Τρίτη 17 Οκτωβρίου 2023

Tο ξυπνητήρι του Πλάτωνα, το πρώτο ξυπνητήρι στην ιστορία - Δείτε το βίντεο

Ο Αριστόξενος, μαθητής του Αριστοτέλη, δηλώνει, κατά τα γραφόμενα του Αριστοκλή, μουσικολόγου του 2ου αιώνα π.Χ., ότι:«ο Πλάτων εφηύρε το νυκτερινόν ωρολόγιον και το κατασκεύασε με τη μορφή μιας μεγάλης κλεψύδρας».Το πρώτο αυτό αρχαίο ελληνικό υδραυλικό ωρολόγιο λειτουργούσε σαν ξυπνητήρι.

Η λειτουργία αυτού του νυκτερινού ωρολογίου ήταν ως εξής[1]: Από μια μεγάλη κλεψύδρα διάρκειας μεγαλύτερης των 6 ωρών ρέει, μέσω λεπτού ακροφύσιου, νερό πολύ χαμηλής ροής μέσα σε μικρότερο δοχείο που περιέχει αξονικό σιφώνιο.

Η στάθμη του νερού στο δοχείο ανεβαίνει αργά μέχρι να φθάσει το ανώτατο ύψος του σιφωνίου, μέσα σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα π.χ. 6 ωρών. Όταν πληρωθεί το σιφώνιο, το δοχείο αδειάζει απότομα το νερό του μέσω του σωλήνα στο υποκείμενο στεγανό δοχείο. Τότε ο εγκλωβισμένος στο δοχείο αυτό αέρας συμπιέζεται και διαφεύγει από τη σύριγγα, μια σωληνοειδή σφυρίχτρα που παράγει οξύ ήχο. 

Σε 6 ώρες λοιπόν, ή σε οποιοδήποτε άλλο εκ των προτέρων προκαθορισμένο χρονικό διάστημα από τη στιγμή της ενεργοποίησης του μηχανισμού, το νυκτερινό ωρολόγιο σφυρίζει. Ο μηχανισμός ελέγχου της στάθμης του υγρού στο δοχείο είναι και εδώ ένα κλειστό σύστημα ελέγχου.

Ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος Πλάτωνας (428-348 π.Χ.) το χρησιμοποιούσε τη νύχτα, ενδεχομένως για να σηματοδοτήσει την έναρξη των ομιλιών του που γίνονταν την αυγή.

Δείτε το βίντεο 



Βιβλιογραφία:

Η. Diels, Antike Technik, Berlin 1914, σελ. 199-200


Πληροφορίες αντλήθηκαν από την πηγή