Ο Φιλαίος ήταν είτε γιος ή εγγονός του Αίαντα. Ο Φιλαίος, μαζί με τον Ευρισάκη, παρέδωσε τη Σαλαμίνα στους Αθηναίους, με αντάλλαγμα τον τίτλο του Αθηναίου πολίτη και πήγε να ζήσει στη Βραυρώνα. Επομένως λοιπόν είχε καταγωγή από την Σαλαμίνα και αυτό ίσως συνέβαλε, μαζί με το γεγονός ότι απελευθέρωσε το νησί από τους Μεγαρείς, στη διατήρηση της προφορικής παράδοσης ότι εκείνος φύτεψε την Ελιά της Όρσας, παράδοση την οποία δείχνει να επιβεβαιώνει η χρονολόγηση του δέντρου.
Η καλλιέργεια, όμως, της ελιάς στη Σαλαμίνα φαίνεται να έχει παλαιότερες ρίζες από αυτές της παράδοσης που σχετίζεται με τον Πεισίστρατο· ήδη η καλλιέργειά της ανάγεται σε ευεργεσία της θεάς Αθηνάς πριν από την αντίστοιχη στους Αθηναίους. Πιο συγκεκριμένα στις Τρωάδες του Ευριπίδη (στ. 798-805) διαβάζουμε:
μελισσοτρόφου Σαλαμίνος, ω βασιλεύ Τελαμών…
ίν΄ ελαίας πρώτον έδειξας κλάδον γλαυκάς Αθάνα.
Φαίνεται, λοιπόν, ότι η καλλιέργεια της ελιάς στη Σαλαμίνα προϋπήρχε της εποχής του Πεισιστράτου και η σχετιζόμενη με τον τύραννο παράδοση χρειάζεται να ενταχθεί στο ευρύτερο πλαίσιο της γεωργικής πολιτικής του και της ώθησης που έδωσε στην αγροτική οικονομία.
Tο όνομα του δέντρου οφείλεται στην Όρσα, μια κοπέλα που έζησε τον 17ο αιώνα και είχε ως μοναδική προίκα τη συγκεκριμένη ελιά. Αν και ήταν παντρεμένη ερωτεύτηκε έναν Τούρκο, όταν το έμαθε ο σύζυγός της την αποκεφάλισε, πήγε στο νησί της Σαλαμίνας κρατώντας το κεφάλι της μέσα σε ένα ταγάρι και το εναπόθεσε στην ελιά.
Δείτε το βίντεο
Πληροφορίες αντλήθηκαν από τις παρακάτω πηγές:
