Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2021

Θησέας και Αντιόπη

Η Αντιόπη ήταν αδελφή (ή κατά μία εκδοχή κόρη) της βασίλισσας των Αμαζόνων Ιππολύτης. Υπήρξε σύζυγος του Θησέα (η μοναδική αναφερόμενη έγγαμη Αμαζόνα σε ολόκληρη τη μυθολογία) και μητέρα του Ιππολύτου (κατά τον Πίνδαρο, του Δημοφώντα). Ο Απολλώνιος ο Ρόδιος (Β 387 κ.ε.) αναφέρει την ίδια την Αντιόπη ως βασίλισσα των Αμαζόνων, η οποία συμβασίλευσε με την Οτρήρη και μαζί διέταξαν να οικοδομηθεί ναός του Άρεως σε ένα νησάκι του Εύξεινου Πόντου.

Αντιόπη επίσης, ονομάζεται και μία χαμένη τραγωδία του Ευριπίδη, από την οποία έχουν σωθεί αρκετοί στίχοι. Παρουσιάστηκε μαζί με τις Φοίνισσες και την Υψιπύλη περίπου το 410 π.Χ.

Από τους μύθους που αφορούν το πώς η Αντιόπη έσμιξε με τον Θησέα, επικρατέστεροι εμφανίζονται οι εξής δύο: Α) Ο Ηρακλής έδωσε στον Θησέα την Αντιόπη ως λάφυρο της εκστρατείας του κατά των Αμαζόνων (βλ. τον άθλο Ζώνη της Ιππολύτης). Αυτό το αναφέρει ο Φιλόχορος. Β) Την απήγαγε ο ίδιος ο Θησέας με τη βοήθεια και άλλων ηρώων (του Πειρίθου, του Φόρβαντα, κ.ά.), και την έφερε στην Αθήνα.

Κατά μία αττική παράδοση, η Αντιόπη σκοτώθηκε στην Αθήνα πολεμώντας στο πλευρό του Θησέα εναντίον των άλλων Αμαζόνων, οι οποίες είχαν εισβάλει στην Αττική για να εκδικηθούν ακριβώς την αρπαγή της από τον Θησέα. Σύμφωνα με αντίθετη παράδοση, η Αντιόπη, ζηλεύοντας τον Θησέα για τον έρωτά του προς τη Φαίδρα, υποκίνησε πόλεμο των Αμαζόνων εναντίον των Αθηναίων, κατά τον οποίο σκοτώθηκε από τον Ηρακλή. 

Η αρπαγή της πάντως έγινε το θέμα πολλών αγγειογράφων της αρχαιότητας, ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ., ενώ απεικονίζεται και σε αέτωμα του ναού του Δαφνηφόρου Απόλλωνα, στην Ερέτρια. Το όνομά της αναγράφεται στον ερυθρόμορφο «Αμφορέα του Κροίσου» (Μουσείο του Λούβρου) και σε ερυθρόμορφη υδρία που βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο του Μονάχου.


Βιβλιογραφία : Emmy Patsi-Garin: Επίτομο λεξικό Ελληνικής Μυθολογίας, εκδ. οίκος «Χάρη Πάτση», Αθήνα 1969


Πηγή εικόνας : Από Marsyas - Έργο αυτού που το ανεβάζει, CC BY-SA 2.5

Πληροφόρίες αντλήθηκαν από την πηγή