Η κατάσταση αυτή ευνοούσε τους Ρωμαίους στο κατακτητικό έργο τους: νίκησαν το βασιλιά της Μακεδονίας Φίλιππο Ε΄ τη μάχη στις Κυνός Κεφαλές (200 π.Χ.), κοντά στα Φάρσαλα, και τον υποχρέωσαν να αποχωρήσει απ' όλες τις κτήσεις του στη Μ. Ασία, Θράκη, Νότια Ελλάδα και τα νησιά του Αιγαίου πελάγους.
Μάχη των Κυνός Κεφαλών (197 π.Χ.)
Το 197 π.Χ. οι Ρωμαίοι με αρχηγό τον Τίτο Κόιντο Φλαμινίνο κατευθύνθηκαν με 34.000 άνδρες στη θέση των Κυνός Κεφαλών στη Θεσσαλία. Ο Φλαμινίνος διέθετε ακόμη κάποιο αριθμό ελεφάντων. Απέναντί του ήταν ο Φίλιππος Ε' της Μακεδονίας. Διέθετε 16.000 φαλαγγίτες, 7.500 πεζούς κι 2.000 ιππείς. Πριν τη μάχη έπεσε βροχή και ακολούθησε ομίχλη. Έτσι ένα τμήμα στρατού του Φιλίππου βρέθηκε σε κάποιους λόφους. Εκεί συναντήθηκε με ένα τμήμα ιππικού του Φλαμινινου. Ο τελευταίος ενίσχυσε το τμήμα για να απασχολήσει τη μακεδονική φάλαγγα να την κρατήσει σε έδαφος που δε μπορούσε να αναπτυχθεί και να την αντιμετωπίσει.
Μετά τη μάχη
Μετά τη μάχη οι Μακεδόνες μετρούσαν απώλειες των 5.000 ανδρών και οι Ρωμαίοι των 2.000 ανδρών. Η μάχη των Κυνός Κεφαλών αποτέλεσε μια αιματηρή μάχη του Δεύτερου Μακεδονικού πολέμου. Ακολούθησε η μάχη των Θερμοπυλών το 191 π.Χ. όπου ο Αντίοχος Γ' ηττήθηκε και το 190 π.Χ. ηττήθηκε εκ νέου στη μάχη της Μαγνησίας. Έτσι οι Ρωμαίοι άρχισαν την υποταγή της Ελλάδας.
Το 190 π.Χ. κοντά στη Μαγνησία νίκησαν τον Αντίοχο, τον οποίο υποχρέωσαν να τους παραχωρήσει όλες τις ευρωπαϊκές κτήσεις του και τη Μ. Ασία, διαλύοντας έτσι το βασίλειο των Σελευκιδών. Το 168 π.Χ. στη μάχη της Πύδνας νίκησαν τον Περσέα και υπέταξαν ολόκληρη τη Μακεδονία.
Μάχη της Πύδνας
Τα προηγηθένταΟι Ρωμαίοι, έπειτα από την κήρυξη πολέμου από το βασιλιά της Μακεδονίας Περσέα, εκστράτευσαν το 171 π.Χ. κατά του Μακεδονικού κράτους με αρχηγό το Ρωμαίο ύπατο Αιμίλιο Παύλο. Ύστερα από πολύχρονους αγώνες κατόρθωσαν να περάσουν τα στενά των Τεμπών, να κυριέψουν το Λιτόχωρο και τελικά εξανάγκασαν τους Μακεδόνες σε υποχώρηση μέχρι την περιοχή της αρχαίας Πύδνας.
Τα αντίπαλα στρατόπεδα
Ο μακεδονικός στρατός αποτελούνταν από 30.000 φαλαγγίτες, 9.000 ελαφρά οπλισμένους («ψιλοί») και 4.000 ιππείς με αρχηγό το Βασιλιά Περσέα, ο οποίος έμελε να είναι ο τελευταίος Βασιλιάς της Μακεδονίας. Η Ρώμη είχε να αντιτάξει 23.800 λεγεωνάριους, 9.600 ελαφρά οπλισμένους και 4.200 ιππείς, με αρχηγό τον ύπατο Λεύκιο Αιμίλιο Παύλο. Στη μάχη έλαβαν επίσης μέρος και οπλίτες απο φιλικές προς τη Ρώμη πόλεις. Η καθοριστική σύγκρουση έλαβε χώρα στην πεδιάδα μεταξύ των ποταμών Αίσονα (Μαυρονέρι) και Λεύκου (Πέλεκα), στην Πιερία.
Πρώτα δείγματα νίκης των Μακεδόνων
Τον Ιούνιο του 168 π.Χ. στην Αρχαία Πύδνα επιτέθηκαν πρώτοι οι Μακεδόνες. Οι Ρωμαίοι αναγκάστηκαν αρχικά σε υποχώρηση. Αργότερα όμως προχώρησαν σε αιφνιδιαστική αντεπίθεση, έχοντας στη μάχη και ελέφαντες.
Τελική έκβαση και ήτταΟ ενθουσιασμός του μακεδονικού στρατού από την ευνοϊκή εξέλιξη της πρώτης αυτής συγκρούσεως παρέσυρε τον Περσέα και διέταξε γενική επίθεση του στρατού του. Οι Ρωμαίοι υποχώρησαν προς τα υψώματα, όπου διασπάστηκε η συνοχή της μακεδονικής φάλαγγας. Αυτό το γεγονός οδήγησε και στη μεγάλη ήττα. Οι απώλειες για τους Μακεδόνες ήταν τεράστιες. Μια επέμβαση του ιππικού που ενδεχομένως μετρίαζε την υπεροχή των Ρωμαίων δεν έγινε ποτέ, αφού οι Μακεδόνες άρχοντες είχαν έλθει σε ρήξη με τον βασιλιά τους και δεν πολέμησαν εκείνη την ημέρα.
Απώλειες
Σε λίγο κατά μήκος όλου του μετώπου η μάχη εξελίχθηκε για τους Μακεδόνες σε αληθινή σφαγή. Οι νεκροί τους υπολογίζονται σε 20.000 έναντι 200 Ρωμαίων, ενώ 5.000 πιάστηκαν αιχμάλωτοι. Οι αριθμοί εντούτοις δίνονται μεταγενέστερα από φιλορωμαϊκές πηγές και θεωρούνται μάλλον υπερβολικοί, καθώς οι στρατηγοί της Δημοκρατικής περιόδου έτειναν να διογκώνουν τις νίκες τους με σκοπό το πολιτικό όφελος.
Επακόλουθα
Οι Ρωμαίοι εκμηδένισαν πολιτικά και στρατιωτικά τη Μακεδονία, την ισχυρότερη ελληνική δύναμη ενάντια στον ρωμαϊκό επεκτατισμό. Η μάχη της Πύδνας ήταν η τελευταία νικηφόρα μάχη των Ρωμαίων στη Μακεδονία, η οποία και υποτάχτηκε στο σύνολό της. Ο Περσέας διέφυγε στη Σαμοθράκη, αιχμαλωτίστηκε όμως αργότερα με δόλιο τρόπο από τους νικητές Ρωμαίους και διαπομπεύτηκε σε θρίαμβο στη Ρώμη.
Τέλος, το 146 π.Χ., ο Ρωμαίος στρατηγός Μόμμιος κυρίευσε την Κόρινθο, λεηλάτησε και κατέστρεψε την πόλη και κατέσφαξε ή πούλησε δούλους τους κατοίκους της. Έτσι η Ρώμη υπέταξε με τη βία των λεγεώνων της ολόκληρη την Ελλάδα. Οι Έλληνες έχασαν την πολιτική τους ανεξαρτησία. Παρά τη συμφορά του όμως ο ελληνισμός νίκησε σε μικρό χρονικό διάστημα τον κατακτητή του, με τη ριζική επίδρασή του στη δημιουργία του ρωμαϊκού πολιτισμού.
Οι Ρωμαίοι όχι μόνο δεν εξαφάνισαν τον ελληνικό πολιτισμό, αλλά αντίθετα τον σεβάστηκαν, τον τίμησαν και τον καλλιέργησαν στην πατρίδα τους. Σπούδαζαν ό,τι ήταν ελληνικό, γλώσσα, γράμματα, φιλοσοφία, δίκαιο, ρητορική, καλές τέχνες. Η εμφάνιση μάλιστα του χριστιανισμού παγίωσε τον ελληνισμό στην Ανατολή και τη Δύση, γιατί η γλώσσα στην οποία γράφονταν τα ιερά βιβλία και διδασκόταν η νέα θρησκεία, ήταν η ελληνική.
Έτσι, από το παγκόσμιο Ρωμαϊκό κράτος, που εκτεινόταν από τον Ατλαντικό ωκεανό μέχρι τον Ευφράτη ποταμό και από το Βρετανικό πορθμό και τη Βόρεια θάλασσα μέχρι τους καταρράκτες του Νείλου και τη μεγάλη έρημο της Βόρειας Αφρικής, γεννήθηκε η ελληνοχριστιανική Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Βιβλιογραφία :
- Μονογραφίες Παγκόσμιας Πολεμικής Ιστορίας, σειρά Πολεμιστές
- Πολύβιος, Οι Ιστορίες
- Αγγελίδης Αλέκος, Ιστορία της Μακεδονίας
- J.F.C. Fuller, A Military History of the Western World: From The Earliest Times To The Battle of Lepanto. Da Capo Press, Inc. A Subsidiary of Plenum Publishing Corporation. 233 Sprint Street, New York, N.Y. 10013. ISBN 0-306-80304-6 (v. 1). pp. 151 to 169.
- Scullard, H.H., A history of the Roman world from 753 to 146 BC Methuen. (Λονδίνο, 1935)
- Τρίτος Μακεδονικός Πόλεμος, Μάχη της Πύδνας
Πηγή1 / Πηγή2 / Πηγή3
