Δευτέρα 24 Ιουνίου 2019

Οι γυναίκες αποτριχώνονταν και στην αρχαιότητα για να ξεχωρίζουν από τους άντρες. Οι παρθένες έκαναν ειδικό τελετουργικό λουτρό πριν από τον γάμο. Ο πιο διαδεδομένος τρόπος ήταν το λυχνάρι

Στις μέρες μας η αποτρίχωση των γυναικών και εσχάτως των ανδρών, έχει εξελιχθεί σε επιστήμη. Η τεχνολογία και η ιατρική αναζητούν συνεχώς νέους τρόπους αποτρίχωσης χωρίς πόνο και χωρίς σπατάλη χρόνου.

Μια προσεχτική ματιά στην ιστορία μαρτυρά ότι η συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι προϊόν της σύγχρονης εποχής. Η αποτρίχωση ήταν καθολικός σχεδόν κανόνας στις γυναίκες της αρχαίας Ελλάδας και της Ρώμης.

Είναι βέβαιο ότι οι Αθηναίες από την τριχοφυία κρατούσαν μόνο τα μαλλιά της κεφαλής τους και τα φρύδια. Όλα ανεξαιρέτως τα αγάλματα της κλασσικής αρχαιότητας και η συντριπτική πλειοψηφία παραστάσεων στα αττικά αγγεία, δείχνουν τις γυναίκες χωρίς τρίχες στο κορμί τους και στο εφηβαίο τους. Αντιθέτως, οι γυμνοί άντρες απεικονίζονται με τη φυσιολογική τριχοφυΐα τους.

Σύμφωνα με την τότε άποψη περί αισθητικής, το άτριχο και λευκό γυναικείο κορμί, τόνιζε από μόνο του τη φυσική διαφορά των δύο φύλων, όταν ερχόταν σε αντιπαράσταση με το τριχωτό και μαυρισμένο από τον ήλιο, ανδρικό κορμί.

Οι αρχαίοι Αθηναίοι φαίνεται ότι ήταν αρκούντως χυδαιολόγοι όταν έβλεπαν μια κοπέλα να γίνεται από έφηβη, γυναίκα: «Αν στρογγυλέψει και βγάλει χνούδι, θα γίνει ένα αξιολάτρευτο γουρουνάκι έτοιμο για θυσία στη θεά του έρωτα την Αφροδίτη». Πριν όμως γίνει η θυσία, η παρθένα έπρεπε να αποτριχωθεί, στη διάρκεια του τελετουργικού λουτρού, πριν το γάμο.

Η γυναίκα συνέχιζε να αφαιρεί τις τρίχες της και τα επόμενα χρόνια της ζωής της. Οι Αθηναίοι έλεγαν: «αν και έχει γεράσει, δεν υπάρχει κίνδυνος να τη δεις μαλλιαρή. Είναι καλά αποτριχωμένη με το λυχνάρι». Δεν επρόκειτο για συνήθεια κάποιας πόρνης της εποχής, αλλά μιας συνηθισμένης κυρίας. Άλλωστε, μια βασική διαφορά ανάμεσα στις κυρίες και στις σκλάβες τους, ήταν ότι απαγορευόταν αυστηρά στις σκλάβες να αποτριχώνονται.

Πώς γινόταν η αποτρίχωση


Και τότε χρησιμοποιούσαν ξυράφια, τα οποία όμως δεν ήταν σαν τα σημερινά. Ούτε έκοβαν καλά, ούτε αποτρίχωση έκαναν. Ο πιο διαδεδομένος τρόπος ήταν το λυχνάρι. Οι γυναίκες έκαιγαν τις τρίχες τους. Όσες δεν άντεχαν κατευθείαν τη φωτιά έριχναν καυτή στάχτη, που οδηγούσε τις τρίχες σε μαρασμό και πτώση.

Αργότερα άρχισαν να χρησιμοποιούν σκευάσματα με βάση το ρετσίνι ή την πίσσα, που τα έφερναν από τη Συρία. Τα ονόμαζαν ψίλωθρα ή δρώπακες και χρησιμοποιούνταν όπως σήμερα το κερί. Τα κολλούσαν κι έπειτα τα τραβούσαν απότομα.

Για τα φρύδια τους, είχαν λαβίδες, αλλά και μια μεγάλη μεταξωτή κλωστή με θηλιά στη μέση.

Έδεναν την τρίχα και την τραβούσαν μέχρι να την ξεριζώσουν. Το γνωστό «μπρος τα κάλλη τι είναι ο πόνος» έβρισκε απόλυτη εφαρμογή και στην αρχαιότητα. Οι κωμωδιογράφοι της κλασικής περιόδου κορόιδευαν τις γυναίκες γι’ αυτή τους τη μανία να αποτριχώνονται, όμως η τριχοφυΐα αποτελούσε βασικό σημάδι διαχωρισμού των δύο φύλων.

Στις Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη, το πρώτο πράγμα που κάνουν οι επαναστατημένες γυναίκες είναι να φορέσουν ανδρικά ρούχα και να σταματήσουν την αποτρίχωση. «Οι μασχάλες μου είναι πιο τριχωτές από θάμνο», λέει περήφανα η μία στην άλλη. Και η άλλη απαντά: «πέταξα το ξυράφι έξω από το σπίτι για να γίνω τριχωτή και να μη μοιάζω με γυναίκα».

Η συνήθεια των Ελλήνων μεταφέρθηκε και στη Ρώμη, όπου υπήρχαν ειδικά κέντρα αποτρίχωσης με ειδικευμένες σκλάβες, ειδικά για τις μασχάλες. Η αποτρίχωση αποτελεί συστατικό στοιχείο και του μουσουλμανικού ερωτικού πολιτισμού, αλλά δεν πρέπει να υπάρχει σύνδεση με τη συνήθεια των Ελλήνων.



Βιβλιογραφία: «Μια σταγόνα ιστορία» του Δ. Καμπουράκη, εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ


Πηγή