Ο σχεδόν τυφλός Εύρυτος μαθαίνοντας για την κυκλωτική κίνηση των Περσών, αφού ο Εφιάλτης πρόδωσε το άγνωστο μονοπάτι, ζητά από τον είλωτα που είχε μαζί να τον οδηγήσει την μάχη. Ο είλωτας τον πηγαίνει στο πεδίο της μάχης και αποχωρεί βιαστικά. Ο Εύρυτος επέστρεψε, έστω και τυφλός, πολέμησε αν και τυφλός βλέπονταν μόνο σκιές και σκοτώθηκε.
Ο Αριστόδημος που επέστρεψε, θεωρήθηκε δειλός και η πράξη του θεωρήθηκε ταπεινωτική για τους συμπατριώτες του - όπως είπε ο Ηρόδοτος, «κανένας άνθρωπος δεν του μιλούσε - τον αποκαλούσαν Αριστόδημος ο τρέσας» (αυτός που φεύγει από την μάχη, δηλαδή ο δειλός).Στη μάχη των Πλαταιών, ο Αριστόδημος πολέμησε με μανία, ώστε οι Σπαρτιάτες να θεωρήσουν ότι λύτρωσε τη ψυχή του. Παρά το γεγονός ότι αφαίρεσε το "μαύρο σημάδι" του ονόματός του, δεν θα τον βραβεύσουν με κάποια ειδική τιμή για την ανδρεία του, γιατί είχε αγωνιστεί με αυτοκτονική απερισκεψία.
Οι Σπαρτιάτες θεωρούσαν περισσότερο ήρωες αυτούς που πολεμούσαν, ενώ ταυτόχρονα εξακολουθούσαν να επιθυμούν να ζήσουν. Ο Αριστόδημος κατηγορήθηκε ως τρελός από τη φάλαγγα και ήταν βαριά τραυματισμένος, αλλά κατάφερε να επιζήσει ως τη λήξη των Ελληνοπερσικών Πολέμων, δηλ. ως τη μάχη του Ευρυμέδοντα.
Ο άλλος επιζώντας των 300 ήταν ένας άνδρας ονόματι Παντίτης, ο οποίος στάλθηκε από τον Λεωνίδα σε μια πρεσβεία στη Θεσσαλία. Απέτυχε να επιστρέψει στις Θερμοπύλες την ώρα της μάχης, και αφού κατάλαβε ότι ήταν σε δυσμένεια, κρεμάστηκε.
Βιβλιογραφία:
- The History of Herodotus. Translated into English by G. C. Macaulay.
- Schmitz, Leonhard (1867), «Aristodemus», Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, 1, σελ. 304
Πληροφορίες αντλήθηκαν από τις παρακάτω πηγές:
