Πέμπτη 22 Φεβρουαρίου 2024

Σπάνιο αρχαιολογικό εύρημα ανακαλύφθηκε σε Μυκηναϊκό οικισμo

Η ανάλυση DNA στον σκελετό ενός κοριτσιού 12-16 μηνών, που έζησε τον 13ο αιώνα π.Χ., σε μυκηναϊκό οικισμό κοντά στο χωριό Λαζαρίδες, έδειξε ότι το παιδί έπασχε από σύνδρομο Down.

Το σύνδρομο είναι μια γενετική πάθηση όπου ένα άτομο γεννιέται με ένα επιπλέον αντίγραφο του χρωμοσώματος 21. Αυτό σημαίνει ότι έχει συνολικά 47 χρωμοσώματα αντί για 46. Αυτό μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο ανάπτυξης του εγκεφάλου και του σώματός του.

Το κορίτσι θάφτηκε φορώντας ένα περίτεχνο περιδέραιο από 93 χάντρες από φαγεντιανή και υαλοειδές, καθώς και έξι από κορνελιάνο, εύρημα ενδεικτικό της φροντίδας που έλαβε στη ζωή και το θάνατο.

Η ανασκαφή διεξάγεται από το 2005 από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ). Μέχρι σήμερα έχει αποκαλυφθεί οικισμός και το νεκροταφείο του.

Τα ευρήματα, όπως είπε στο Αθηναϊκό Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων (AMNA), η διευθύντρια της ανασκαφής, ομότιμη καθηγήτρια Αρχαιολογίας στο ΕΚΠΑ, Νάγια Πολυχρονάκου-Σγουρίτσα, καταδεικνύουν ότι ο οικισμός των Λαζαρίδων άκμασε τους δύο αιώνες της Ανακτορικής περιόδου (η 14ος και 13ος αιώνας π.Χ.) και έπαιξε σημαντικό ρόλο στα γεγονότα της εποχής στον ευρύτερο Αργοσαρωνικό.

Το 2010 η ανασκαφή στον οικισμό έφερε στο φως ένα απρόσμενο εύρημα, έναν μικρό κιβωτιόσχημο τάφο, που χρονολογείται στον 13ο αιώνα π.Χ.

Πώς οι επιστήμονες αποκάλυψαν το κορίτσι με σύνδρομο Down της αρχαίας Ελλάδας

Το εύρημα επρόκειτο σύντομα να γίνει πολύ συναρπαστικό για τους αρχαιολόγους: μέσα στον τάφο υπήρχαν τα οστά ενός μικρού παιδιού μαζί με ένα περίτεχνο περιδέραιο.

Αμέσως μετέφεραν το εύρημα μαζί με το χώμα που το περιέβαλλε στη Μονάδα Συντήρησης του Μουσείου Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών, για να καθαριστεί και να συντηρηθεί προσεκτικά.

Η οστεολογική έρευνα που έγινε στο σκελετικό υλικό από τη βιοαρχαιολόγο Δρ Ελεάννα Πρεβεδώρου, διαπίστωσε ότι είχε μορφολογικά χαρακτηριστικά σκελετικών αλλαγών ενδεικτικά μιας πολύ σοβαρής χρόνιας νόσου ή νοσημάτων.

Με άλλα λόγια, ήταν ένα κοριτσάκι «που πέρασε το μεγαλύτερο μέρος, αν όχι όλη, της ζωής του πολύ άρρωστο και υπέφερε από έντονους πόνους», όπως λέει στο ΑΜΝΑ η Πρεβεδώρου.

Μεταγενέστερες γενετικές αναλύσεις δειγμάτων του υλικού που πραγματοποιήθηκαν στο Ινστιτούτο Εξελικτικής Ανθρωπολογίας Max Planck, στη Γερμανία, αποκάλυψαν ότι και αυτό το κοριτσάκι έπασχε από σύνδρομο Down.

«Ωστόσο δεν γνωρίζουμε ακόμη εάν και σε ποιο βαθμό τα σοβαρά προβλήματα υγείας που εντοπίστηκαν οστεολογικά συνδέονταν με το σύνδρομο», εξηγεί η Πρεβεδώρου.

 Η διαπίστωση αυτή είναι πολύ σημαντική, καθώς είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται περίπτωση συνδρόμου Down στην Ελλάδα κατά την αρχαιότητα, τονίζει η ομότιμη καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, Νάγια Πολυχρονάκου-Σγουρίτσα, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι «μπορεί να υπάρχουν και άλλα, τα οποία όμως έχουν εξετάστηκε από ένα μεγάλο ινστιτούτο, όπως ο Max Planck.

Μόνο λίγες περιπτώσεις συνδρόμου Down έχουν καταγραφεί σε ανθρώπους στην αρχαιότητα, κυρίως λόγω των δυσκολιών στον εντοπισμό γενετικών διαταραχών σε αρχαία δείγματα DNA χωρίς τη χρήση σύγχρονων τεχνικών.


Βιβλιογραφία : Nature Communications

Πληροφορίες αντλήθηκαν από την πηγή