Δευτέρα 8 Απριλίου 2019

Η Κύπρια βασίλισσα που σκότωσε τον γιο της, άφησε άταφο τον δεύτερο και… εκπόρνευσε την κόρη της

Μπορεί σήμερα όταν μιλάμε για πολύ αυστηρούς νόμους, να αναφερόμαστε στον Δράκοντα και τα «Δρακόντεια μέτρα» που πήρε προκειμένου να αντιμετωπίσει την αυθαιρεσία στην Αθήνα. Ωστόσο, στην Κύπρο της αρχαιότητας, υπήρξε μία εξίσου αυστηρή και σοφή νομοθέτισσα και βασίλισσα, η Δημώνασσα, η οποία θέσπισε την «Τρινομία» προκειμένου να επαναφέρει την τάξη και την ηθική στο νησί.

Άγνωστο πότε ακριβώς έζησε, οι μοναδικές πληροφορίες που σώζονται για το πρόσωπό της, εντοπίζονται στο έργο ου σοφιστή Δίωνα «Λόγος περί Τύχος δεύτερος, όπου καταγράφεται με λεπτομέρεια το νομοθετικό της έργο αλλά και το άσχημο παιχνίδι που της επιφύλαξε η μοίρα.



«Τρινομία»


Σύμφωνα με της πηγές, η Δημώνασσα έζησε σε μία περίοδο που η Κύπρος βρισκόταν στον κολοφώνα της ευημερίας της. Η υλική ευδαιμονία που προερχόταν από το εμπόριο των προϊόντων της κυπριακής γης στο εξωτερικό είχε ως αποτέλεσμα την έκπτωση των ηθών στις κυπριακές πόλεις. Οι Κύπριοι πνιγμένοι στο χρυσάφι δεν έκαναν άλλη δουλειά από το να θυσιάζουν βόδια στα συμπόσιά τους για να τιμήσουν τη θεά Αφροδίτη και μετά τη θυσία να μεθάνε, να επιδίδονται σε όργια ή ακόμη και να αυτοκτονούν.

Οι συνέπειες ήταν καταστροφικές. Οι οικογένειες διαλύθηκαν ενώ η γη έμεινε ακαλλιέργητη από την οκνηρία που προκαλούσε το μεθύσι στους κατοίκους του νησιού.

Στην κρίσιμη αυτή κατάσταση αποφάσισε να θέσει τέρμα η ισχυρή φυσιογνωμία της Δημώνασσας, θεσπίζοντας τρεις νόμους που έσταζαν αίμα.


  1. «Τον κτείναι τον βουν αροτήρα κτεινέσθαι» Ο πρώτος νόμος αφορούσε όσους ήθελαν να σφάξουν βόδια για θυσία επιφυλάσσοντάς τους την εσχάτη των ποινών.
  2. «Τον αυτόν κτείναντα, άταφον ρίπτεσθαι». Ο δεύτερος νόμος αφορούσε όσους αυτοκτονούσαν και προνοούσε πως αυτοί θα έμεναν άταφοι.
  3. «Την μοιχευθείσαν χειρομένην πορνεύεσθαι». Ο τρίτος νόμος προνοούσε πως κάθε γυναίκα που διέπραττε μοιχεία θα της έκοβαν τα μαλλιά και θα την αντιμετώπιζαν ως πόρνη.


Η τραγική μοίρα


Αν και η Τρινομία της Δημώνασσας καρποφόρησε και έδωσε πολύ θετικά αποτελέσματα στην κοινωνία της Κύπρου, υπήρξε καταστροφική για την ίδια αφού η μοίρα την όρισε εκτελεστή των ίδιων της των παιδιών, τα οποία αν και υπεραγαπούσε, όφειλε σεβόμενοι τους δικούς της νόμους να τιμωρήσει.

Έτσι, υποχρεώθηκε να εκτελέσει τον πρώτο της γιο όταν αυτός για χάρη της ερωμένης του διοργάνωσε κρυφό εορταστικό συμπόσιο σφάζοντας τρία βόδια. Άφησε άταφο τον δεύτερο γιο της, όταν εκείνος μπλεγμένος στα «δίχτυα μιας εταίρας» βρέθηκε μεθυσμένος σε ένα συμπόσιο και αυτοκτόνησε.

Η μοίρα όμως της επεφύλαξε και τρίτο χτύπημα, όταν η Δημώνασσα υποχρεώθηκε να ξεφτιλίσει τη μονάκριβή της κόρη, η οποία απάτησε τον σύζυγό της. Τότε η βασίλισσα διέταξε να την κουρέψουν και να την κλείσουν σε πορνείο.

Το τραγικό τέλος


Αν και η Δημώνασσα παρέμεινε πιστή στη νομοθεσία και στο καλό της Κύπρου, δεν έπαυε να είναι μητέρα. Και μια μέρα, ακούγοντας το γοερό κλάμα μιας αγελάδας η οποία έκλαιγε πάνω από το νεκρό της μοσχάρι, αντίκρισε τη δική της συμφορά.

«Οοἴμοι τάλαινα! Οἴμοι και πάλιν οἴμοι!» φώναξε απελπισμένη και διέταξε να λιώσουν σε ένα μεγάλο καζάνι χαλκό και έξαλλη καθώς ήταν όρμησε μέσα και αυτοκτόνησε, παραβαίνοντας τον δικό της νόμο.

Οι υπήκοοί της, που συνήλθαν μετά από αυτήν της τη θυσία, έγραψαν στο μνήμα της: «Ήμουνα βέβαια σοφή, όχι όμως πάντα ευτυχισμένη»…


Πηγή