Δευτέρα 22 Ιουνίου 2020

Ποιος ήταν ο Θέσπις, ο πρώτος μουτζουρωμένος που γύριζε τα χωριά με το κάρο του


O Θέσπις 6ο αιώνα π.Χ ήταν Έλληνας ποιητής και γεννήθηκε στο δήμο της Ικαρίας, ήταν ο πρώτος ηθοποιός στο Ελληνικό Δράμα, ο πρώτος που έκανε μία τραγωδία στα μεγάλα Διονύσια σύμφωνα με τον Θεμιστοκλή. Ο Αριστοτέλης είπε ότι η τραγωδία ήταν εντελώς χορωδία μέχρι που ο Θέσπις εισήγαγε τον πρόλογο και τις εσωτερικές ομιλίες.

O Θέσπις εισήγαγε στα διθυραμβικά τραγούδια, τον πρόλογο και τις ρήσεις, δηλαδή τα πρώτα τα πρώτα ομιλητικά μέρη και επίσης επινόησε τις υφαντικές μάσκες

O Θέσπις έμεινε γνωστός για τις περιοδείες του ταξίδευε μαζί με το χορό του ξεκινώντας από την Ικαρία και κουβαλώντας τις αποσκευές τους σε ένα κάρο. Ο Οράτιος γράφει ότι ο Θέσπις ξεκίνησε ήδη τις παραστάσεις από το 560 π.Χ.

Σύμφωνα και πάλι με τον Οβίδιο: «Ο Θέσπις πρώτος, μουτζουρωμένος με τρυγιά/ γύριζε με τούτη την εύθυμη τρέλα στα χωριά»

Τα δύο βασικά συστατικά στοιχεία του θεατρικού χώρου είναι η σκηνή και το παρασκήνιο. Η σκηνή λειτουργεί ως αναπαραστατικός χώρος και το παρασκήνιο ως χώρος δράσης των ηθοποιών. Η λέξη σκηνή στην Ελληνική γλώσσα σημαίνει επίσης αντίσκηνο, δηλαδή μπορεί να στηθεί και να μεταφερθεί εύκολα και γρήγορα.

Ο Θέσπις λοιπόν θα λέγαμε πως υπήρξε ο πατέρας της τραγωδίας ανακάλυψε το τραγικό είδος, τους σατύρους, χορογράφησε τα έργα του, καθιέρωσε τον πρώτο υποκριτή, έβαψε το πρόσωπό του και μετά έφτιαξε τα προσωπεία, επίσης  πρόσθεσε στα διθυραμβικά τραγούδια τον πρόλογο και τις ρήσεις

Ο Αριστοφάνης στο τελευταίο επεισόδιο στους Σφήκες τον αναφέρει τον αναφέρει ως εκπρόσωπο της παλιάς τραγικής τέχνης. Ο Θέσπις ήταν ο πρώτος από τους χορευτές  του Διθυράμβου που βγήκε από τον κύκλο και άρχισε να αποκρίνεται στους χορευτές

Εκτός από μεταγενέστερες αναπαραστάσεις του άρματος του και τις μεταγενέστερες γραπτές αναφορές δεν υπάρχουν τεκμήρια που να αποδεικνύουν τις πληροφορίες που έφτασαν ως εμάς, το μόνο που μπορούμε να πούμε είναι ότι ακόμα και αν όσα αποδίδονται στον Θέσπη δεν αποτελούν την πραγματικότητα δεν μειώνεται αναγκαστικά η εγκυρότητα των πληροφοριών.



Σχετική Βιβλιογραφία

  • Πέτρος Μαρτινίδης, Μεταμορφώσεις του θεατρικού χώρου, Νεφέλη, Αθήνα, 1999, σ. 139.
  • Brockett-Hildy, Ιστορία του Θεάτρου
  • Ovide, «Ars Poetica», v.275-277, ψαλμός ΙΙΙ, στο: Νικολά Μπουαλώ, Ποιητική Τέχνη, εισ.-μτφ.-σχ. Φανή Παιδή, Αθήνα, Στιγμή, 2010, σ. 55.
  • Φίλις Χάρτνολ, Ιστορία του Θεάτρου, μτφ. Ρούλα Πατεράκη, Υποδομή, Αθήνα, 1980, σ.11
  • Βαφειάδη Κ.  Ζητήματα χώρου στο περιοδεύον θέατρο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2018