Δημοσθένης - Κατὰ Τιμοκράτους
"οὔτε γὰρ ἐξέθηκε τὸν νόμον, οὔτ᾽ ἔδωκεν εἴ τις ἐβούλετ᾽ ἀναγνοὺς ἀντειπεῖν, οὔτ᾽ ἀνέμεινεν οὐδένα τῶν τεταγμένων χρόνων ἐν τοῖς νόμοις, ἀλλὰ τῆς ἐκκλησίας, ἐν ᾗ τοὺς νόμους ἐπεχειροτονήσατε, οὔσης ἑνδεκάτῃ τοῦ ἑκατομβαιῶνος μηνός, δωδεκάτῃ τὸν νόμον εἰσήνεγκεν, εὐθὺς τῇ ὑστεραίᾳ, καὶ ταῦτ᾽ ὄντων Κρονίων καὶ διὰ ταῦτ᾽ ἀφειμένης τῆς βουλῆς, διαπραξάμενος μετὰ τῶν ὑμῖν ἐπιβουλευόντων καθέζεσθαι νομοθέτας διὰ ψηφίσματος ἐπὶ τῇ τῶν Παναθηναίων προφάσει."
Απόδοσις
Δεν φανέρωσε το νόμο του, ούτε έδωσε την ελευθερία να το διαβάσει κανείς ώστε να αντιταχθεί σε αυτό, ούτε περίμενε κάποια από τις ημερομηνίες που προβλέπονται από τους νόμους. και αν και η συνέλευση που θα θέσπιζε τους νέους νόμους, ήταν η ενδέκατη του Εκατομβαιώνος μηνός, έλαβε μέρος την δωδέκατη δηλαδή την επόμενη ημέρα, την ίδια μέρα που ήταν εορτή του Κρόνου επομένως η συνέλευση αναβλήθηκε, καθότι με τη βοήθεια προσώπων των οποίων οι προθέσεις ήταν φιλικές προς εσάς είχε φτάσει να πάρει με διάταγμα μια συνεδρίαση της Νομοθετικής Επιτροπής, με τη δικαιολογία των Παναθηναίων .
Στην Αθήνα
Στην Αθήνα ο εορτασμός γινόταν προς τιμή του Κρόνου και της Ρέας και διαρκούσε μια ημέρα. Η ημέρα αυτή ήταν αργία, αφού οι δημόσιες εργασίες (ή οι δημόσιες υπηρεσίες όπως θα λέγαμε σήμερα) παρέμεναν κλειστές και η βουλή δεν συνεδρίαζε.
Στο Κρόνιον Ιερό, στον Ιλισό, κοντά στο Ναό του Ολυμπίου Διός, τελούνταν οι ευχαριστήριες θυσίες για το τέλος της συγκομιδής. Σύμφωνα με τον Φιλόχορο ο βωμός αυτός είχε χτιστεί από τον Κέκροπα, ο οποίος και όρισε ότι κάθε νοικοκυριό θα έπρεπε να προσφέρει θυσία στον Κρόνο στο τέλος της συγκομιδής των δημητριακών και των καρπών των δέντρων. Όρισε δε ότι, αυτή την ημέρα, οι δούλοι θα έπρεπε να κάθονται στο ίδιο τραπέζι με το αφεντικό ως αποζημίωση για τον τόσο κόπο που έκαναν στην συγκομιδή της σοδειάς.
Σύμφωνα με τον Liddell Scot
Κρόνιος, -α, -ον (Κρόνος), I. 1. Κρονικός, λέγεται για τον Κρόνο, σε Αισχύλ. κ.λπ. 2. Κρόνια (ενν. ἱερά), τά, η γιορτή του Κρόνου που εορταζόταν την δωδέκατη μέρα του Εκατομβίωνα, σε Δημ.• μεταγεν., τὰ Κρόνια ήταν τα Ρωμαϊκά Saturnalia• απ' όπου, αἱ Κρονιάδες ἡμέραι, ο χρόνος που εορτάζονταν τα Saturnalia, σε Πλούτ. 3. Κρόνιον (ενν. ὄρος), τό, ο λόφος του Κρόνου, σε Πίνδ. II. όπως το Κρονικός, με υποτιμητική σημασία, Κρονίων ὄζειν, μυρίζει παλιά χρόνια, σε Αριστοφ.
* Τα Saturnalia των Ρωμαίων γίνονταν το Δεκέμβριο.
Παυσανία Ηλιακών Β', 20,1
20-1. τὸ δὲ ὄρος τὸ Κρόνιον κατὰ τὰ ἤδη λελεγμένα μοι παρὰ τὴν κρηπῖδα καὶ τοὺς ἐπ' αὐτῇ παρήκει θησαυρούς. ἐπὶ δὲ τοῦ ὄρους τῇ κορυφῇ θύουσιν οἱ Βασίλαι καλούμενοι τῷ Κρόνῳ κατὰ ἰσημερίαν τὴν ἐν τῷ ἦρι, Ἐλαφίῳ μηνὶ παρὰ Ἠλείοις.
20-1. Το βουνό Κρόνιο φτάνει κοντά στο κρηπίδωµα και στους θησαυρούς, όπως έχω ήδη αναφέρει. Στην κορυφή αυτού του βουνού οι Ἡασίλες, όπως τους ονομάζουν, προσφέρουν θυσίες στον Κρόνο στην εαρινή ισημερία, που συμπίπτει µε τον µήνα, που οι Π]λείοι ονομάζουν Ελάφιο.
Κρονίου μηνός, ὃν νῦν Ἑκατομβαιῶνα καλοῦσι...Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι, Θησεύς, 12,1
Πηγή
