Στην παλαιά Λεπτοκαρυά, αμέσως μετά το “γεφύρι” υπάρχει “λιθόστρωτος δρόμος” - (καλντερίμι), το οποίο οι ντόπιοι ονομάζουν "το μονοπάτι του Ξέρξη" και οδηγεί στην Καρυά Ολύμπου. Το “γεφύρι” ενώνει τον Άνω με τον Κάτω Όλυμπο. Κάτω από το “γεφύρι” διέρχεται ο χείμαρρος Γρίβας, ο οποίος (μαζί με τον ποταμό Σύν), κατέστρεψαν την ακρόπολη των Λειβήθρων, στις αρχές του 1ου αι. π.Χ.
Παραθέτω ένα απόσπασμα του Παυσανία, Ελλάδος περιήγησις, Βοιωτικά, ΙΧ,30,11, ( . . . ) τότε οὖν οὗτος ὁ ποταμὸς κατέβαλε μὲν τὰ τείχη Λιβηθρίοις, θεῶν ἱερὰ καὶ οἴκους ἀνέτρεψεν ἀνθρώπων, ἀπέπνιξε δὲ τούς τε ἀνθρώπους καὶ τὰ ἐν τῇ πόλει ζῷα ὁμοίως τὰ πάντα ( . . . )
Μετάφραση: ( . . . ) τότε λοιπόν αυτός ο ποταμός γκρέμισε τα τείχη των λειβηθρίων, παρέσυρε τα ιερά των θεών και τα σπίτια των ανθρώπων και έπνιξε και τους ανθρώπους και τα ζώα που ήταν στην πόλη, όλα χωρίς εξαίρεση ( . . .)
Αναφέρουμε πως ο Ορφέας γεννήθηκε, έζησε, φονεύθηκε, τάφηκε & λατρεύθηκε στα Λείβηθρα.
Από το «λιθόστρωτο» αυτό, πέρασε (πιθανόν) ο Ξέρξης το 480 π.Χ., στην εκστρατεία του κατά της νότιας Ελλάδας, (όταν οι Έλληνες του είχαν κλείσει τα στενά των Τεμπών), γιατί το «λιθόστρωτο» αυτό αποτελούσε το πιο σύντομο πέρασμα, για την κάθοδο του Ξέρξη από την Μακεδονία στην Περραιβία (σημερινή Ελασσόνα) και αργότερα στη Θεσσαλία, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει αργότερα η μάχη στα στενά των Θερμοπυλών.
Φαίνεται όμως πως ο Ξέρξης, το ύψωμα “Ράχη” (στην παλαιά Λεπτοκαρυά), το χρησιμοποίησε για την ταφή των νεκρών, αφού όλος ο χώρος είναι αρχαίο νεκροταφείο της Κλασσικής εποχής, και οι παλαιότεροι κάτοικοι του χωριού μας αναφέρουν πως πριν από δεκαετίες είχαν εντοπιστεί τάφοι με νεκρούς στρατιώτες που φορούσαν περσικές πανοπλίες.
Το 169 π.Χ., από αυτό το μονοπάτι, που παρέβλεψε ο Περσέας, οι ρωμαίοι μπόρεσαν να φθάσουν από την Περραιβία στην Πιερία και να στρατοπεδεύσουν μεταξύ Λειβήθρων & Ηρακλείου, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει αργότερα η μάχη της Πύδνας το 168 π.Χ. και την υποταγή της Μακεδονίας . . . στους ρωμαίους.
ΤΖΙΟΛΑΣ ΙΩΑΝΝΗΣ - Φιλόλογος - αρχαιολόγος
