Ο Αντίοχος Γ' ανέβηκε στον θρόνο μετά τη δολοφονία του αδελφού του, Σέλευκου Γ' Κεραυνού το 222 π.Χ., ο οποίος προσπάθησε ανεπιτυχώς να ανακτήσει εδάφη που είχε καταλάβει ο Άτταλος Α' της Περγάμου.
Ο Αντίοχος Γ' κληρονόμησε ένα κράτος αποδιοργανωμένο. Όχι μόνο του είχε αποσπαστεί η Μικρά Ασία, αλλά και οι ανατολικές επαρχίες είχαν αποσχιστεί, η Βακτρία υπό τον Έλληνα Διόδοτο και η Παρθία υπό τον νομάδα αρχηγό Αρσάκη.
Το 222 π.Χ. ο Αντίοχος πήρε για σύζυγο τη Λαοδίκη Γ', κόρη του Μιθριδάτη Β' του Πόντου. Ένα χρόνο αργότερα ο Αντίοχος πήγε ανατολικά, όπου και η επανάσταση καταπνίγηκε. Η υποταγή της Κάτω Μηδίας, που διεκδίκησε την ανεξαρτησία της με τον Αρταβαζάνη, ακολούθησε.
Τέταρτος Συριακός Πόλεμος
Οι εκστρατείες του 219 π.Χ. και 218 π.Χ., οδήγησαν το στρατό των Σελευκιδών στα σύνορα της Πτολεμαϊκής Αιγύπτου εγκαινιάζοντας τον Τέταρτο Συριακό Πόλεμο.
Την άνοιξη του 218 π.Χ. οι διαπραγματεύσεις έφτασαν όπως ήταν σχεδιασμένο από την αρχή σε αδιέξοδο και ο Αντίοχος συνέχισε να κατακτά την μία πόλη μετά την άλλη, όπως τη Σελεύκεια, το λιμάνι δηλαδή της Αντιόχειας και την Τύρο. Το καλοκαίρι όμως, του 217 π.Χ., ως επικεφαλής πενήντα πέντε χιλιάδων αντρών και συνοδευόμενος από τη μικρότερη αδελφή του Αρσινόη Γ', ο Πτολεμαίος Δ' Φιλοπάτωρ, έλαβε θέση προσωπικά στο πεδίο της μάχης στις 13 Ιουνίου, ενάντια στους άντρες του Αντίοχου Γ'. Πέτυχε μια σημαντική νίκη στη Μάχη της Ράφιας, εξασφαλίζοντας την ακεραιότητα των βορείων συνόρων του βασιλείου του και ακυρώνοντας τις επιτυχίες του Αντίοχου, τον οποίο υποχρέωσε να αποσυρθεί στα βόρεια του Λιβάνου.
Εκστρατεία στην Ανατολή
Το 216 π.Χ. ο Αντίοχος εκστράτευσε στα βόρεια για να αντιμετωπίσει τον Αχαιό και μέχρι το 214 π.Χ. είχε καταφέρει να τον αποκλείσει στις Σάρδεις, μετά παραδόθηκε. Έχοντας έτσι ανακτήσει το κεντρικό κομμάτι της Μικράς Ασίας ο Αντίοχος έστρεψε τις προσπάθειές του στην ανάκτηση των επαρχιών στα βόρεια και τα ανατολικά. Υποχρέωσε τον Ξέρξη της Αρμενίας να αναγνωρίσει την κυριαρχία του το 212 π.Χ. Το 209 π.Χ. ο Αντίοχος εισέβαλε στην Παρθία, κατέλαβε την πρωτεύουσα Εκατόμπυλο και συνέχισε στην Υρκανία. Ο Πάρθος βασιλιάς Αρσάκης Β΄ τελικά κατάφερε να εξασφαλίσει την ειρήνη.
Το έτος 209 π.Χ. βρίσκει τον Αντίοχο στη Βακτρία, όπου οι προσπάθειές του στέφθηκαν για άλλη μια φορά με επιτυχία. Έπειτα ο Αντίοχος, ακολουθώντας τα βήματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, πέρασε στην κοιλάδα του ποταμού Κωφήνος, ανανέωσε τη φιλία του με τον Ινδό βασιλιά Σοφαγάσενο και επέστρεψε δυτικά από την Αραχωσία (Ιράν) και την Καρμανία (Κερμάν) το 206 – 205 π.Χ.
Από τη Σελεύκεια του ποταμού Τίγρη οδήγησε σύντομη εκστρατεία στον Περσικό Κόλπο τα δύο επόμενα χρόνια. Στην συνέχεια επισκέφθηκε την Αντιόχεια του Περσικού κόλπου. Έδειχνε να έχει αποκαταστήσει την αυτοκρατορία των προγόνων του στην ανατολή, και αυτή του η επιτυχία του εξασφάλισε την επωνυμία «ο Μέγας». Το 205 - 204 π.Χ. ο Πτολεμαίος Ε' Επιφανής, όντας ακόμη μικρό παιδί, ανέβηκε στον αιγυπτιακό θρόνο και ο Αντίοχος, σύμφωνα με τον ιστορικό Πολύβιο, σύναψε μυστική συμφωνία με τον βασιλιά Φίλιππο Ε' της Μακεδονίας για τον διαμοιρασμό των εδαφών που κατείχαν οι Πτολεμαίοι.
Πέμπτος Συριακός Πόλεμος
Κατόπιν ξεσπά ο Πέμπτος Συριακός Πόλεμος το Μάιο του 202 π.Χ. Για άλλη μια φορά ο Αντίοχος επιτέθηκε στην Κοίλη Συρία και τη Φοινίκη, και μέχρι το 199 π.Χ. φαίνεται πως την είχε υπό την κατοχή του, πριν ο Αιτωλός Σκόπας την ανέκτησε για χάρη του Πτολεμαίου, καθώς και την Ιερουσαλήμ. Μα αυτή η ανάκτηση αποδείχτηκε βραχυχρόνια, εφόσον το 198 π.Χ. ο Αντίοχος υποχρέωσε το Σκόπα σε ήττα στη Μάχη του Πανείου, κοντά στις πηγές του Ιορδάνη, μια μάχη που σηματοδοτεί το τέλος της πτολεμαϊκής κυριαρχίας στην Παλαιστίνη. Μετά την κατάκτηση της Κοίλης – Συρίας ο Αντίοχος δεν προχώρησε ενάντια στην Αίγυπτο. Κατέκτησε ωστόσο τη Θράκη, την Έφεσο και τις παράλιες πόλεις της Κιλικίας και της Λυκίας. Υπό όποιες συνθήκες και να υπογράφτηκε η ειρήνη ανάμεσα στους Σελευκίδες και τους Πτολεμαίους, αυτό που γνωρίζουμε είναι πως ο νεαρός Πτολεμαίος παντρεύτηκε την κόρη του Αντίοχου, την Κλεοπάτρα Α', εξασφαλίζοντας φιλικές σχέσεις ανάμεσα στα δύο κράτη. Κάπως έτσι εισήχθη και το περίφημο όνομα « Κλεοπάτρα » στη Δυναστεία που έμεινε πολύ χαρακτηριστικό, κυρίως λόγω της Κλεοπάτρας της Ζ'.
Οι επιχειρήσεις του Αντίοχου στη Μικρά Ασία, τον έφεραν αντιμέτωπο με την ανερχόμενη δύναμη της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας, η οποία εποφθαλμιούσε τη Σμύρνη και τη Λάμψακο. Η διαμάχη εντάθηκε αφού ο Αντίοχος απέκτησε πάτημα και στη Θράκη το 196 π.Χ. Η εκκένωση της Ελλάδας από τους Ρωμαίους έδωσε αυτή την ευκαιρία στον Αντίοχο.
Θάνατος και Διαδοχή
Το 191 π.Χ. ο Αντίοχος παντρεύτηκε τη δεύτερη σύζυγό του, την Εύβοια της Χαλκίδας. Ο Αντίοχος ξεκίνησε νέα εκστρατεία στο Λουριστάν. Σκοτώθηκε ενώ λεηλατούσε ένα ναό του Βήλου στην Ελυμαΐδα της Περσίας, το 187 π.Χ. Το βασίλειο των Σελευκιδών πέρασε τότε στο γιο του Αντίοχου, το Σέλευκο Δ' τον Φιλοπάτορα, που μέχρι τότε διοικούσε τη Θράκη και που είχε ονομαστεί διάδοχος από το 189 π.Χ.
Βιβλιογραφία:
- Philip R. Davies, John M. Halligan, Second Temple Studies III: Studies in Politics, Class, and Material Culture, Τόμος 2, σελ. 95, Continuum International Publishing Group (2002), ISBN 978-0-8264-6030-1
- Gaṅgā Rām Garg, Encyclopaedia of the Hindu world, Volume 2, σελ. 510, Concept Publishing Company (1992) ISBN 978-81-7022-375-7
- Peter V. Jones, Keith C. Sidwell, The World of Rome: An Introduction to Roman Culture, σελ. 20, Cambridge University Press (1997) ISBN 978-0-521-38600-5
Πηγή εικόνας: Από I, PHGCOM, CC BY-SA 3.0
Πληροφορίες αντλήθηκαν από την πηγή
