Τετάρτη 25 Σεπτεμβρίου 2019

Οι Κίκονες το Θρακικό φύλο που κατοικούσε στην περιοχή ανάμεσα στη Βιστωνίδα λίμνη

Οι Κίκονες ήταν Θρακικός [1] λαός που κατοικούσε στην περιοχή ανάμεσα στη Βιστωνίδα λίμνη και τις εκβολές του ποταμού Έβρου.

Για πρώτη φορά οι Κίκονες αναφέρονται από τον Όμηρο. Στην Ιλιάδα (Β 846) μνημονεύονται ως σύμμαχοι των Τρώων, που είχαν εκστρατεύσει με τον αρχηγό τους Εύφημο. Στην Οδύσσεια (ι 39) αναφέρονται ως το πρώτο «επεισόδιο» στις περιπλανήσεις του Οδυσσέα, αφού έφυγε από την Τροία.

Κατά τη σχετική εξιστόρηση, οι Κίκονες ήταν πολυάριθμοι, επιδέξιοι πολεμιστές. Εκδικήθηκαν τον Οδυσσέα και τους συντρόφους του, οι οποίοι είχαν καταστρέψει την πόλη τους Ίσμαρο [2], σκοτώνοντας πολλούς από αυτούς και αναγκάζοντας τους υπόλοιπους να φύγουν νύχτα από τη χώρα τους.

Ο Όμηρος αναφέρει επίσης στην «Οδύσσεια» ότι ο Οδυσσέας έφυγε από την Τροία για να επιστρέψει στην Ιθάκη. Η πρώτη του στάση ήταν στη γη των Κικόνων. Ο Οδυσσέας γνώρισε εκεί τον Βασιλιά και Ιερέα των Κικόνων που λεγόταν Μάρωνας. Ο Μάρωνας έδωσε στον Οδυσσέα δώδεκα αμφορείς με κρασί που είχε φτιάξει ο ίδιος.

Έπειτα ο Οδυσσέας συνέχισε το ταξίδι του και όταν αργότερα πιάστηκε αιχμάλωτος στην σπηλιά του Κύκλωπα Πολύφημου, ο οποίος έτρωγε τους συντρόφους του,  ο Οδυσσέας τον μέθυσε με το κρασί των Κικόνων, τον τύφλωσε και κατάφερε να αποδράσει με τους συντρόφους του. Το κρασί των Κικόνων έσωσε τον Οδυσσέα και τους συντρόφους του από τον Κύκλωπα.

Ο Ηρόδοτος κάνει επίσης λόγο για τους Κίκονες, αναφέροντάς τους ως έθνος που (κατά τον 5ο αιώνα π.Χ.) κατοικούσε στην παραθαλάσσια ζώνη δυτικά των εκβολών του Έβρου, όπου βρίσκονταν οι πόλεις Σούλη και Ζώνη. Εκεί προσορμίσθηκε ο στόλος του Ξέρξη όταν αυτός απαριθμούσε τους πεζούς του στον Δορίσκο. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, οι Κίκονες ακολούθησαν τον Ξέρξη στην εκστρατεία του κατά της Ελλάδας.

Οι Κίκονες αναφέρονται και στις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου, συγκεκριμένα στο έκτο (VI) βιβλίο τους, όταν ο Οβίδιος γράφει για τον Βορέα που έχει απαγάγει την Ωρείθυια: «δεν καμπύλωσε την πορεία του στον αέρα, μέχρι που έφθασε στο βορρά, στις γαίες και την πόλη των Κικόνων».

Ο Ορφέας, ο Θρακιώτης ποιητής και μουσικός λύρας, που αναζήτησε την αγαπημένη του Ευρυδίκη στον κάτω κόσμο, λέγεται πως ξεσκίστηκε σε κομμάτια από Κικόνιες γυναίκες έπειτα από την απόρριψη των συμβουλών που του έδωσαν. Κάτι που οδήγησε στην μετενσάρκωσή του σε κύκνο. [3]

Ο Στράβων, τέλος, αναφέρει τις Kικονικές πόλεις Ξάνθεια, Μαρώνεια και Ίσμαρο ή Ισμάρα, κοντά στην Ισμάριδα λίμνη.

Ο Θεός Διόνυσος ή Σαβάζιος


Η μυθολογία των Θρακών, ως προς τη γέννηση των δια­φόρων θεοτήτων είναι σχεδόν ίδια με αυτή των Ελλήνων. Μία από αυτές τις θεότητες, ήταν ο θεός της έκστασης και του θυμικού, ο οποίος εκφράστηκε στη Θράκη ως Σαβάζιος και στην υπόλοιπη Ελλάδα ως Διόνυσος (αυτή η τελευταία εκδοχήτου θεού τε­λικά επικράτησε στην ελληνική μυθολογία). Στη θρακική λατρευτική παράδοση του απώτα­του παρελθόντος ο Διόνυσος, ως Σαβάζιος, αποτε­λεί κεντρική μορφή κάθε τελετουργικού.

Είναι άλ­λωστε προστάτης του κρασιού και του αμπελιού και, ως εκ τούτου, θεωρείται ανώτερη πνευματική οντότητα, αφού η αμπελοκαλλιέργεια συνδέθηκε στις συνειδήσεις των ανθρώπων της εποχής ως ένα πέρασμα σε υψηλότερο βιοτικό-κοινωνικό στάδιο, από το κυνήγι στη γεωργία.

Και βέβαια μέγας δι­δάσκαλος όλων των αγροτικών εργασιών υπήρξε ο Διόνυσος, γι’ αυτό και οι μεγαλύτερες γιορτές του χρόνου, στο μεταίχμιο Χειμώνα και Άνοιξης, το ση­μερινό Καρναβάλι, ήταν αφιερωμένες αποκλει­στικά σ’ αυτόν.

Σήμερα η πρωτεύουσα των Κικόνων Ισμάρα έχει δώσει το όνομά της στο βουνό Ίσμαρος, στους πρόποδες του οποίου είναι χτισμένη η σημερινή Μαρώνεια, η οποία πήρε το όνομά της από το Βασιλιά Μάρωνα.

Η περιοχή έγινε μεγάλο ναυτικό και εμπορικό κέντρο και τον 5ο αιώνα έκοψε χρυσά, αργυρά και χάλκινα νομίσματα, με παραστάσεις κυρίως το Θεό Διόνυσο και την άμπελο. Την παραγωγή κρασιού προδίδουν οι αρχαίοι λινοί (πατητήρια σταφυλιών), λαξευμένοι σε βράχους που βρίσκονται μέχρι σήμερα στην περιοχή.

Παραπομπές:


  1. The Histories (Penguin Classics) by Herodotus, John M. Marincola, and Aubery de Selincourt, ISBN 0-14-044908-6, 2003, page 452: "... I10 The Thracian tribes lying along his route were the Paeti, Cicones, Bistones, Sapaei, Dersaei, Edoni, and Satrae; ...
  2. An Inventory of Archaic and Classical Poleis: An Investigation Conducted by The Copenhagen Polis Centre for the Danish National Research Foundation by Mogens Herman Hansen, 2005, page 878
  3. Πλάτων, Πολιτεία του Πλάτωνα




Πηγή1/ Πηγή2