Δευτέρα 9 Ιουλίου 2018

Οι ανθρωπο θυσίες του Ξέρξη στις "Εννέα Οδούς" των Hδώνων (Αμφίπολη)

Μελετώντας τις πηγές, για την ιστορία της Αμφίπολης δεν μπορεί παρά να σταματήσει κανείς στην πληροφορία που μας δίνει ο Ηρόδοτος, πως ο Ξέρξης κατά το πέρασμά του από την περιοχή το 480 πΧ  προέβη στην κατάχωση εννέα εφήβων και εννέα κορασίδων, από το ντόπιο πληθυσμό!

Η εντυπωσιακή αυτή πληροφορία έρχεται να προσθέσει μυστήριο και «μαγεία» στο ήδη μυστηριακό όνομα της πόλης «Εννέα Οδοί» που κατά πάσα πιθανότητα είναι και η θεμέλιος πόλη της Αμφίπολης, της αποικίας των Αθηναίων που ιδρύθηκε το 437 πΧ.

Πιο συγκεκριμένα ο Ηρόδοτος στο Έβδομο βιβλίο αναφέρει:

ἡ δὲ γῆ αὕτη ἡ περὶ τὸ Πάγγαιον ὄρος καλέεται Φυλλίς, κατατείνουσα τὰ μὲν πρὸς ἑσπέρην ἐπὶ ποταμὸν Ἀγγίτην ἐκδιδόντα ἐς τὸν Στρυμόνα, τὰ δὲ πρὸς μεσαμβρίην τείνουσα ἐς αὐτὸν τὸν Στρυμόνα· ἐς τὸν οἱ μάγοι ἐκαλλιερέοντο σφάζοντες ἵππους λευκούς.Φαρμακεύσαντες δὲ ταῦτα ἐς τὸν ποταμὸν καὶ ἄλλα πολλὰ πρὸς τούτοισι ἐν Ἐννέα ὁδοῖσι τῇσι Ἠδωνῶν ἐπορεύοντο κατὰ τὰς γεφύρας, τὸν Στρυμόνα εὑρόντες ἐζευγμένον. Ἐννέα δὲ ὁδοὺς πυνθανόμενοι τὸν χῶρον τοῦτον καλέεσθαι, τοσούτους ἐν αὐτῷ παῖδάς τε καὶ παρθένους ἀνδρῶν τῶν ἐπιχωρίων ζώοντας κατώρυσσον.

Και η απόδοση στην νεοελληνική:

Κι αυτή η περιοχή, που βρίσκεται γύρω απ᾽ το Παγγαίο, λέγεται Φυλλίδα, κι εκτείνεται προς τα δυτικά ώς τον ποταμό Αγγίτη που χύνει τα νερά του στον Στρυμόνα, ενώ προς τα νότια εκτείνεται ώς τον ίδιο τον Στρυμόνα, στον οποίο οι μάγοι, για να πάρουν αίσιους οιωνούς, έσφαζαν κάτασπρα άλογα.
Αφού έκαναν λοιπόν αυτές τις μαγικές τελετές στον ποταμό και, κοντά σ᾽ αυτές, κι άλλα πολλά στην πόλη Εννέα οδοί των Ηδωνών, διάβαιναν από τη γέφυρα του Στρυμόνα, καθώς βρήκαν τις όχθες του ζεμένες με γέφυρα. Κι όταν έμαθαν πως ο τόπος αυτός ονομαζόταν Εννέα οδοί, εκεί κατάχωσαν ζωντανούς στη γη εννιά παλικάρια κι εννιά κοπέλες του εντόπιου πληθυσμού.

Προσπαθεί δε παρακάτω να δώσει τη δική του ερμηνεία για την περίεργη αυτή πράξη του Ξέρξη:

Περσικὸν δὲ τὸ ζώοντας κατορύσσειν, ἐπεὶ καὶ Ἄμηστριν τὴν Ξέρξεω γυναῖκα πυνθάνομαι γηράσασαν δὶς ἑπτὰ Περσέων παῖδας, ἐόντων ἐπιφανέων ἀνδρῶν, ὑπὲρ ἑωυτῆς τῷ ὑπὸ γῆν λεγομένῳ εἶναι θεῷ ἀντιχαρίζεσθαι κατορύσσουσαν.

Και η απόδοση:

Κι είναι περσικό έθιμο να καταχώνουν στη γη ζωντανούς· έτσι, έχω την πληροφορία πως και η Άμηστρις, η γυναίκα του Ξέρξη, στα γηρατειά της έκανε χάρισμα στο θεό, που καταπώς πιστεύουν βασιλεύει στον Κάτω κόσμο, δυο επτάδες αγόρια, γιους επισήμων Περσών, καταχώνοντας τα στη γη — ήταν το ευχαριστώ της στο θεό που της χάριζε ζωή.

Περίπου εκατόν πενήντα χρόνια αργότερα από το ίδιο σημείο θα ξεκινούσε ο στόλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου για την Ασία. Μόνο που ο Αλέξανδρος δεν είχε ανάγκη ούτε να «καταχώσει» νέους, ούτε να θυσιάσει μία άλλη «Ιφιγένεια».


ΚΥΒΕΛΗ ΜΑΪΣΤΡΟΥ


Πηγή