη της Μητρόπολης που βρίσκεται στην περιοχή Tορμπαλί της Σμύρνης και σημείωσε: «Οι ανασκαφές μας θα συνεχιστούν το 2021».

Παρασκευή 11 Ιουνίου 2021

Ο Διαγόρας ο Ρόδιος ήταν ένας από τους διασημότερους πυγμάχους της αρχαιότητας και γενάρχης ολυμπιονικών.

Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια της Ιαλυσού (αρχαίας ροδιακής πόλης). Πατέρας του ήταν ο Δαμάγητος, εγγονός του βασιλιά της Ιαλυσού, και η μητέρα του ήταν κόρη του ήρωα Αριστομένη από την Μεσσηνία. Νίκησε στο αγώνισμα της πυγμαχίας στην 79η Ολυμπιάδα το 464 π.Χ. Την νίκη του εξυμνεί ο Πίνδαρος στον Ζ' Ολυμπιόνικο. 

Ο Διαγόρας ήταν επίσης περιοδονίκης (νικητής και των τεσσάρων πανελλήνιων αγώνων). Σε προχωρημένη ηλικία το 448 π.Χ. ήταν παρών στην Ολυμπία όταν οι γιοί του Δαμάγητος και Ακουσίλαος στέφθηκαν Ολυμπιονίκες.

Πέμπτη 10 Ιουνίου 2021

Σαν σήμερα 10 Ιουνίου 323 π.Χ πεθαίνει στην Βαβυλώνα ο Μέγας Αλέξανδρος

Ο Μέγας Αλέξανδρος (Αρχαία Πέλλα, Ιούλιος 356 π.Χ. - Βαβυλώνα, 10 Ιουνίου 323 π.Χ.), κοινώς γνωστός ως Αλέξανδρος ο Μέγας ή Αλέξανδρος Γ΄ ο Μακεδών, ήταν Έλληνας Βασιλεύς του Βασιλείου της Μακεδονίας, αυτοκράτορας της Μακεδονικής αυτοκρατορίας (μετά την εκστρατεία του) και μέλος της δυναστείας των Αργεαδών. 

Ήταν ο ηγεμόνας της Πανελλήνιας Συμμαχίας κατά της Αχαιμενιδικής αυτοκρατορίας. Οι κατακτήσεις αποτέλεσαν τον θεμέλιο λίθο της Ελληνιστικής εποχής των βασιλείων των Διαδόχων και Επιγόνων του.

Γεννήθηκε στην Πέλλα της Μακεδονίας τον Ιούλιο του έτους 356 π.Χ.. Γονείς του ήταν ο βασιλιάς Φίλιππος Β' της Μακεδονίας και η πριγκίπισσα Ολυμπιάδα της Ηπείρου. Ως βασιλιάς της Μακεδονίας, συνέχισε το έργο του πατέρα του, Φιλίππου Β', και του παππού του, Αμύντα Γ', ικανών στρατηγών, πολιτικών και διπλωματών, οι οποίοι διαδοχικά αναμόρφωσαν το μακεδονικό βασίλειο και το εξέλιξαν σε σημαντική δύναμη του ελληνικού κόσμου, και με τη σειρά του ο Αλέξανδρος το διαμόρφωσε σε παγκόσμια υπερδύναμη.

Ο Σκιρίτης λόχος

Ο δήμος Σκιρίτιδας ήταν δήμος του νομού Αρκαδίας  καταργήθηκε με την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης και εντάχθηκε στον νέο δήμο Τρίπολης. Βρισκόταν στο νότιο τμήμα του νομού στα σύνορα με τον νομό Λακωνίας. 

Ο δήμος Σκιρίτιδας αποτελούταν από 7 δημοτικά διαμερίσματα και είχε συνολικό πληθυσμό 1.597 κατοίκους στην απογραφή του 2001. Έδρα του δήμου ήταν η Βλαχοκερασέα.

Στην αρχαιότητα κατοικούσαν εδώ οι Σκιρίτες, οι οποίοι ήταν υποτελείς στους Σπαρτιάτες, διατηρώντας όμως αρκετές ελευθερίες. Οι μεγαλύτεροι οικισμοί της Σκιρίτιδας ήταν το Οίον και οι Καρυές (τόπος καταγωγής των Καρυάτιδων). Αποτελούσε περιοχή στρατηγικής σημασίας για το κράτος της Σπάρτης, αφού ήλεγχε το δρόμο προς την Τεγέα.

Τρίτη 1 Ιουνίου 2021

Η αρχαιότερη γνωστή αναφορά χρήσης κόκκινου χαλιού γίνεται στην τραγωδία Αγαμέμνων του Αισχύλου (458 π.Χ.)

Το κόκκινο χαλί χρησιμοποιείται για να υποδεχτεί προσωπικότητες που θεωρούνται σημαντικές σε επίσημες τελετές.

Ο Αγαμέμνονας επιστρέφει νικητής από τον Τρωικό Πόλεμο και στο παλάτι τον περιμένει η σύζυγός του Κλυταιμνήστρα. Τον υποδέχεται θερμά και δείχνει να αποδέχεται και την Κασσάνδρα την οποία εκείνος φέρει αιχμάλωτη ως τρόπαιο. 

Η βασίλισσα όμως σχεδιάζει να τον σκοτώσειγια να εκδικηθεί τη σκληρή του απόφαση να θυσιάσει την κόρη τους Ιφιγένεια, αλλά και για το γεγονός ότι επέστρεψε εμφανιζόμενος επισήμως με την αιχμάλωτη Κασσάνδρα ως σύντροφό του, κάτι που αποκαλύπτεται προς το τέλος.

Η Εφηβεία στην Αρχαία Αθήνα

Έφηβος (στην αρχαία ελληνική γλώσσα, ἔφηβος, ἐπί-ἥβη,  από ἥβη,  η νεολαία, Η θεά Ήβη) στους αρχαίους Αθηναίους ήταν ένας νεαρός άνδρας στην έναρξη της ενήλικης ζωής ως ελεύθερος πολίτης.

Στην Αθήνα η Εφηβεία ήταν θεσμός όπως περιγράφεται στο βιβλίο «Αριστοτέλους: Αθηναίων πολιτεία» 

[42.1] ἔχει δ᾽ ἡ νῦν κατάστασις τῆς πολιτείας τόνδε τὸν τρόπον. μετέχουσιν μὲν τῆς πολιτείας οἱ ἐξ ἀμφοτέρων γεγονότες ἀστῶν, ἐγγράφονται δ᾽ εἰς τοὺς δημότας ὀκτωκαίδεκα ἔτη γεγονότες. ὅταν δ᾽ ἐγγράφωνται διαψηφίζονται περὶ αὐτῶν ὀμόσαντες οἱ δημόται, πρῶτον μὲν εἰ δοκοῦσι γεγονέναι τὴν ἡλικίαν τὴν ἐκ τοῦ νόμο[υ], κἂν μὴ δόξωσι, ἀπέρχονται πάλιν εἰς παῖδας, δεύτερον δ᾽ εἰ ἐλεύθερός ἐστι καὶ γέγονε κατὰ τ[ο]ὺς νόμους.