Ως αρχαία ελληνική τεχνολογία ή αρχαιοελληνική μηχανική αναφέρονται τα διάφορα τεχνολογικά έργα και οι τεχνολογικές καινοτομίες οι οποίες επινοήθηκαν στις διάφορες ελληνικές πόλεις-κράτη, αποικίες και ελληνιστικά βασίλεια της αρχαιότητας, από τον 7ο αιώνα π.Χ. έως και τον 1ο με 2ο αιώνα μ.Χ., και πολλές από τις οποίες αποτέλεσαν την βάση για μετέπειτα τεχνολογικές εξελίξεις έως και την σύγχρονη εποχή.
Ανάμεσα στις διάφορες περιοχές όπου σημειώθηκαν σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις, περίοπτη θέση κατέχει η Αλεξάνδρεια ως προς την πληθώρα και το είδος των καινοτομιών των λογίων της όπως ο Κτησίβιος, Φίλων ο Βυζάντιος, και ο Ήρωνας, κατά την περίοδο του 3ου αιώνα π.Χ. έως τον 1ο αιώνα μ.Χ., όταν εφευρέθηκαν πρωτότυπα μηχανών όπως ο αστρολάβος, αιολόπιλο (ατμοκίνητη μηχανή), αυτόματος πωλητής, ξυπνητήρι, και αυτόματες πόρτες.
Άλλη περιοχή με σημαντικές ανακαλύψεις και εφευρέσεις ήταν οι πόλεις της Μεγάλης Ελλάδας, ιδιαίτερα η πόλη των Συρακουσών κατά την περίοδο του Αρχιμήδη. Από στρατιωτικής άποψης, εφευρέσεις όπως οι πολιορκητικές μηχανές του καταπέλτη και του γαστραφέτη (μεγάλη βαλίστρα) αποτέλεσαν την βάση του πυροβολικού κατά την αρχαιότητα και τις μεσαιωνικές μετεξελίξεις τους, ενώ άλλες κατασκευές όπως η ελέπολις (πολιορκητικός πύργος) αποτελούσαν εντυπωσιακά μεγάλες κατασκευές για χρήση σε πολιορκίες.
Το πλέον διάσημο δείγμα της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας ωστόσο αποτελεί ο μηχανισμός των Αντικυθήρων, αναλογικός υπολογιστής ο οποίος χρησιμοποιούνταν για τις παρατηρήσεις των ουρανίων σωμάτων και διάφορους άλλους συναφείς υπολογισμούς, και ο οποίος πιθανώς προερχόταν από το νησί της Ρόδου.
Η διάλεξη θα αναφερθεί στο φαινόμενο της τεχνολογίας στην Αρχαία Ελλάδα, αρχίζοντας από τη μυθολογία, προχωρώντας στη Μυκηναϊκή, την Αρχαϊκή και την Κλασική Εποχή, μέχρι την κορύφωση της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας κατά την Ελληνιστική περίοδο. Θα εξετασθούν διάφορες τεχνολογίες, από την οικοδομική έως τη ναυπηγική, και από τη μηχανολογία έως την αυτοματοποιητική.
Πηγή1 / Πηγή2Ανάμεσα στις διάφορες περιοχές όπου σημειώθηκαν σημαντικές τεχνολογικές εξελίξεις, περίοπτη θέση κατέχει η Αλεξάνδρεια ως προς την πληθώρα και το είδος των καινοτομιών των λογίων της όπως ο Κτησίβιος, Φίλων ο Βυζάντιος, και ο Ήρωνας, κατά την περίοδο του 3ου αιώνα π.Χ. έως τον 1ο αιώνα μ.Χ., όταν εφευρέθηκαν πρωτότυπα μηχανών όπως ο αστρολάβος, αιολόπιλο (ατμοκίνητη μηχανή), αυτόματος πωλητής, ξυπνητήρι, και αυτόματες πόρτες.
Άλλη περιοχή με σημαντικές ανακαλύψεις και εφευρέσεις ήταν οι πόλεις της Μεγάλης Ελλάδας, ιδιαίτερα η πόλη των Συρακουσών κατά την περίοδο του Αρχιμήδη. Από στρατιωτικής άποψης, εφευρέσεις όπως οι πολιορκητικές μηχανές του καταπέλτη και του γαστραφέτη (μεγάλη βαλίστρα) αποτέλεσαν την βάση του πυροβολικού κατά την αρχαιότητα και τις μεσαιωνικές μετεξελίξεις τους, ενώ άλλες κατασκευές όπως η ελέπολις (πολιορκητικός πύργος) αποτελούσαν εντυπωσιακά μεγάλες κατασκευές για χρήση σε πολιορκίες.
Το πλέον διάσημο δείγμα της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας ωστόσο αποτελεί ο μηχανισμός των Αντικυθήρων, αναλογικός υπολογιστής ο οποίος χρησιμοποιούνταν για τις παρατηρήσεις των ουρανίων σωμάτων και διάφορους άλλους συναφείς υπολογισμούς, και ο οποίος πιθανώς προερχόταν από το νησί της Ρόδου.
Η διάλεξη θα αναφερθεί στο φαινόμενο της τεχνολογίας στην Αρχαία Ελλάδα, αρχίζοντας από τη μυθολογία, προχωρώντας στη Μυκηναϊκή, την Αρχαϊκή και την Κλασική Εποχή, μέχρι την κορύφωση της αρχαίας ελληνικής τεχνολογίας κατά την Ελληνιστική περίοδο. Θα εξετασθούν διάφορες τεχνολογίες, από την οικοδομική έως τη ναυπηγική, και από τη μηχανολογία έως την αυτοματοποιητική.