Στην Ελληνική μυθολογία με το όνομα Εχέπωλος αναφέρονται τα ακόλουθα δύο διαφορετικά πρόσωπα στην Ιλιάδα:
Γιος του Θαλυσίου, ένας από τους Τρώες που έλαβαν μέρος στον Τρωικό Πόλεμο και σκοτώθηκε σε αυτόν από τον Αντίλοχο (Ιλιάδα, Δ 458 κ.ε.).
Πιο συγκεκριμένα, ο Αντίλοχος χτύπησε στην κορυφή της περικεφαλαίας τον Εχέπωλο με το ακόντιό του: «το έμπηξε στο μέτωπον κι η χάλκιν' άκρη μέσα / επέρασε το κόκαλο κι έχασε αυτός το φως του / και ως πέφτει πύργος έπεσε στον φοβερόν αγώνα» (Δ 460-462, μετάφρ. Ι. Πολυλά). Αμέσως μετά την πτώση, ο Ελεφήνορας έπιασε το σώμα του Εχεπώλου από τα πόδια για να το σύρει παράμερα από τη μάχη και να το σκυλεύσει, αλλά τον είδε ο Αγήνορας και τον σκότωσε.
Γιος του Αγχίση από τη Σικυώνα. Αυτός ο Εχέπωλος, που ήταν πρώτος εξάδελφος του Πέλοπα, είχε χαρίσει δύο γρήγορα πουλάρια, την Αίθη και τον Πόδαργο, στον Μενέλαο και τον Αγαμέμνονα προκειμένου να μη συμμετάσχει μαζί τους στον Τρωικό Πόλεμο. Με αυτά τα άλογα έλαβε μέρος ο Μενέλαος στην αρματοδρομία που οργανώθηκε στη μνήμη του νεκρού Πατρόκλου (Ψ 294-299).
Με το όνομα Αντίλοχος (< ἀντί- (έναντι, εμπρός) + λοχέω (παραμονεύω, ενεδρεύω), "αυτός που παραμονεύει μπροστά, ο παρατηρητής" είναι γνωστά δύο πρόσωπα στην Ελληνική μυθολογία. Το ένα ήταν ένας από τους συντρόφους του Οδυσσέα. Το σημαντικότερο όμως πρόσωπο ήταν ο γιος του Νέστορα και της Ευρυδίκης (κατά τον Όμηρο) ή της Αναξιβίας (κατά τον Απολλόδωρο). Ο Παυσανίας γράφει ότι ο Αντίλοχος ήταν πατέρας του Παίονα.
Αμέσως μετά τη γέννησή του ο Αντίλοχος εγκαταλείφθηκε στο βουνό Ίδη και ανατράφηκε από μία σκύλα. Ο Ξενοφώντας προσθέτει ότι υπήρξε μαθητής του Χείρωνα. Ο Αντίλοχος ακολούθησε τον πατέρα του Νέστορα και πολέμησε στον Τρωικό Πόλεμο.
Σύμφωνα με μία παραλλαγή του μύθου ο Νέστωρ, φοβούμενος κάποιο χρησμό, δεν τον πήρε μαζί του στην εκστρατεία, αλλά τελικώς ο Αντίλοχος, παρά την αντίθεση του πατέρα του και διψώντας για τα μεγάλα «κλέη» (δόξες), πήγε στον πόλεμο κατά το πέμπτο έτος του και διακρίθηκε για τη γενναιότητά του. Μάλιστα έγινε ένας από τους πιστότερους φίλους του Αχιλλέως και του Πατρόκλου. Αυτή η φιλία τον έφερε στη δύσκολη θέση να υποχρεωθεί να ανακοινώσει στον Αχιλλέα τον θάνατο του Πατρόκλου.
Στο πεδίο της μάχης κατά των Τρώων σκοτώθηκε τελικώς και ο ίδιος ο Αντίλοχος, όταν σε μία στιγμή είχε τρέξει να βοηθήσει τον πατέρα του Νέστορα που κινδύνευε. Τότε βρέθηκε αντιμέτωπος με τον Μέμνονα, ο οποίος τον σκότωσε. Τότε ο Αχιλλέας όρμησε εναντίον του Μέμνονα, μονομάχησε με αυτόν και τον θανάτωσε.
Περισσότερα για το περιστατικό του θανάτου του Αντιλόχου γράφει ο Πίνδαρος: ο Νέστορας, ύστερα από τραυματισμό του αλόγου του, θα σκοτωνόταν από τον Μέμνονα αν δεν έτρεχε ο Αντίλοχος να παρεμβάλει το σώμα του ανάμεσά τους, δίνοντας έτσι ένα άφθαστο παράδειγμα αγάπης προς τον πατέρα με τον θάνατό του. Κατά δύο άλλες, λιγότερο αποδεκτές, παραδόσεις, ο Αντίλοχος σκοτώθηκε από τον Έκτορα ή τον Πάρι.
Οι τρεις αυτοί ήρωες Αχιλλέας, Πάτροκλος και Αντίλοχος τάφηκαν από τους Αχαιούς στο ακρωτήριο του Σιγείου όπου και στα χρόνια του Στράβωνα συνέχιζαν οι κάτοικοι του Ιλίου να τους προσφέρουν νεκρικές τιμές. Επίσης ο Όμηρος κάνει λόγω και για τις ψυχές των ηρώων αυτών που έμεναν μαζί στον Άδη όταν κατέβηκε ο Οδυσσέας και τις συνάντησε.
Οι αρχαίοι γλύπτες και ζωγράφοι απεικόνισαν πολλές φορές τη μορφή του Αντιλόχου. Γνωστότερη στην αρχαιότητα ήταν η τοιχογραφία του Πολυγνώτου στη «Λέσχη των Κνιδίων», στους Δελφούς. Σε αυτή ο Αντίλοχος παριστάνεται μαζί με τους κορυφαίους Αχιλλέα, Πάτροκλο, Αγαμέμνονα και Πρωτεσίλαο.
Γιος του Αγχίση από τη Σικυώνα. Αυτός ο Εχέπωλος, που ήταν πρώτος εξάδελφος του Πέλοπα, είχε χαρίσει δύο γρήγορα πουλάρια, την Αίθη και τον Πόδαργο, στον Μενέλαο και τον Αγαμέμνονα προκειμένου να μη συμμετάσχει μαζί τους στον Τρωικό Πόλεμο. Με αυτά τα άλογα έλαβε μέρος ο Μενέλαος στην αρματοδρομία που οργανώθηκε στη μνήμη του νεκρού Πατρόκλου (Ψ 294-299).
Πηγή1 / Πηγή2
Γιος του Θαλυσίου, ένας από τους Τρώες που έλαβαν μέρος στον Τρωικό Πόλεμο και σκοτώθηκε σε αυτόν από τον Αντίλοχο (Ιλιάδα, Δ 458 κ.ε.).
Πιο συγκεκριμένα, ο Αντίλοχος χτύπησε στην κορυφή της περικεφαλαίας τον Εχέπωλο με το ακόντιό του: «το έμπηξε στο μέτωπον κι η χάλκιν' άκρη μέσα / επέρασε το κόκαλο κι έχασε αυτός το φως του / και ως πέφτει πύργος έπεσε στον φοβερόν αγώνα» (Δ 460-462, μετάφρ. Ι. Πολυλά). Αμέσως μετά την πτώση, ο Ελεφήνορας έπιασε το σώμα του Εχεπώλου από τα πόδια για να το σύρει παράμερα από τη μάχη και να το σκυλεύσει, αλλά τον είδε ο Αγήνορας και τον σκότωσε.
Γιος του Αγχίση από τη Σικυώνα. Αυτός ο Εχέπωλος, που ήταν πρώτος εξάδελφος του Πέλοπα, είχε χαρίσει δύο γρήγορα πουλάρια, την Αίθη και τον Πόδαργο, στον Μενέλαο και τον Αγαμέμνονα προκειμένου να μη συμμετάσχει μαζί τους στον Τρωικό Πόλεμο. Με αυτά τα άλογα έλαβε μέρος ο Μενέλαος στην αρματοδρομία που οργανώθηκε στη μνήμη του νεκρού Πατρόκλου (Ψ 294-299).
Ποιός ήταν ο Αντίλοχος
Με το όνομα Αντίλοχος (< ἀντί- (έναντι, εμπρός) + λοχέω (παραμονεύω, ενεδρεύω), "αυτός που παραμονεύει μπροστά, ο παρατηρητής" είναι γνωστά δύο πρόσωπα στην Ελληνική μυθολογία. Το ένα ήταν ένας από τους συντρόφους του Οδυσσέα. Το σημαντικότερο όμως πρόσωπο ήταν ο γιος του Νέστορα και της Ευρυδίκης (κατά τον Όμηρο) ή της Αναξιβίας (κατά τον Απολλόδωρο). Ο Παυσανίας γράφει ότι ο Αντίλοχος ήταν πατέρας του Παίονα.
Αμέσως μετά τη γέννησή του ο Αντίλοχος εγκαταλείφθηκε στο βουνό Ίδη και ανατράφηκε από μία σκύλα. Ο Ξενοφώντας προσθέτει ότι υπήρξε μαθητής του Χείρωνα. Ο Αντίλοχος ακολούθησε τον πατέρα του Νέστορα και πολέμησε στον Τρωικό Πόλεμο.
Σύμφωνα με μία παραλλαγή του μύθου ο Νέστωρ, φοβούμενος κάποιο χρησμό, δεν τον πήρε μαζί του στην εκστρατεία, αλλά τελικώς ο Αντίλοχος, παρά την αντίθεση του πατέρα του και διψώντας για τα μεγάλα «κλέη» (δόξες), πήγε στον πόλεμο κατά το πέμπτο έτος του και διακρίθηκε για τη γενναιότητά του. Μάλιστα έγινε ένας από τους πιστότερους φίλους του Αχιλλέως και του Πατρόκλου. Αυτή η φιλία τον έφερε στη δύσκολη θέση να υποχρεωθεί να ανακοινώσει στον Αχιλλέα τον θάνατο του Πατρόκλου.
Στο πεδίο της μάχης κατά των Τρώων σκοτώθηκε τελικώς και ο ίδιος ο Αντίλοχος, όταν σε μία στιγμή είχε τρέξει να βοηθήσει τον πατέρα του Νέστορα που κινδύνευε. Τότε βρέθηκε αντιμέτωπος με τον Μέμνονα, ο οποίος τον σκότωσε. Τότε ο Αχιλλέας όρμησε εναντίον του Μέμνονα, μονομάχησε με αυτόν και τον θανάτωσε.
Περισσότερα για το περιστατικό του θανάτου του Αντιλόχου γράφει ο Πίνδαρος: ο Νέστορας, ύστερα από τραυματισμό του αλόγου του, θα σκοτωνόταν από τον Μέμνονα αν δεν έτρεχε ο Αντίλοχος να παρεμβάλει το σώμα του ανάμεσά τους, δίνοντας έτσι ένα άφθαστο παράδειγμα αγάπης προς τον πατέρα με τον θάνατό του. Κατά δύο άλλες, λιγότερο αποδεκτές, παραδόσεις, ο Αντίλοχος σκοτώθηκε από τον Έκτορα ή τον Πάρι.
Οι τρεις αυτοί ήρωες Αχιλλέας, Πάτροκλος και Αντίλοχος τάφηκαν από τους Αχαιούς στο ακρωτήριο του Σιγείου όπου και στα χρόνια του Στράβωνα συνέχιζαν οι κάτοικοι του Ιλίου να τους προσφέρουν νεκρικές τιμές. Επίσης ο Όμηρος κάνει λόγω και για τις ψυχές των ηρώων αυτών που έμεναν μαζί στον Άδη όταν κατέβηκε ο Οδυσσέας και τις συνάντησε.
Οι αρχαίοι γλύπτες και ζωγράφοι απεικόνισαν πολλές φορές τη μορφή του Αντιλόχου. Γνωστότερη στην αρχαιότητα ήταν η τοιχογραφία του Πολυγνώτου στη «Λέσχη των Κνιδίων», στους Δελφούς. Σε αυτή ο Αντίλοχος παριστάνεται μαζί με τους κορυφαίους Αχιλλέα, Πάτροκλο, Αγαμέμνονα και Πρωτεσίλαο.
Γιος του Αγχίση από τη Σικυώνα. Αυτός ο Εχέπωλος, που ήταν πρώτος εξάδελφος του Πέλοπα, είχε χαρίσει δύο γρήγορα πουλάρια, την Αίθη και τον Πόδαργο, στον Μενέλαο και τον Αγαμέμνονα προκειμένου να μη συμμετάσχει μαζί τους στον Τρωικό Πόλεμο. Με αυτά τα άλογα έλαβε μέρος ο Μενέλαος στην αρματοδρομία που οργανώθηκε στη μνήμη του νεκρού Πατρόκλου (Ψ 294-299).
Πηγή1 / Πηγή2