Τρίτη 27 Δεκεμβρίου 2016

Ανακάλυψη αρχαίου χειρουργείου στη Κύπρο

Τα κατάλοιπα ενός αρχαίου χειρουργείου εκτιμάται ότι έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στην αγορά της Νέας Πάφου. Μεταξύ άλλων, βρέθηκαν δύο δωμάτια με γυάλινα αγγεία και χειρουργικά εργαλεία, ενισχύοντας την υπόθεση ότι πρόκειται για τα κατάλοιπα χειρουργείου.

Σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου, η προκαταρκτική μελέτη του υλικού το χρονολογεί στα χρόνια του Αυτοκράτορα Αδριανού, που οι σημερινοί ερευνητές την τοποθετούν στο 126 μ.Χ. Επίσης, προκαταρκτικές έρευνες δείχνουν ότι «τα ευρήματα αυτά μοιάζουν με αυτά που βρέθηκαν στην οικία του χειρουργού στην Πομπηία όπως και με άλλα που βρέθηκαν στο «γραφείο του οφθαλμίατρου» στη Λυών».

Τις ανασκαφές και έρευνες κατά το 2016 διεξήγαγε το Τμήμα Κλασικής Αρχαιολογίας του Ινστιτούτου Αρχαιολογίας, από το Πανεπιστήμιο Jagiellonian της Κρακοβίας, υπό τη διεύθυνση της Ελληνοπολωνής καθηγήτριας, Ευδοξίας Παπουτσή- Βλάντικα, με τη χρηματοδότηση MAESTRO (από το National Science Centre). Οι έρευνες γίνονται στο πλαίσιο του προγράμματος Pafos Agora Project. Στόχος του προγράμματος είναι η έρευνα της αγοράς της Νέας Πάφου, πρωτεύουσας της Κύπρου κατά την Ελληνιστική και Ρωμαϊκή Περίοδο.

Κατά την περίοδο έρευνας, μελετήθηκαν τα αρχιτεκτονικά και κινητά ευρήματα, η στρωματογραφία της αρχαιολογικής θέσης και η κεραμική, με στόχο να ξεκαθαριστούν οι διάφορες φάσεις ζωής του χώρου. Επίσης, έγιναν έργα συντήρησης στα δάπεδα, τις λεκάνες, την τοιχοποιία και τους τοίχους. Κατά το 2016, ερευνήθηκαν πέντε περιοχές εντός της αγοράς.

Συγκεκριμένα, ανασκάφηκε πηγάδι, διαμέτρου περίπου 0,90 μ. και βάθους περίπου 4,88μ., το οποίο περιείχε κεραμική της Ελληνιστικής Περιόδου, ενώ το πιο αναπάντεχο εύρημα ήταν ένας ανθρώπινος σκελετός που βρέθηκε σε βάθος περίπου 3,5 μ. Τα σκελετικά κατάλοιπα θα τύχουν ανθρωπολογικής ανάλυσης κατά το επόμενο έτος. Στην Τομή IV ανασκάφηκαν κατάλοιπα τοίχου που αποτελούν τη συνέχεια του τοίχου S.17, του οποίου η μέχρι στιγμής πορεία έχει φτάσει τα 38,18 μ.

Η Τομή V διανοίχτηκε, ούτως ώστε να επιβεβαιωθούν τα αποτελέσματα της γεωμαγνητικής έρευνας που έγινε στην αγορά κατά την προηγούμενη περίοδο.

Οι έρευνες φανέρωσαν δύο γωνίες τοίχων που αντιστοιχούν στους τοίχους που αποκαλύφθηκαν εντός του Κτιρίου Α στην Τομή Ι. Επίσης, διαγράφηκαν τα ίχνη άλλου κτιρίου στο βορειανατολικό τμήμα της αγοράς.

Τα αποτελέσματα των ερευνών στην Τομή V έχουν μόνο μερικώς επαληθεύσει τα αποτελέσματα της μαγνητομέτρησης: Βρέθηκαν οι γωνίες, αλλά η θέση και η πορεία τους διαφέρουν κάπως από τα γεωφυσικά αποτελέσματα. Τα κατάλοιπα ενός κτιρίου με πολλά δωμάτια φαίνεται ότι χρονολογούνται στην Ελληνιστική Περίοδο. Τα περισσότερα είδη έρευνας έγιναν στην Τομή ΙΙ, όπου οι ανασκαφές συνεχίστηκαν στο Δωμάτιο 15 και στα νότια κατά μήκος του κρηπιδώματος της ανατολικής στοάς της αγοράς.

Εδώ αποκαλύφθηκε αριθμός δωματίων, ενώ τα πιο σημαντικά ευρήματα προήλθαν από τα δωμάτια 15 και 16. Στο δωμάτιο 15 βρέθηκαν δύο ακέραια γυάλινα αγγεία μέσα σε ένα είδος κουτιού που πιθανόν να έφερε σιδερένια λαβή.  Επίσης, βρέθηκαν δύο ακέραιοι λύχνοι και κεραμικά όστρακα. Στην ίδια περιοχή αποκαλύφθηκαν δύο σύνολα χάλκινων νομισμάτων, τα οποία πιθανόν να είχαν φυλαχθεί κατά την αρχαιότητα μέσα σε πορτοφόλι. Χρονολογούνται στο πρώτο μισό της εποχής του Αυτοκράτορα Αδριανού.

Στο δάπεδο του δωματίου 16 βρέθηκε μικρό ακέραιο μυροδοχείο και εργαλειοθήκη αποτελούμενη από επτά χειρουργικά εργαλεία (έξι χάλκινα και ένα σιδερένιο). Τα εργαλεία βρέθηκαν μαζί με τα κατάλοιπα χάλκινου κουτιού.

Τα γυάλινα αγγεία σχετίζονται και με την ιατρική, γεγονός που ενισχύει την υπόθεση ότι στα δωμάτια 15 και 16 βρέθηκαν τα κατάλοιπα χειρουργείου. Η καλή κατάσταση διατήρησης των ευρημάτων φανερώνει ότι τα δωμάτια δεν ξανακτίστηκαν μετά την κατάρρευσή τους.

Η προκαταρκτική μελέτη του υλικού το χρονολογεί στα χρόνια του Αυτοκράτορα Αδριανού, περίοδος κατά την οποία οι γραπτές πηγές αναφέρουν ότι έγινε σεισμός. Στη Τομή IV εντοπίστηκαν μέσα σε βαθύ αποθέτη, τα κατάλοιπα πιθανού καμινιού, χωνευτήρια μεταλλουργίας και άλλα ίχνη μεταλλουργικής δραστηριότητας.

Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι, κατά την περίοδο πριν από την ανέγερση της ανατολικής στοάς, λειτουργούσε εργαστήρι μεταλλουργίας. Γενικά, οι έρευνες φανερώνουν ότι στην αγορά διεξάγονταν εντατικές οικοδομικές δραστηριότητες κατά την περίοδο ίδρυσης της πόλης, αλλά και αργότερα. Στη στοά που εντοπίστηκε στην Τομή ΙΙ, ιδιαίτερα κατά την τελευταία της φάση (2ος αι. μ.Χ.), φαίνεται ότι διεξάγονταν εμπορικές δραστηριότητες σε μικρά καταστήματα (tabernae) και εξασκείτο και η ιατρική.

Κατά το 2016 έγιναν γεωφυσικές έρευνες με μαγνητικές μεθόδους από ειδικούς του Πανεπιστημίου του Αμβούργου. Οι έρευνες διεξήχθησαν στην περιοχή βορειοδυτικά της αγοράς και κοντά στη βορειοδυτική πύλη της πόλης. Κύριος στόχος ήταν η ανεύρεση καταλοίπων που να συνδέονται με το λιμάνι, το οποίο υπολογίζεται ότι υπήρχε στον χώρο αυτό κατά την αρχαιότητα, αλλά και άλλων κτισμάτων που να σχετίζονται με την οικονομική δραστηριότητα της πόλης.


ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ του ανταποκριτή Α. Βικέτου στη Λευκωσία



Πηγή