Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2019

Ο μύθος του Μίδα και τα γαϊδουρινά αυτιά

Στην ελληνική μυθολογία, ο Μίδας ήταν βασιλιάς της Φρυγίας. Ήταν γνωστός για την ικανότητά του να μετατρέπει σε χρυσάφι οτιδήποτε άγγιζε. Μια ικανότητα που του στοίχισε ακριβά… Ο Ηρόδοτος γράφει ότι είχε αφιερώσει έναν θρόνο στους Δελφούς πριν από τον Γύγη, δηλαδή λίγο πριν ή λίγο μετά το 700 π.Χ.



Ο Βασιλιάς Μίδας και το χρυσό άγγιγμα


Ήταν γιος του Γόρδιου, ενός φτωχού αγρότη, απογόνου του μακεδονικού βασιλικού γένους των Βριγών που μετανάστευσε στη Μικρά Ασία και έγινε βασιλιάς του Γορδίου ή Γορδίειου, παλιάς πρωτεύουσας της Φρυγίας στον άνω ρου στον ποταμού Σαγγάριου. Ανέβηκε στο θρόνο επειδή επιβεβαίωσε το χρησμό του Μαντείου, που έλεγε ότι ο μελλοντικός βασιλιάς θα ερχόταν πάνω σε ένα κάρο.

Ο Ηρόδοτος γράφει για τον Μίδα ότι είχε έναν κήπο στην κοιλάδα κάτω από το όρος Βέρμιο με εξηντάφυλλα τριαντάφυλλα εξαιρετικής ευωδίας και με μια πηγή με δροσερό νερό, το οποίο ο Μίδας ανακάτεψε με κρασί και το πρόσφερε στον Σιληνό, θεότητα του κρασιού και συγγενή του Διονύσου, τον οποίο φιλοξενούσε επί δέκα μέρες. Ήθελε να τον μεθύσει για να μάθει τα μυστικά της σοφίας του.

Οι Φρύγες έχουν έναν παρόμοιο μύθο όπου η πηγή τοποθετείται στο Θύμβριο της Φρυγίας, αναφέρουν δε ότι όταν ο Σιληνός αποκάλυψε τα μυστικά του στον Μίδα, εκείνος την ενδέκατη μέρα τον οδήγησε κοντά στο Διόνυσο.

Ευχαριστημένος ο θεός του είπε ότι μπορούσε να ζητήσει οποιαδήποτε ανταμοιβή. Ο Μίδας ζήτησε να μετατρέπεται σε χρυσάφι οτιδήποτε άγγιζε. Αρχικά ο Μίδας απέκτησε μεγάλη δύναμη από την ικανότητά του αυτή, αργότερα όμως κατανόησε τη λανθασμένη επιλογή του, όταν, ακόμα και το φαγητό που έτρωγε, γινότανε χρυσάφι, και παρακάλεσε το Διόνυσο να τον απαλλάξει από αυτό.

Η απληστία του για το χρήμα τον έκανε να μη μπορεί να ευχαριστηθεί τα απλά πράγματα στη ζωή. Από τις πρώτες ανάγκες του έως και τις πιο σημαντικές, το χρυσό του άγγιγμα τού έκανε τη ζωή δύσκολη. Αργά ή γρήγορα θέλησε να απαλλαγεί αυτό συνειδητοποιώντας ότι αυτό δεν φέρνει την ευτυχία.

Τα γαϊδουρινά αυτιά


Κάποτε, ο Πάνας είχε το θράσος να συγκρίνει τον εαυτό του σε μουσική ικανότητα με τον Απόλλωνα κι έτσι αποφάσισαν να αναμετρηθούν. Κριτής μπήκε ο Τμώλος και στην αναμέτρηση έτυχε να είναι παρών και ο Μίδας. Ο Πάνας έπαιξε μουσική με τον αυλό του και ο Απόλλων με τη λύρα του. Ο Τμώλος μεμιάς έδωσε τη νίκη στον Απόλλωνα, αλλά ο Μίδας δε συμφώνησε κι έτσι ο Απόλλων του «χάρισε» ένα καινούριο ζευγάρι από αυτιά γαϊδάρου για να ακούει καλύτερα την επόμενη φορά.

Ο βασιλιάς Μίδας ντρεπόταν πολύ για τα αυτιά του και προσπάθησε να τα κρύψει με ένα σκούφο. Το μυστικό του φυσικά γνώριζε μόνο ο κουρέας του, ο οποίος όμως επειδή δεν άντεξε, πήγε σ’ ένα χωράφι, έσκαψε ένα λάκκο και ψιθύρισε την ιστορία. Μετά σκέπασε το λάκκο με χώμα, κι έφυγε. Στο χώμα όμως φύτρωσαν καλάμια, τα οποία άρχισαν να διαδίδουν την ιστορία με το φύσημα του ανέμου, ότι δηλαδή ο βασιλιάς Μίδας είχε γαϊδουρινά αυτιά, κι έτσι όλοι μάθανε για το πάθημά του.

Ο Μίδας φημιζόταν για τη σοφία, την ευσέβεια και τα πλούτη του. Ήταν μεταξύ εκείνων που θέσπισαν τη λατρεία της θεάς Κυβέλης. Στα μέσα του 7ου αιώνα π.Χ. οι Κιμμέριοι εισέβαλαν στη Φρυγία και κατέλυσαν το βασίλειο του Μίδα, ο οποίος από τη λύπη του αυτοκτόνησε.

Ο αστεροειδής 1981 Μίδας (1981 Midas), που ανακαλύφθηκε το 1973, πήρε το όνομά του από τον μυθικό βασιλιά.



Πηγή