Δευτέρα 20 Ιανουαρίου 2020

Ακροκόρινθος. Το διάσημο κέντρο λατρείας της Αφροδίτης με τις χίλιες ιερόδουλες. Ήταν οι πιο όμορφες και «αιτία πτώχευσης πολλών άμοιρων ναυτικών»

Στην Κόρινθο δεσπόζει εδώ και χιλιάδες χρόνια ένα από τα μεγαλύτερα κάστρα της χώρας. Βρίσκεται στον Ακροκόρινθο, έναν βράχο ύψους 574 μέτρων που ξεπροβάλλει καταμεσής της πεδιάδας. Σύμφωνα με τον μύθο, όταν ο Απόλλωνας ήρθε σε διαμάχη με τον Ποσειδώνα για την κυριαρχία της περιοχής, οι θεοί αποφάσισαν να κυριαρχήσει ο Ποσειδώνας στον Ισθμό και ο Απόλλωνας στον Ακροκόρινθο.

Προς τιμήν του χτίστηκε ναός στην πόλη της Αρχαίας Κορίνθου, που βρισκόταν στους πρόποδες του βράχου. Ο Απόλλωνας προσέφερε τον λόφο στη θεά Αφροδίτη για την οποία η Μήδεια έχτισε στην κορυφή ιερό. Εκεί συνέρρεαν σκλάβες και ιερόδουλες, οι οποίες επιλέγονταν για την ομορφιά τους και προσφέρονταν ως ζωντανά τάματα στη θεά. Υπολογίζεται ότι τα αρχαία χρόνια περισσότερες από χίλιες ιερόδουλες έμεναν μόνιμα στον Ακροκόρινθο.

Οι ιερόδουλες των ναών της Αφροδίτης ασκούσαν ισχυρή επιρροή στην οικονομική και πολιτική ζωή. Στις δύσκολες καταστάσεις οι ιερόδουλες ήταν υποχρεωμένες να προσευχηθούν συλλογικά για τη σωτηρία της πόλης. Λέγεται ότι, όταν οι Πέρσες του Ξέρξη κατέβαιναν για να υποδουλώσουν την Ελλάδα, οι ιερόδουλες της Κορίνθου συγκεντρώθηκαν στην κορυφή του Ακροκορίνθου και προσευχήθηκαν όλες μαζί. Μετά την αποτυχία του Ξέρξη ο Σιμωνίδης εμπνεύστηκε ένα ωραίο επίγραμμα αφιερωμένο στις ιερόδουλες και στην Αφροδίτη που εισάκουσε τις προσευχές τους. Το επίγραμμα χαράχθηκε σε έναν πίνακα που τοποθετήθηκε στον ναό της θεάς.

Γιατί η Κόρινθος απέκτησε την φήμη της ακόλαστης πόλης


Ο προσκυνητής – πελάτης παρουσιαζόταν στους θεράποντες της θεάς και τον οδηγούσαν στον ναό ώστε να αφήσει τα δώρα του προς τιμήν της θεάς. Ύστερα περνούσε στον χώρο στον οποίο κατοικούσαν οι ιερόδουλες. Ήταν αυστηρά επιλεγμένες για την ομορφιά τους και την συμπεριφορά τους. Στους ναούς της Πανδήμου Αφροδίτης η πορνεία προστατευόταν από τους επίσημους φορείς. Η ερωτική πράξη δεν είχε σχέση με την αγοραία εκπόρνευση, αλλά θεωρείτο ιερή τελετουργική πράξη ένωσης με τη θεά Αφροδίτη.

Η άσκηση της ιερής δουλείας στην Κόρινθο κόστιζε ακριβά σε όποιον επιθυμούσε να ενωθεί με την Αφροδίτη και να «θύσει» στην κλίνη του Έρωτα.

Για αυτό, όπως λέει ο Στράβων, οι ιερόδουλες έγιναν «αιτία πτώχευσης πολλών άμοιρων ναυτικών». Η Κόρινθος όμως δεν ήταν η μόνη πόλη με τόσες πολλές ιερόδουλες, που ήταν αφιερωμένες στην λατρεία της Αφροδίτης. Ο Έρυξ της Σικελίας, η Πάφος και η Αμαθούντα της Κύπρου, οι Επιζεφύριοι Λοκροί της Ιταλίας ήταν επίσης παγκόσμια κέντρα ιεροδουλίας με προστατευμένους ναούς της Αφροδίτης.

Το Κάστρο του Ακροκορίνθου

Το κάστρο έχει στοιχεία από όλες τις ιστορικές περιόδους της χώρας. Χτίστηκε από τους Κορίνθιους τον 7ο αιώνα π.Χ. με σκοπό να ελέγχουν τη γύρω περιοχή και συνδεόταν με την πόλη με συνεχόμενα τείχη. Οι Μακεδόνες με τη σειρά τους ενίσχυσαν την περίμετρο των τειχών. Όταν οι Ρωμαίοι κυριάρχησαν στον ελλαδικό χώρο η Ακρόπολη και η πόλη της Κορίνθου καταστράφηκαν. Έναν αιώνα αργότερα, ο Ιούλιος Καίσαρας διέταξε να οικοδομηθεί ξανά το κάστρο με τα αρχαία υλικά. Τα ερείπια μιας υπόγειας βυζαντινής δεξαμενής μαρτυρούν σήμερα τη μετέπειτα κυριαρχία των Βυζαντινών στο κάστρο, οι οποίοι έκαναν επιπλέον οχυρωματικά έργα.

Ο Λέων Σγουρός αυτοκτονεί στο κάστρο


Το 1201 μ.Χ. η περιοχή της Κορίνθου άνηκε στο ανεξάρτητο βασίλειο που είχε ιδρύσει ο βυζαντινός άρχοντας του Ναυπλίου, Λέων Σγουρός. Ο Σγουρός είχε εναντιωθεί στον βυζαντινό αυτοκράτορα και έκανε εκστρατείες στη Στερεά Ελλάδα για να μεγεθύνει την έκταση του βασιλείου του.
Όταν έφτασε στην Κόρινθο, τύφλωσε και πέταξε από τα τείχη του Ακροκορίνθου τον Αρχιεπίσκοπο της πόλης. Τρία χρόνια αργότερα, ο Σγουρός είχε την ίδια κατάληξη με το θύμα του.

Το 1204 οι Φράγκοι έκαναν την Δ’ Σταυροφορία και επιτέθηκαν στην Ελλάδα. Ο Σγουρός κλήθηκε να τους αντιμετωπίσει, αλλά οι Φράγκοι υπερτερούσαν σε δύναμη. Σε μια απελπισμένη κίνηση κατευθύνθηκε στην Ακροκόρινθο και οχυρώθηκε μέσα στο κάστρο για τέσσερα χρόνια. Ένα χρόνο πριν το κάστρο είχε καταληφθεί από τους Φράγκους.

Ο Σγουρός απογοητευμένος από την κυριαρχία των Φράγκων στην Ελλάδα, έπεσε με το άλογο του από τα τείχη και σκοτώθηκε.

Την περίοδο της Φραγκοκρατίας το κάστρο απέκτησε διώροφο πυργίσκο, που χρησίμευε ως παρατηρητήριο. Μετά τους Φράγκους, την κυριότητα του απέκτησαν ιταλικές οικογένειες, οι οποίες αργότερα το πούλησαν στον Έλληνα Θεόδωρο Παλαιολόγο.

Σειρά είχαν οι Ιωαννίτες, ρωμαιοκαθολικό τάγμα του Μεσαίωνα, οι οποίοι το κράτησαν υπό την κατοχή τους για εννέα χρόνια. Οι μετέπειτα κατακτητές του κάστρου ήταν ο Μωάμεθ Β’ που έχτισε 4 τζαμιά στο εσωτερικό του και οι Ενετοί, οι οποίοι βελτίωσαν σε μεγάλο βαθμό την οχύρωσή του.

Οι Τούρκοι εγκαταστάθηκαν στο εσωτερικό του και μετά την επανάσταση του ‘21 επέστρεψε σε ελληνικά χέρια. Σήμερα αποτελεί ένα ακόμα σπουδαίο μνημείο της Κορίνθου με απολαυστική θέα στον Κορινθιακό κόλπο.





Πηγή