Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2023

Φειδιππίδης ο απεσταλμένος των Αθηναίων στην Σπάρτη για να ζητήσει τη βοήθεια των Λακεδαιμονίων λίγο πριν τη Μάχη του Μαραθώνα. Γιατί οι Σπαρτιάτες δεν συμμετείχαν στη Μάχη του Μαραθώνα καθυστερώντας μία ημέρα

Στάλθηκε από τους Αθηναίους στην Σπάρτη για να ζητήσει τη βοήθεια των Λακεδαιμονίων λίγο πριν τη Μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.). Διέτρεξε την απόσταση (μεγαλύτερη των 200 χιλιομέτρων) σε δύο ημέρες, πράγμα που θεωρήθηκε άθλος. Κατά την επιστροφή του στην Αθήνα, είπε στους συμπολίτες του ότι η νίκη θα ήταν με το μέρος τους, όπως του είχε φανερώσει ο Πάνας. Στο κατόρθωμα του Φειδιππίδη οφείλεται πιθανώς η καθιέρωση του δόλιχου δρόμου ως ολυμπιακού αγωνίσματος.

Ο Ηρόδοτος (5ος αι. π.Χ.) αναφέρει τη διαδρομή του Φειδιππίδη από την Αθήνα στη Σπάρτη Ηρόδοτος.

[6.105.1] Καὶ πρῶτα μὲν ἐόντες ἔτι ἐν τῷ ἄστεϊ οἱ στρατηγοὶ ἀποπέμπουσι ἐς Σπάρτην κήρυκα Φιλιππίδην, Ἀθηναῖον μὲν ἄνδρα, ἄλλως δὲ ἡμεροδρόμην τε καὶ τοῦτο μελετῶντα· τῷ δή, ὡς αὐτός τε ἔλεγε Φιλιππίδης καὶ Ἀθηναίοισι ἀπήγγελλε, περὶ τὸ Παρθένιον ὄρος τὸ ὑπὲρ Τεγέης ὁ Πὰν περιπίπτει. [6.105.2] βώσαντα δὲ τὸ οὔνομα τοῦ Φιλιππίδεω τὸν Πᾶνα Ἀθηναίοισι κελεῦσαι ἀπαγγεῖλαι, δι᾽ ὅ τι ἑωυτοῦ οὐδεμίαν ἐπιμέλειαν ποιεῦνται, ἐόντος εὐνόου Ἀθηναίοισι καὶ πολλαχῇ γενομένου σφι ἤδη χρηστοῦ, τὰ δ᾽ ἔτι καὶ ἐσομένου. [6.105.3] καὶ ταῦτα μὲν Ἀθηναῖοι, καταστάντων σφι εὖ [ἤδη] τῶν πρηγμάτων, πιστεύσαντες εἶναι ἀληθέα ἱδρύσαντο ὑπὸ τῇ ἀκροπόλι Πανὸς ἱρόν, καὶ αὐτὸν ἀπὸ ταύτης τῆς ἀγγελίης θυσίῃσί τε ἐπετείοισι καὶ λαμπάδι ἱλάσκονται. - Ηρόδοτος Ιστορίαι 6' 

[6.105.1] Η πρώτη ενέργεια των στρατηγών, πριν ακόμη κινήσουν από την πόλη, ήταν να στείλουν στη Σπάρτη κήρυκα τον Φιλιππίδη, που βέβαια ήταν Αθηναίος, κι επίσης ταχυδρόμος — αυτή ήταν η δουλειά του. Αυτόν λοιπόν, όπως διηγόταν ο ίδιος ο Φιλιππίδης και το ανάγγειλε στους Αθηναίους, τον συνάντησε ο Παν στην περιοχή του Παρθενίου όρους, που βρίσκεται πάνω από την Τεγέα. [6.105.2] Και πως ο Παν φωνάζοντας τον Φιλιππίδη με τ᾽ όνομά του τον πρόσταξε ν᾽ αναγγείλει στους Αθηναίους, για ποιό λόγο δεν του προσφέρουν καμιά λατρεία, αυτόν που θέλει το καλό των Αθηναίων και σε πολλές περιπτώσεις τούς στάθηκε χρήσιμος, και θα τους σταθεί και στο μέλλον. [6.105.3] Οι Αθηναίοι λοιπόν πίστεψαν πως αυτά είναι αληθινά, κι έτσι, όταν αποκαταστάθηκαν με τον καλύτερο τρόπο τα πράγματα της πόλης τους, ίδρυσαν ναό του Πανός κάτω από την Ακρόπολη και, εξαιτίας του μηνύματος που τους έστειλε, κάθε χρόνο προσπέφτουν στη χάρη του με θυσίες και λαμπαδηφορία.

Οι Σπαρτιάτες δεν συμμετείχαν στη Μάχη του Μαραθώνα διότι καθυστέρησαν μία ημέρα. Όμως, άλλες αρχαίες πηγές κατέγραψαν ότι το σπαρτιατικό εκστρατευτικό σώμα έφτασε στον Μαραθώνα τρεις ημέρες μετά τη μάχη.


Σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες

Χωρίς αναφορά στη μαραθώνια διαδρομή. Ο Πλούταρχος, 500 χρόνια αργότερα (1ος αι. μ.Χ.) κάνει την πρώτη αναφορά στον μαραθωνοδρόμο για τον οποίο λέει ότι ο Ηρακλείδης ο Ποντικός ονομαζόταν Θέρσιππος ο Ερχιεύς αλλά οι περισσότεροι έλεγαν ότι ονομαζόταν Ευκλής. Ο Λουκιανός 100 χρόνια αργότερα (2ος αι. μ.Χ.) αναφέρει τον μαραθωνοδρόμο ως Φιλιππίδη. Οι μεταγενέστερες αναφορές στο συμβάν του μαραθώνιου δρόμου είναι πιθανώς αναξιόπιστες.


Πηγή εικόνας : Από The original uploader was Hammer of the Gods27 at Αγγλικά Βικιπαίδεια. - Transferred from en.wikipedia to Commons.; transfer was stated to be made by deerstop., CC BY-SA 3.0

Πληροφορίες αντλήθηκαν από τις παρακάτω πηγές:

Πηγή1 / Πηγή2