Τρίτη 3 Ιουλίου 2018

Η απόρρητη μελέτη για τον Τύμβο Καστά!

Τα γεώφωνα που έκαναν την «ακτινογραφία», έδειξαν ένα δαιδαλώδες μνημείο με επτά θαλάμους: Αυτή η απεικόνιση είναι ο «οδηγός» των ανασκαφών.

Επρόκειτο ουσιαστικά για μια σεισμική τομογραφία, μια «ακτινογραφία», η οποία έδειξε στους επιστήμονες τι υπήρχε κάτω από τους τόνους χωμάτων (τότε). Αυτό που δίνει διαστάσεις θρίλερ στην όλη υπόθεση, είναι το γεγονός ότι ακόμα και τότε, η μελέτη δημοσιεύθηκε –ως είθισται- σε επιστημονικό περιοδικό, δίχως να συνοδεύεται όμως από το τελικό της αποτέλεσμα: Δηλαδή, οι τρισδιάστατες απεικονίσεις του εσωτερικού του τύμβου, είχαν αποκοπεί από τη μελέτη και δεν δημοσιεύθηκαν ποτέ. Γιατί; Ποιο μυστικό ήθελαν να προφυλάξουν οι επιστήμονες, ή (και) οι ελληνικές Αρχές;


Η μελέτη


Το 2003, η αρχαιολόγος Χάιδω Κουκούλη, ήδη συνταξιοδοτημένη από το 1999, διεξήγαγε σε συνεργασία με το εργαστήριο γεωφυσικής του Πανεπιστημίου Πατρών (επικεφαλής ο Σ. Παπαμαρινόπουλος) μελέτη στον τύμβο Καστά Μεσολακκιάς.  Με τη μέθοδο της τρισδιάστατης σεισμικής τομογραφίας, χρησιμοποιώντας κύκλωμα γεωφώνων κ.λπ. οι τρεις γεωλόγοι και η  διακεκριμένη αρχαιολόγος Χάιδω Κουκούλη, διευθύντρια επί 25 χρόνια (1975-2000) της Εφορείας Κλασικών και Προϊστορικών Αρχαιοτήτων και του Μουσείου της Καβάλας, αποπειράθηκαν να ανιχνεύσουν το εσωτερικό του τεχνητού λόφου.

Η ομάδα λοιπόν, δούλεψε με την μέθοδο της σεισμικής τομογραφίας και κατέγραψε ό,τι υπήρχε μέσα, δημιουργώντας μια τρισδιάστατη επεξεργασμένη εικόνα του εσωτερικού του τύμβου. Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε (δίχως τις τρισδιάστατες εικόνες) στο βρετανικό επιστημονικό περιοδικό Archaeological Prospection (όπως ορίζει το επιστημονικό τυπικό) συνοψίζει τα πρώτα  επεξεργασμένα αποτελέσματα της γεωφυσικής ερευνάς τα οποία διαμόρφωσαν  ένα πρώτο μοντέλο για την περαιτέρω έρευνα του τύμβου.

Η ομάδα των επιστημόνων λοιπόν, (οι γεωφυσικοί Λάζαρος Πολυμενάκος, Σταύρος Παπαμαρινόπουλος, Αθανάσιος Λιόσης και η αρχαιολόγος Χάιδω Κουκούλη-Χρυσανθάκη) καταλήγει ότι πρόκειται για ένα «ενιαίο κτίριο με ενδιάμεσες διαιρέσεις, εξαιρετικής αρχιτεκτονικής, που διαφέρει από τους μακεδονικούς τάφους της εποχής». Κάποια από τα ευρήματα της μελέτης, έχουν ήδη επιβεβαιωθεί από τις ανασκαφές. Όπως η γιγαντιαία ράμπα (100 μ. μήκος επί 5 μέτρα ύψος) με τα σκαλιά και τους τρεις πρώτους θαλάμους.

Η κάτοψη του λόφου με τα σημεία από τα οποία έγιναν οι μετρήσεις περιμετρικά. Ο μαρμάρινος περίβολος, ο τάφος και οι χώροι του ήταν καταγεγραμμένα στην σεισμική τομογραφία.

Όπως αναφέρεται στην μελέτη η μέθοδος της ακτινωτής τομογραφίας με την χρήση των σεισμικών, εφαρμόστηκε «σε τεχνητό λόφο (πιθανό τύμβο) στη θέση Καστά Μεσολακκιάς Σερρών στην περιοχή της Αρχαίας Αμφίπολης έγινε διερεύνηση για τη λιθολογική δομή και τον εντοπισμό αρχαιολογικών δομών στο εσωτερικό του λόφου.

Το περιβάλλον εφαρμογής αποτελείται από πιθανά κατάλοιπα κλασσικών ή ελληνιστικών κατασκευών σε μέτρια έως ασθενώς συνεκτικό εδαφικό υλικό μέγιστου πάχους 15m. Το γεωλογικό υπόβαθρο είναι στιφρή άργιλος και βρίσκεται σε μέσο βάθος 5.0 m. Η τοποθεσία βρίσκεται σε κοιλάδα, με μικρή μορφολογική κλίση.  Ερευνήθηκε έκταση κυκλικής διατομής με ακτίνα 90 m και πάχος 6-8 m».

Στη σεισμική τομογραφία φαίνεται καθαρά το πού βρίσκεται το ταφικό μνημείο και ποιες είναι οι διαστάσεις του.

Σύμφωνα με τη μελέτη του 2003, το ταφικό οικοδόμημα έχει κατεύθυνση νοτιοδυτική – προς την αρχαία Αμφίπολη – και οι διαστάσεις του είναι σύμφωνα με τα αποτελέσματα των μετρήσεων 20 μέτρα μήκος, 5 μέτρα πλάτος, 5 μέτρα ύψος και περιλαμβάνει μια ράμπα – από την ανασκαφή αποδείχθηκε ότι είναι σκαλάκια – και ένα ταφικό μνημείο.
Από τις διαστάσεις που δίνει η μελέτη ότι πρόκειται για ένα τεράστιο ταφικό οικοδόμημα 100 τ.μ. και ύψους 5 μέτρων, το οποίο είναι μέσα σε ένα τύμβο με μαρμάρινο περίβολο μήκους 497 μέτρων.


Οι δομές


Στη μελέτη, επισημαίνονται τα σήματα υψηλής και χαμηλής συχνότητας που καταγράφουν τα όργανα γεωλογικής έρευνας με τις συντομογραφίες H και L. Στην πρώτη περίπτωση, καταγράφονται σήματα σε 7 τομείς στον κεντρικό (H1), τον ανατολικό (H2, H3), τον βόρειο (H4) και τον βορειοανατολικό τομέα (H5, H7).

Στη μελέτη αναφέρεται ότι «αυτές οι ανωμαλίες μεταφράζονται ως συνεκτικό υλικό, το οποίο θα μπορούσε να κατοπτρίζει λίθινες κατασκευές». Μιλάμε δηλαδή για ένα δαιδαλώδες μνημείο με επτά θαλάμους; Οι «χαμηλές συχνότητες» περιγράφονται ως «χαλαρό-μαλακό υλικό, που προφανώς γεμίζει το κενό ανάμεσα στις κατασκευές». Περιγράφεται λοιπόν το χώμα με το οποίο ήταν σφραγισμένος ο τύμβος.

Διαβάστε όλη τη μελέτη: