Γιατί δέν τό ἒχει πεῖ αὐτό κανείς καί ποτέ;
Μήπως βολεύει κάποιους πού θέλουν νά πιστεύουν ὃτι ὁ Ὃμηρος ἒλεγε…παραμύθια; Ἂς δοῦμε τί λένε τά ἀρχαῖα κείμενα.
Ὁ μυστηριώδης αὐτός στίχος (ἢ μᾶλλον δύο στίχοι) ἀποτελεῖ τόν παράγοντα Χ μιᾶς ἐξισώσεως, ἡ λύση τῆς ὁποίας μᾶς ὁδηγεῖ σέ ἐκπληκτικά συμπεράσματα, καθώς μᾶς ἐπιτρέπει νά προσδιορίσουμε μέ μεγάλη ἀκρίβεια τήν ἡλικία τῶν σπουδαιοτέρων ἡρώων, ἀλλά ταὐτοχρόνως νά θαυμάσουμε γιά τήν ἀκρίβεια τῶν πληροφοριῶν τοῦ Ὁμήρου καί νά ὁπλισθοῦμε μέ ἓνα ἀκόμη ἀκλόνητο ἐπιχείρημα κατά τῶν <χωριζόντων>, ὃτι ἓνας μεγαλοφυής νοῦς συνέθεσε τήν Ἰλιάδα καί τήν Ὀδύσσεια, ἀφοῦ τό ἠλικιακό θέμα τῶν ἡρώων, πού προκύπτει ἀπό τόν συσχετισμό διαφόρων ἱστορουμένων γεγονότων, τά ὁποία ἀπέχουν μεταξύ τους χιλιάδες στίχους, ἐπαληθεύται μέ ἁπλές μαθηματικές πράξεις, καί ἀποδεικνύει ὃτι ὁ Ὃμηρος δέν πέφτει σέ ἀντιφάσεις, διότι ἀφηγεῖται πραγματικά περιστατικά.
Καί ἰδοῦ τά γεγονότα:
Στή ραψωδία Ω τῆς Ἰλιάδος, καθώς ὃλοι καί ὃλες κλαῖνε καί ὀδύρονται στό Ἲλιον γιά τόν θάνατο τοῦ Ἓκτορος ἀπό τόν Ἀχιλλέα, ἡ Ἑλένη λέει τά ἑξῆς παράδοξα:
ἢδη γάρ νῦν μοι τόδ᾽ ἐεικοστόν ἒτος ἐστίν ἐξ οὗ κεῖθεν ἒβην καί ἐμῆς ἀπελήλυθα πάτρης (Ἰλ. Ω, 765-766)
(Γιατί τοῦτο μοῦ εἶναι τό εἰκοστό ἒτος ἀπό τότε πού ἒφυγα ἀπό ἐκεῖ (τήν Σπάρτη) καί ἀπό τήν πατρίδα μου).
Ὁμολογεῖ δηλαδή ἡ Ἑλένη ὃτι στά τέλη του πολέμου, πού κράτησε 10 χρόνια, ἐκείνη ἒχει ἢδη συμπληρώσει εἰκοσαετῆ διαμονή στήν Τροία. Ἐφ᾽ ὃσον λοιπόν ἡ Ἑλένη βεβαιώνει ὃτι βρίσκεται ἢδη 20 χρόνια στήν Τροία, ἐμεῖς συμπεραίνουμε ὃτι μεσολάβησαν 10 ὁλόκληρα χρόνια ἀπό τήν ἁρπαγή της γιά νά γίνει ὁ καθυστερημένος πόλεμος. Οἱ δύο αὐτοί στίχοι σχολιάζονται γιά πρώτη φορά, διότι μᾶς ὁδηγοῦν σέ ἓνα σημαντικό συμπέρασμα, πού θά διατυπωθεῖ κατά τήν ὁλοκλήρωση τοῦ συλλογισμοῦ μας.
Ἦταν δηλαδή μεσόκοπη ὃταν ὑποδέχθηκε τόν 20ετῆ Τηλέμαχο στήν Σπάρτη, γιά νά μάθει νέα γιά τόν πατέρα του ἀπό τόν Μενέλαο. Κι ὁ Τηλέμαχος ἦταν 20ετής, διότι, ὃπως ὁμολογεῖται στήν Ὀδύσσεια, ὁ πατέρας του τόν ἂφησε βρέφος στήν ἀγκαλιά τῆς Πηνελόπης, ὁπότε, 10 χρόνια πού κράτησε ὁ Τρωικός πόλεμος σύν 10 χρόνια τῶν περιπλανήσεων τοῦ Ὀδυσσέα=20 χρόνια.
Καί πάλι, στήν ραψωδία Γ, 210-215 τῆς Ἰλιάδος ἀναφέρονται τά ἑξῆς ἀπό τόν Τρώα Ἀντήνορα, καθώς αὐτός περιγράφει ἐκ τοῦ μακρόθεν στόν Πρίαμο, τούς δημογέροντες καί τήν Ἑλένη (ἀπό τά τείχη), τά…πορτραῖτα τοῦ Ὀδυσσέα καί τοῦ Μενελάου, καθώς τούς εἶχε ὑποδεχθεῖ ἲσως ἐπανειλημμένα μέσα στήν Τροία, ὃπως ὁ ἲδιος ὁμολογεῖ, γιά νά συζητήσουν προφανῶς ἂν θά λυθεῖ ἡ πολιορκία ἢ ἂν θά συνεχισθεῖ ὁ πόλεμος:
στάντων μέν Μενέλαος ὑπερεῖχεν εὐρέας ὢμους,ἂμφω δ᾽ ἑζομένων γεραρώτερος ἦεν Ὀδυσεύς.ἀλλ᾽ ὃτε δή μύθους καί μήδεα πᾶσιν ὓφαινον,ἢτοι μέν Μενέλαος ἐπί τροχάδην ἀγόρευε,παῦρα μέν, ἀλλά μάλα λιγέως, ἐπεί οὐ πολύμυθοςοὐδ᾽ ἀφαμαρτοεπής, ἦ καί γένει ὓστερος ἦεν.
(καθώς οἱ δυό τους στέκονταν, ὁ Μενέλαος ὑπερεῖχε στούς εὐρεῖς ὢμους, ἀλλά ὃταν καί οἱ δυό τους κάθονταν, σεβασμιώτερος ἦταν ὁ Ὀδυσσέας. Μά ὃταν λόγους καί σκέψεις πρός ὃλους ὓφαιναν, ὁ μέν Μενέλαος ἐπιτροχάδην ἀγόρευε, λίγα μέν, ἀλλά μέ πολύ δυνατή φωνή ἐπειδή δέν ἦταν πολυλογάς οὒτε μωρόλογος, ἂν καί μικρότερος στά χρόνια).
Ὁμολογεῖται δηλαδή ὃτι ὁ Μενέλαος ἦταν μικρότερος σέ ἡλικία ἀπό τόν Ὀδυσσέα. Τό ἐπίθετο γεραρώτερος ὑποδηλώνει ὃτι ἡ διαφορά ἡλικίας ἦταν αἰσθητή, τουλάχιστον μία πενταετία, διότι ἓνα ἢ δύο χρόνια δέν εἶναι τόσο αἰσθητά, ὣστε ὁ Ὀδυσσέας νά φαίνεται σεβασμιώτερος τοῦ Μενελάου.
Ἂν ὑποθέσουμε τώρα ὃτι ὁ Ὀδυσσέας ἦλθε σέ γάμο μέ τήν Πηνελόπη σέ ἡλικία 25-30 ἐτῶν, ἲσως νά ἦταν καί μεγαλύτερος, ἂν κρίνουμε ἀπό τήν μεγάλη ἡλικία τοῦ Λαέρτη ὃταν ἀποσύρθηκε ἀπό τήν βασιλεία, τότε ὁ πολυμήχανος πρωτοήρωας, ὃταν γύρισε στήν Ἰθάκη καί σκότωσε τούς μνηστῆρες, θά πρέπει νά βρισκόταν στά 45 ἢ 50 χρόνια τῆς ἡλικίας του, δηλαδή τά 10 χρόνια διαρκείας τοῦ πολέμου σύν τά δέκα χρόνια τῶν περιπλανήσεών του. Ἡ ἡλικία αὐτή εἶναι συμβατή πρός τό γεγονός, ὃτι κατόρθωσε νά ἐξοντώσει τούς 108 νέους πλήν ἀόπλους μνηστῆρες, ὂχι βέβαια μόνος, ἀλλά μέ τήν βοήθεια τοῦ Τηλεμάχου, τοῦ Εὐμαίου, τοῦ Φιλοιτίου καί τῆς θεᾶς Ἀθηνᾶς, ἢ ἂν θέλετε, τοῦ Μέντορος, ἀφοῦ ἡ Ἀθηνᾶ παρίστατο στήν μνηστηροφονία μέ τήν μορφή του.
Ἐφ᾽ ὃσον λοιπόν ὁ Μενέλαος ἦταν μικρότερος κατά μία πενταετία τοὐλάχιστον ἀπό τόν Ὀδυσσέα, τότε, κατά τά διαδραματιζόμενα στήν Ὀδύσσεια, θά ἦταν ἡλικίας 40 ἢ τό πολύ 45 ἐτῶν στό τέλος τοῦ πολέμου. Ἂν ἡ Ἑλένη τόν παντρεύτηκε, ὃπως εἲπαμε, σέ ἡλικία 20-25 ἐτῶν, τότε ὁ Μενέλαος, κατά τήν ἐποχή τοῦ γάμου του, θά ἦταν ἡλικίας μόλις…15 ἐτῶν, ἂν ὂχι καί μικρότερος ἐνδεχομένως, ἂν ἀπό τά 45 χρόνια του, ἀφαιρέσουμε τά 20 χρόνια πού ἒλλειψε ἡ Ἑλένη στήν Τρωάδα, σύν τά 10 χρόνια τῶν περιπλανήσεων τοῦ Ὀδυσσέα, ἢτοι:
45-20=25-10=15 ἐτῶν.
Δηλαδή ὁ Μενέλαος ἦταν… μειράκιον ὃταν νυμφεύθηκε τήν Ἑλένη.
Ἲσως ἐδῶ θά πρέπει νά ἀναζητηθεῖ καί ἡ αἰτία τῆς ἑκουσίας ἀπαγωγῆς τῆς Ἑλένης ἀπό τόν Ἀλέξανδρο (Πάρι), ἡ ὁποία προτίμησε ἓνα ἒμπειρο καί ὡραῖο ἐραστή, ἀπό ἓνα ἀμούστακο παιδί, τόν Μενέλαο, μέ τόν ὁποῖο πάντως τεκνοποίησε τήν ὡραία μοναχοκόρη της Ἑρμιόνη, κάτι πού δέν ἀντιβαίνει βεβαίως στούς βιολογικούς κανόνες τῆς φύσεως.Ὑπῆρχε μεγάλη διαφορά ἡλικίας μεταξύ τοῦ βασιλικοῦ ζεύγους, κάτι πού συμβαίνει καί σήμερα μεταξύ τῶν ἡγεμόνων.
Ἒτσι ὃμως ἐξηγεῖται καί τό γεγονός, ὃτι ἡ ἐκστρατεία στήν Τροία καθυστέρησε ἐπί μία ὁλόκληρη δεκαετία καί πραγματοποιήθηκε ἐν ψυχρῶ καί ὂχι ἐν θερμῶ μέ casus beli τήν ἁρπαγή, ἀλλά μέ αἲτιο διαφορετικό. Πράγματι, δέν ἦταν δυνατόν ἓνα ἀμούστακο παιδί, ὃπως ἦταν τότε ὁ Μενέλαος, νά ἀνελάμβανε τήν συναρχηγία τῆς μεγάλης ἐκστρατείας μέ τόν ἀδελφό του Ἀγαμέμνονα, ὁπότε καί αὐτός θά ἦταν μικρῆς ἡλικίας ὃταν ἀπήχθη ἡ Ἑλένη, ὂχι μεγαλύτερος τῶν 20 ἐτῶν.
Ἒπρεπε νά ἀνδρωθοῦν καί οἱ δύο Ἀτρεῖδες, νά περάσουν δηλαδή ἂλλα 10χρόνια, αὐτά πού ἀποκαλύπτει ἡ Ἑλένη στό Ω 765 τῆς Ἰλιάδος, γιά νά πείσουν τούς ἐμπειροπόλεμους βασιλεῖς τῶν Ἀχαιῶν, Δαναῶν καί Ἀργείων νά τούς ἀκολουθήσουν μέ τίς δυνάμεις τους ἐναντίον τῶν Τρώων, τῶν Δαρδάνων καί τῶν ἐπικούρων τοῦ Πριάμου. Ἲσως αὐτή ἡ διαφορά ἡλικίας νά
ἒκανε διστακτικό τόν Ὀδυσσέα νά ἀκολουθήσει τούς Ἀτρεῖδες στήν Τρωική ἐκστρατεία, καθώς αὐτοί πῆγαν κατ᾽ ἐπανάλειψη αὐτοπροσώπως στήν Ἰθάκη γιά νά τόν πείσουν νά λάβει μέρος σ᾽ αὐτή.
Ἢθελαν δηλαδή οἱ Ἀτρεῖδες μαζί τους τόν Ὃμηρο-Ὀδυσσέα στήν μεγάλη ἐκστρατεία, λόγω τῶν ἱκανοτήτων του καί τῶν δόλων του, καί ὂχι τά μόλις…11 πλοῖα του, μέ τά ὁποῖα πῆρε μέρος στόν πόλεμο, ἐνῶ οἱ ἂλλοι βασιλεῖς καί ἡγήτορες τῆς Ἑλλάδος προσέφεραν ὁ καθένας 40 καί 50 πλοῖα.
Ἀλλά τό πρᾶγμα ἒχει καί οὐρά, διότι μέ τήν χρονολόγηση τῶν ἡλικιῶν τῶν ἡρώων, μποροῦμε νά χρονολογήσουμε καί τίς ἡλικίες πολλῶν ἂλλων ἡρώων τοῦ ἒπους καί νά ἐλέγξουμε τήν ἀξιοπιστία τῶν γεγονότων πού μᾶς ἀφηγεῖται ὁ Ὃμηρος.
Καί θαυμάζουμε ὃταν στήν ραψωδία δ τῆς Ὀδύσσειας, διαπιστώνουμε τήν συμβατότητα τῶν ἡλικιῶν τοῦ γιοῦ τοῦ Ἀχιλλέα, Νεοπτολέμου, πού παίρνει γυναῖκα τήν μοναχοκόρη τῆς Ἑλένης, τήν Ἑρμιόνη, γεγονός πού λαμβάνει χώρα χιλιάδες στίχους μακριά ἀπό τήν Ἰλιάδα καί στό ἂλλο ἒπος, τήν Ὀδύσσεια (βλέπε τοῦ ἰδίου <11.000 χρόνια θαλασσοκρατεία τῶν Ἑλλήνων>),
καθώς ὁ λόγος γιά τόν γάμο εἶχε δοθεῖ ἀπό τόν Μενέλαο στόν Ἀχιλλέα στό πεδίο τῆς μάχης, στήν Τρωάδα καί στήν Ἰλιάδα, καί ὁ γάμος γίνεται στήν Ὀδύσσεια καί στήν Σπάρτη. Οἱ ἡλικίες τῶν νεονύμφων εἶναι ἀπολύτως συμβατές, τόσο τῆς Ἑρμιόνης, γύρω στά 30 χρόνια, ὃσο καί τοῦ Νεοπτολέμου, γύρω στά 31 χρόνια. Δέν ἒχετε παρά νά κάνετε μόνοι σας τούς ὑπολογισμούς αὐτούς.
Πράγματι, ἡ Ἑλένη ὁμολογεῖ στήν Ἰλιάδα ὃτι ἂφησε τήν Ἑρμιόνη μικρούλα ὃταν ἒφυγε μέ τόν Πάρι. Ἂρα ἡ Ἑρμιόνη, ὃταν παντρευόταν τόν Νεοπτόλεμο, εἶχε ἡλικία τά 20 χρόνια τῆς μητέρας της πού τά πέρασε στόἺλιον, σύν τά 10 χρόνια τῶν περιπλανήσεων τοῦ Ὀδυσσέα, ἢτοι θά ἦταν 30-31 ἐτῶν, μεγαλοκοπέλα δηλαδή, ἀλλά ἐξαιρετικά ὂμορφη.
Στό τέλος τοῦ πολέμου ὁ Νεοπτόλεμος θά πρέπει νά ἦταν τουλάχιστον 20 ἐτῶν, ὂχι μόνο γιά νά πολεμᾶ, ἀλλά καί γιά νά μπορεῖ νά ἡγηθεῖ τῶν γενναίων Μυρμιδόνων, τόσο στόν πόλεμο, ὃσο καί στήν ἐπιστροφή στήν πατρίδα τους, τήν Φθία. Ἓνας μείρακας δέν μπορεῖ νά κάνει τόν βασιλιᾶ στίς ἂγριες αὐτές ἐποχές. Ἂλλωστε καί ὁ Τηλέμαχος στά εἲκοσί του χρόνια <σηκώνει κεφάλι> στούς μνηστῆρες.
Ὡς τήν ἡμέρα τοῦ γάμου του, εἶχαν περάσει ἂλλα 10 χρόνια, ἐκεῖνα τῶν περιπλανήσεων τοῦ Ὀδυσσέα, ὁπότε θά ἦταν τότε 30-31 ἐτῶν, συνομήλικος τῆς Ἑρμιόνης.
Ἒτσι, καθώς συναρμολογεῖται τό πάζλ, βεβαιωνόμαστε ὃτι ὁ Ὃμηρος δέν πέφτει σέ ἀντιφάσεις, ἐπειδή ἀκριβῶς μᾶς ἀφηγεῖται πραγματικά περιστατικά πού τά ἒζησε ὡς Ὀδυσσέας, τό <alter ego> τοῦ Ὁμήρου.
Γι᾽ αὐτό ὁ Γκαῖτε, ὃσο κι ἂν ἐνοχλήθηκε ἀπό τό ὃτι οἱ <καταραμένοι Ἓλληνες> τά εἶπαν ὃλα καί δέν ἂφησαν τίποτε γιά τούς ἂλλους, λέει ὃτι ὃταν οἱ φιλόλογοι τεμαχίσουν, κρεουργήσουν καί κατακερματίσουν τόν Ὃμηρο, ἒρχεται μία νέα γενεά φιλολόγων, οἱ ὁποῖοι ἀναφωνοῦν τελικά ὃτι ἓνας μεγαλοφυής νοῦς συνέθεσε τήν Ἰλιάδα καί τήν Ὀδύσσεια, δίνοντας ἒτσι ἓνα γερό ράπισμα στούς <χωρίζοντες> καί σέ ὃποιους κρύβονται πίσω ἀπό αὐτούς μέσα στά πανεπιστήμια, κυρίως τά ἑλληνικά.
ΚΩΣΤΑΣ ΔΟΥΚΑΣ
Συγγραφέας-δημοσιογράφος
