Ο Παρθενώνας είναι ναός, χτισμένος προς τιμήν της θεάς Αθηνάς, προστάτιδας της πόλης της Αθήνας. Υπήρξε το αποτέλεσμα της συνεργασίας σημαντικών αρχιτεκτόνων και γλυπτών στα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα.
Η εποχή της κατασκευής του συνταυτίζεται με τα φιλόδοξα επεκτατικά σχέδια της Αθήνας και της πολιτικής κύρους που ακολούθησε έναντι των συμμάχων της κατά την περίοδο της αθηναϊκής ηγεμονίας στην Αρχαία Ελλάδα.
Η αρχαιοελληνική λέξη παρθενών σήμαινε το διαμέρισμα/δωμάτιο ανύπαντρης γυναίκας (παρθένου) σε μια κατοικία. Στην περίπτωση του Παρθενώνα φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε αρχικά μόνο για ένα δωμάτιο του ναού.[3] Αποτελεί θέμα συζήτησης για το ποιο δωμάτιο επρόκειτο και πως αυτό απέκτησε το όνομα του.
Το Ελληνο-Αγγλικό λεξικό των Λίντελ-Σκοτ-Τζόουνς (Liddell–Scott–Jones Greek–English Lexicon) αναφέρει πως αυτό το δωμάτιο βρισκόταν στο δυτικό σηκό του Παρθενώνα. Ο Ζαμαουρί Γκριν (Jamauri D. Green) υποστηρίζει πως ο Παρθενώνας ήταν ο χώρος στον οποίο φορούσαν το πέπλο στο άγαλμα της Αθηνάς από τα αρρηφόρια, μια ομάδα τεσσάρων κοριτσιών που επιλεγόταν για να υπηρετήσουν τη πόλη τους κάθε χρόνο, κατά τη διάρκεια των Παναθηναίων. [4]
Ο Κρίστοφερ Πέλινγκ (Christopher Pelling) ισχυρίζεται πως η Αθηνά Παρθένος ίσως να αποτελούσε μια ξεχωριστή λατρεία της Αθηνάς, στενά συνδεδεμένη, αν και όχι ταυτόσημη, με αυτή της Αθηνάς Πολιάδας. [5]
Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, η ονομασία του Παρθενώνα, σημαίνει «ναός της παρθένου θεάς» και αναφέρεται στη λατρεία της Αθηνάς Παρθένου που συνδεόταν με το ναό. [6]
Ο χαρακτηρισμός παρθένος, του οποίου η προέλευση δεν είναι ξεκάθαρη, [7] σημαίνει «αγνή και ανύπαντρη γυναίκα» [8] και χρησιμοποιούνταν κυρίως για την Άρτεμη, τη θεά των άγριων ζώων, του κυνηγιού, της φύσης, και για την Αθηνά, τη θεά της στρατηγικής και της τακτικής, της χειροτεχνίας και της πρακτικής εξάσκησης. [9]
Επίσης, έχει προταθεί πως το όνομα του ναού προέρχεται από τις παρθένους, των οποίων η θυσία εξασφάλισε την ασφάλεια της πόλης.[10]
Η πρώτη πηγή στην οποία ολόκληρο το κτίριο χαρακτηρίζεται ως Παρθενώνας είναι κείμενο του ρήτορα Δημοσθένη, του 4ου αιώνα π.Χ. Σε έγγραφα του 5ου αιώνα π.Χ. το κτίσμα αναφερόταν ως «ο ναός».
Οι αρχιτέκτονες Ικτίνος και Καλλικράτης φαίνεται πως αναφερόταν στο κτίριο με την ονομασία «Εκατόμπεδος» στη χαμένη τους πραγματεία για την Αθηναϊκή αρχιτεκτονική, [11] και κατά τη διάρκεια του 4ου αιώνα και έπειτα, το κτίριο αναφέρεται ως «Εκατόμπεδος» ή «Εκατόμπεδον» καθώς και ως «Παρθενώνας».
Τον 1ο αιώνα μ.Χ. ο Πλούταρχος αναφέρθηκε στο κτίριο χρησιμοποιώντας την ονομασία «Εκατόμπεδος Παρθενών». [12]
Μιας και ο Παρθενώνας ήταν αφιερωμένος στην Αθηνά, μερικές φορές αναφερόταν ως Ναός της Μινέρβας, το Ρωμαϊκό όνομα για την Αθηνά, κυρίως κατά τον 19ο αιώνα. [13]
Παραπομπές:
Η εποχή της κατασκευής του συνταυτίζεται με τα φιλόδοξα επεκτατικά σχέδια της Αθήνας και της πολιτικής κύρους που ακολούθησε έναντι των συμμάχων της κατά την περίοδο της αθηναϊκής ηγεμονίας στην Αρχαία Ελλάδα.
Η αρχαιοελληνική λέξη παρθενών σήμαινε το διαμέρισμα/δωμάτιο ανύπαντρης γυναίκας (παρθένου) σε μια κατοικία. Στην περίπτωση του Παρθενώνα φαίνεται να χρησιμοποιήθηκε αρχικά μόνο για ένα δωμάτιο του ναού.[3] Αποτελεί θέμα συζήτησης για το ποιο δωμάτιο επρόκειτο και πως αυτό απέκτησε το όνομα του.
Το Ελληνο-Αγγλικό λεξικό των Λίντελ-Σκοτ-Τζόουνς (Liddell–Scott–Jones Greek–English Lexicon) αναφέρει πως αυτό το δωμάτιο βρισκόταν στο δυτικό σηκό του Παρθενώνα. Ο Ζαμαουρί Γκριν (Jamauri D. Green) υποστηρίζει πως ο Παρθενώνας ήταν ο χώρος στον οποίο φορούσαν το πέπλο στο άγαλμα της Αθηνάς από τα αρρηφόρια, μια ομάδα τεσσάρων κοριτσιών που επιλεγόταν για να υπηρετήσουν τη πόλη τους κάθε χρόνο, κατά τη διάρκεια των Παναθηναίων. [4]
Ο Κρίστοφερ Πέλινγκ (Christopher Pelling) ισχυρίζεται πως η Αθηνά Παρθένος ίσως να αποτελούσε μια ξεχωριστή λατρεία της Αθηνάς, στενά συνδεδεμένη, αν και όχι ταυτόσημη, με αυτή της Αθηνάς Πολιάδας. [5]
Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, η ονομασία του Παρθενώνα, σημαίνει «ναός της παρθένου θεάς» και αναφέρεται στη λατρεία της Αθηνάς Παρθένου που συνδεόταν με το ναό. [6]
Ο χαρακτηρισμός παρθένος, του οποίου η προέλευση δεν είναι ξεκάθαρη, [7] σημαίνει «αγνή και ανύπαντρη γυναίκα» [8] και χρησιμοποιούνταν κυρίως για την Άρτεμη, τη θεά των άγριων ζώων, του κυνηγιού, της φύσης, και για την Αθηνά, τη θεά της στρατηγικής και της τακτικής, της χειροτεχνίας και της πρακτικής εξάσκησης. [9]
Επίσης, έχει προταθεί πως το όνομα του ναού προέρχεται από τις παρθένους, των οποίων η θυσία εξασφάλισε την ασφάλεια της πόλης.[10]
Η πρώτη πηγή στην οποία ολόκληρο το κτίριο χαρακτηρίζεται ως Παρθενώνας είναι κείμενο του ρήτορα Δημοσθένη, του 4ου αιώνα π.Χ. Σε έγγραφα του 5ου αιώνα π.Χ. το κτίσμα αναφερόταν ως «ο ναός».
Οι αρχιτέκτονες Ικτίνος και Καλλικράτης φαίνεται πως αναφερόταν στο κτίριο με την ονομασία «Εκατόμπεδος» στη χαμένη τους πραγματεία για την Αθηναϊκή αρχιτεκτονική, [11] και κατά τη διάρκεια του 4ου αιώνα και έπειτα, το κτίριο αναφέρεται ως «Εκατόμπεδος» ή «Εκατόμπεδον» καθώς και ως «Παρθενώνας».
Τον 1ο αιώνα μ.Χ. ο Πλούταρχος αναφέρθηκε στο κτίριο χρησιμοποιώντας την ονομασία «Εκατόμπεδος Παρθενών». [12]
Μιας και ο Παρθενώνας ήταν αφιερωμένος στην Αθηνά, μερικές φορές αναφερόταν ως Ναός της Μινέρβας, το Ρωμαϊκό όνομα για την Αθηνά, κυρίως κατά τον 19ο αιώνα. [13]
Παραπομπές:
3. «Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, παρθεν-ών». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2016.
4. Hurwitt, Jeffrey (2000). The Athenian Acropolis: History, Mythology, and Archeology from the Neolithic Era to the Present. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 161-163. ISBN 0-521-42834-3.
5. Pelling, Christopher (1997). Tragedy and Religion: Constructs and Readings. Greek Tragedy and the Historian. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 169. ISBN 0-19-814987-5.
6. «λήμμα Παρθενώνας». Εγκυκλοπαίδεια Britannica.
7. «Online Etymology Dictionary». www.etymonline.com. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2016.
8. «Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, παρθένος». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2016.
9. Frazer, Sir James George (1998). "The King of the Woods". The Golden Bough: A Study in Magic and Religion. Oxford: Oxford University Press. σελ. 18. ISBN 0-19-283541-6.
10. Whitley, James (2001). "The Archaeology of Democracy: Classical Athens". The Archaeology of Ancient Greece. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 352. ISBN 0-521-62733-8.
11. Αρποκρατίων
12. «Πλούταρχος, «Περικλής», κεφάλαιο 13, παράγραφος 4». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2016.
13. «1878». Britannica Encyclopedia.
4. Hurwitt, Jeffrey (2000). The Athenian Acropolis: History, Mythology, and Archeology from the Neolithic Era to the Present. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 161-163. ISBN 0-521-42834-3.
5. Pelling, Christopher (1997). Tragedy and Religion: Constructs and Readings. Greek Tragedy and the Historian. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 169. ISBN 0-19-814987-5.
6. «λήμμα Παρθενώνας». Εγκυκλοπαίδεια Britannica.
7. «Online Etymology Dictionary». www.etymonline.com. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2016.
8. «Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, παρθένος». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2016.
9. Frazer, Sir James George (1998). "The King of the Woods". The Golden Bough: A Study in Magic and Religion. Oxford: Oxford University Press. σελ. 18. ISBN 0-19-283541-6.
10. Whitley, James (2001). "The Archaeology of Democracy: Classical Athens". The Archaeology of Ancient Greece. Cambridge: Cambridge University Press. σελ. 352. ISBN 0-521-62733-8.
11. Αρποκρατίων
12. «Πλούταρχος, «Περικλής», κεφάλαιο 13, παράγραφος 4». www.perseus.tufts.edu. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2016.
13. «1878». Britannica Encyclopedia.