Γύρω στα 449 π.Χ ο νεαρός Ηρόδοτος βρίσκεται στην Αίγυπτο, εκτελώντας μεσιτείες εκ μέρους των Αθηναίων.
«Αλλά στη Μέμφιδα άκουσα και άλλα πράγματα κουβεντιάζοντας με τους ιερείς του Ηφαίστου· και μάλιστα, πήγα και στη Θήβα και στην Ηλιούπολη γι᾽ αυτόν ακριβώς τον σκοπό, επειδή ήθελα να μάθω αν εκεί θα συμφωνούσαν με αυτά που μου είπαν στη Μέμφιδα· γιατί οι Ηλιουπολίτες λέγεται ότι είναι οι πιο μορφωμένοι από τους Αιγύπτιους.
Όσο για τα ανθρώπινα πράγματα, είπαν και συμφώνησαν μεταξύ τους ότι απ᾽ όλους τους ανθρώπους πρώτοι οι Αιγύπτιοι ανακάλυψαν το έτος και χώρισαν τις εποχές του σε δώδεκα μέρη. Είπαν μάλιστα ότι την ανακάλυψη αυτή την έκαναν από τα άστρα. Και λογαριάζουν, μου φαίνεται, σωστότερα οι Αιγύπτιοι από τους Έλληνες, επειδή οι Έλληνες, για να συμφωνούν οι εποχές, προσθέτουν κάθε δεύτερο χρόνο ένα παραπανίσιο μήνα, ενώ οι Αιγύπτιοι, χωρίζοντας τον καθένα από τους δώδεκα μήνες σε τριάντα ημέρες, προσθέτουν στο κάθε έτος πέντε ημέρες πάνω από τον αριθμό του, και έτσι σ᾽ αυτούς ο κύκλος των εποχών έρχεται και συμφωνεί.
Και μου φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι που κατοικούν από τη λίμνη Μοίριδα και κάτω, σε διάφορες περιοχές και στο λεγόμενο Δέλτα, αν η χώρα τους αυξηθεί σε ύψος και απλωθεί σε έκταση με την ίδια αναλογία, οπότε ο Νείλος δεν θα την πλημμυρίζει, θα πάθουν από εκεί και ύστερα αυτό που κάποτε οι ίδιοι είπαν ότι θα πάθουν οι Έλληνες.
Όταν δηλαδή έμαθαν ότι τη χώρα των Ελλήνων την ποτίζει η βροχή και όχι ποτάμια, όπως τη δική τους, οι Αιγύπτιοι είπαν ότι αν η μεγάλη ελπίδα των Ελλήνων διαψευσθεί καμιά φορά, οι Έλληνες θα πεινάσουν άσχημα. Τα λόγια αυτά θέλουν να πουν ότι αν ο θεός δεν θελήσει καμιά φορά να τους ρίξει βροχή αλλά κάνει ξηρασία, οι Έλληνες θα αφανιστούν από τον λιμό: γιατί νερό αυτοί δεν μπορούν να βρουν από πουθενά αλλού παρά μόνο από τον Δία.»
Ἠρόδοτος, Κλειῶ
Πηγή
«Αλλά στη Μέμφιδα άκουσα και άλλα πράγματα κουβεντιάζοντας με τους ιερείς του Ηφαίστου· και μάλιστα, πήγα και στη Θήβα και στην Ηλιούπολη γι᾽ αυτόν ακριβώς τον σκοπό, επειδή ήθελα να μάθω αν εκεί θα συμφωνούσαν με αυτά που μου είπαν στη Μέμφιδα· γιατί οι Ηλιουπολίτες λέγεται ότι είναι οι πιο μορφωμένοι από τους Αιγύπτιους.
Όσο για τα ανθρώπινα πράγματα, είπαν και συμφώνησαν μεταξύ τους ότι απ᾽ όλους τους ανθρώπους πρώτοι οι Αιγύπτιοι ανακάλυψαν το έτος και χώρισαν τις εποχές του σε δώδεκα μέρη. Είπαν μάλιστα ότι την ανακάλυψη αυτή την έκαναν από τα άστρα. Και λογαριάζουν, μου φαίνεται, σωστότερα οι Αιγύπτιοι από τους Έλληνες, επειδή οι Έλληνες, για να συμφωνούν οι εποχές, προσθέτουν κάθε δεύτερο χρόνο ένα παραπανίσιο μήνα, ενώ οι Αιγύπτιοι, χωρίζοντας τον καθένα από τους δώδεκα μήνες σε τριάντα ημέρες, προσθέτουν στο κάθε έτος πέντε ημέρες πάνω από τον αριθμό του, και έτσι σ᾽ αυτούς ο κύκλος των εποχών έρχεται και συμφωνεί.
Και μου φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι που κατοικούν από τη λίμνη Μοίριδα και κάτω, σε διάφορες περιοχές και στο λεγόμενο Δέλτα, αν η χώρα τους αυξηθεί σε ύψος και απλωθεί σε έκταση με την ίδια αναλογία, οπότε ο Νείλος δεν θα την πλημμυρίζει, θα πάθουν από εκεί και ύστερα αυτό που κάποτε οι ίδιοι είπαν ότι θα πάθουν οι Έλληνες.
Όταν δηλαδή έμαθαν ότι τη χώρα των Ελλήνων την ποτίζει η βροχή και όχι ποτάμια, όπως τη δική τους, οι Αιγύπτιοι είπαν ότι αν η μεγάλη ελπίδα των Ελλήνων διαψευσθεί καμιά φορά, οι Έλληνες θα πεινάσουν άσχημα. Τα λόγια αυτά θέλουν να πουν ότι αν ο θεός δεν θελήσει καμιά φορά να τους ρίξει βροχή αλλά κάνει ξηρασία, οι Έλληνες θα αφανιστούν από τον λιμό: γιατί νερό αυτοί δεν μπορούν να βρουν από πουθενά αλλού παρά μόνο από τον Δία.»
Ἠρόδοτος, Κλειῶ
Πηγή