Παρασκευή 17 Ιουλίου 2020

H αιτία και η αφορμή της έναρξης του Πελοποννησιακού πολέμου

O Πελοποννησιακός πόλεμος ήταν η στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ της Αθηναϊκής Συμμαχίας, υπό την ηγεσία της Αθήνας, και της Πελοποννησιακής Συμμαχίας, υπό την ηγεσία της Σπάρτης.

Ξεκίνησε το 431 π.Χ. με την εισβολή των Σπαρτιατών στην Αθήνα και τελείωσε το 404 π.Χ. με τη νίκη των Σπαρτιατών και την ήττα των Αθηναίων.


Αιτία  του πολέμου


Αιτία  του πολέμου ήταν η αυξανόμενη δύναμη της Αθήνας,  που προκάλεσε τον φόβο στους συμμάχους τους στην απόπειρα της Αθήνας να δημιουργήσει ένα ισχυρό εμπορικό κράτος, χωρίς να μπορεί να ελέγξει τις αντιδράσεις των συμμάχων της, τους οποίους μετέτρεπε σε απλές διοικητικές περιφέρειες του κράτους των Αθηνών, καθώς και η μεταφορά του ταμείου από το ιερό της Δήλου στην Αθήνα.

Τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα των αριστοκρατών οι οποίοι έβλεπαν αρνητικά τη δημιουργία της Αθηναϊκής αυτοκρατορίας στην οποία μόνοι ευνοούμενοι ήταν οι έμποροι.

Επίσης οι αντικειμενικές δυνατότητες της Σπάρτης να επιβιώσει στον νέο εμπορικό ο κόσμο, δεν της άφηνε περιθώριο να δεχτεί τον υποβιβασμό της από την πρωτοκαθεδρία της στην ηγεσία της Ελλάδος.

Τα συμφέροντα των Περσών που εισήλθαν στην πορεία του πολέμου, τα οποία χρηματοδότησαν της σε κρίσιμες στιγμές τις ενδοελληνικές διαμάχες.

Αφορμή του πολέμου


Αφορμή του πολέμου στάθηκε η απόφαση της Αθήνας να διευρύνει το εμπόριο της και τις πολιτικές της σχέσεις με τη Μεγάλη Ελλάδα. Συγκεκριμένα εκείνη που εξυπηρετούσε αυτό τον εμπορικό στόχο ήταν η Κέρκυρα ενώ εκείνη που η τον υπέσκαπτε ήταν η Κόρινθος.

Η Κέρκυρα παρότι αποικία της Κορίνθου ήταν ανεξάρτητη από αυτή. Η σχέσεις της με την Κόρινθο δεν ήταν καλές εξαιτίας του εμπορικού ανταγωνισμού. Η  Κέρκυρα δεν δίστασε να έρθει σε ανοιχτή ρήξη με την Κόρινθο, διαβλέποντας όμως ότι υπήρχε κίνδυνος να ηττηθεί, ζήτησε τη βοήθεια του Αθηναϊκού στόλου. Οι Κορίνθιοι ζήτησαν επισήμως από τους Αθηναίους να μην παρέμβουν υπέρ της Κέρκυρας γιατί κάτι τέτοιο θα συνιστούσε παραβίαση των όρων της 30ετούς ειρήνης που είχε υπογραφεί το 445 π.Χ.

Οι Αθηναίοι δεν θεώρησαν ότι  συνιστούσε παραβίαση η αποστολή αμυντικού στόλου, και αποφάσισαν να στείλουν πολεμικά πλοία τα οποία θα ήταν παρόντα στη ναυμαχία μεταξύ Κέρκυρας και Κορίνθου.

Αυτό βέβαια το έκριναν οι Κορίνθιοι ως απειλή, με αποτέλεσμα να φύγουν να από τη ναυμαχία και να συγκαλέσουν το συμβούλιο της Πελοποννησιακής Συμμαχίας για την κήρυξη του πολέμου, ενώ ταυτόχρονα υποκίνησαν την αποστασία της Ποτίδαιας που ήταν μία πόλη της Χαλκιδικής, και μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας.

Οι Αθηναίοι έστειλαν στρατό για να πολιορκήσουν την Ποτίδαια, με αποτέλεσμα να παραβιάσουν τους όρους της τριακονταετής ειρήνης, και με ως εκ τούτου ήταν αδύνατο να μη συγκληθεί το συμβούλιο της Πελοποννησιακής Συμμαχίας.

Στο συμβούλιο υπήρξαν διχογνωμίες, στο τέλος όμως αποφάσισε να τεθούν όροι στην Αθήνα, και αν αυτή αρνηθεί τότε να κηρυχτεί ο πόλεμος. Της ζητήθηκε να λύσει την πολιορκία της Ποτίδαιας και να επιτρέψει την αυτονομία στην Αίγινα και σε όσες πόλεις της συμμαχίας το επιθυμούσαν. Οι Αθηναίοι αρνήθηκαν και έτσι ξεκίνησε ο Πελοποννησιακός πόλεμος.

Ο πόλεμος έφερε το τέλος της αθηναϊκής ηγεμονίας και επηρέασε όλο τον Ελλαδικό χώρο με τελικό νικητή τους Σπαρτιάτες. Οι σύμμαχοι της Σπάρτης απαίτησαν να ισοπεδωθεί ολοκληρωτικά η Αθήνα, και οι κάτοικοι της να γίνουν δούλοι, οι Σπαρτιάτες όμως αναλογιζόμενοι την προσφορά της Αθήνας στους Περσικούς πολέμους, αρνήθηκαν να την καταστρέψουν, και να υποδουλώσουν τους κατοίκους, και δέχτηκαν να συνάψουν ειρήνη με τους παρακάτω όρους:


  • Οι Αθηναίοι να παραδώσουν όλα τα πλοία τους εκτός από δώδεκα. 
  • Να κατεδαφιστούν τα μακρά τείχη και τα τείχη του Πειραιά. 
  • Να επανέλθουν όλοι οι πολιτικοί εξόριστοι .
  • Οι Αθηναίοι να ακολουθούν τους Σπαρτιάτες έχοντας κοινούς φίλους και εχθρούς.



Πληροφορίες αντλήθηκαν από την πηγή