Ο Περικλής καταγόμενος απο τον οίκο των Αλκμαιωνιδών, διακεκριμένη οικογένεια των Αθηνών, απο νωρίς ξεχώρισε για το ήθος του, τη ρητορική του δεινότητα, την μεγαλοφυία, την ανδρεία του και εξελίχθηκε σε ήρωα της Αθηναικής Δημοκρατίας. Όταν συναντήθηκε με την Ασπασία ήταν ήδη παντρεμένος και είχε δυο γιούς.
Αμέσως γοητεύτηκε απο τη θεσπέσια κόρη του Αξιόμαχου απο τη Μίλητο, διοτι η Ασπασία εκτός απο την εξωτερική ομορφιά της, που την δημιουργούσαν η ξεχωριστή της παιδεία, η οξύνοιά της, η πολιτική της ευθυκρισία.Τα προσόντα της αυτά την έφεραν, αν και ξένη, στο επίκεντρο της αθηναικής κοινωνίας. Είναι γνωστό οτι τα μεγαλύτερα πνεύματα της εποχής της, ο Σωκράτης και ο Πλάτων, χαιρόταν την συντροφιά της.
Ο Περικλής αψηφώντας το γεγονός οτι η Ασπασία ήταν ξένη, αρα εθεωρείτο κατώτερη απο οποιαδήποτε Αθηναία, χώρισε απο τη γυναίκα του για να την παντρευτεί. Αυτο για οποιονδήποτε άλλον θα ήταν ενα μεγάλο ηθικό στίγμα, αλλα η προσωπικότητα του ήταν τόσο μεγάλη, ωστε κατόρθωσε να γίνει έστω και κατ΄επίφαση ανεκτό απο την Αθηναική κοινωνία.
Τέτοιες όμως λαμπρές προσωπικότητες προκαλούν τη ζήλια των άλλων, των μετρίων και των αφανών.Έτσι στην πολιτική ζωή της Αθήνας υποβόσκει ενάντιά του η αντιπολίτευση. Στα πλαίσια του βρώμικου αγώνα εντάσσονται και τα χτυπήματα εναντίον των φίλων του και των ανθρώπων που βρίσκονται κοντά στον Περικλή, με αποκορύφωμα την δίκη της Ασπασίας.
Την εποχή εκείνη οι γυναίκες των Αθηνών κατα κανόνα δεν ήταν καλλιεργημένες. Αντιθέτως η Ασπασία διακρινόταν για την πνευματική της ευρύτητα και την απαλλαγή της απο κάθε παθητική συνήθεια και αντίληψη. Στο πρόσωπό της ο Περικλής δεν βρήκε μόνο μια σαγηνευτική σύντροφο αλλα και μια ανεκτίμητη συνεργάτιδα στις καθημερινές υποθέσεις του ως αρχηγός κράτους. Ακόμα και για τα σχέδια της Ακρόπολης λέγεται πως ήταν δικής της έμπνευσης.
Για τα δυο του παιδια απο τον πρώτο του γάμο Ξάνθιππο και Πάραλο, η Ασπασία τους φέρθηκε σαν μητέρα. Όμως ο γάμος αυτος δεν έπαυε να είναι γάμος με μη Αθηναία αφου αν έκανε τρίτο παιδί ο Περικλής με την ξένη δεν θα αναγνωρίζετο ως νόμιμο και δεν θα είχε πολιτικά δικαιώματα.Ακόμα και ο Κωμικός ποιητης Κρατίνος την αποκαλουσε »παλλακίδα ασύστολη με σκυλίσια μάτια».
‘Ετσι οταν ο Περικλής το 440 π.Χ έλειπε στη Σαμο, ο Διοπείδης, ενας ιερέας του Ερεχθέα επωφελείθηκε της απουσίας του και προτεινε στην Εκκλησία του Δήμου να διώκονται εκείνοι που δεν λατρεύουν τους θεούς της Πόλεως.
Ένα πρωινό οι Αθηναίοι είδαν στην Βασίλειο στοά να αναρτάται απο τον Επώνυμο άρχοντα σε πινακίδα, η επίσημη καταγγελία με το κατηγορητήριο κατά της Ασπασίας που έλεγε:
"Ο Έρμιππος αυτα καταγγέλει κατα της Ασπασίας του Αξιόχου. Αδικεί η Ασπασία γιατι τους θεούς που τιμά η πόλη δεν τους αναγνωρίζει, γιατι μίλησε με ασέβεια κατα των ιερών εθίμων των Αθηναίων και γιατι παραδέχεται τις έρευνες και τις γνώμες των άθεων φιλοσόφων. Αδικεί γιατι με λόγια επικίνδυνα παραπλανα και διαφθείρει τη νεολαία. Τίμημα ο θάνατος".
Ο κόσμος απο το πρωί άρχιζε να κατακλύζει το δικαστήριο. Μέσα στο πολύβουο πλήθος εμφανίζεται και η Ασπασία με τον σύντροφό της.Το κλίμα τόσο στους δικαστές οσο και στο ευμετάβλητο πλήθος ηταν εναντίον της Ασπασίας. Όλοι ομως με κομμένη την ανάσα αδημονούσαν να ακούσουν την ομιλία του Περικλή, συνηγόρου της Ασπασίας.
Πράγματι αυτός ο χαρισματικός ηγέτης, σηκώθηκε φαινομενικά ψύχραιμος και ατάραχος και αρχίζει να μιλά. Το σχεδόν αδιάκριτο τρέμουλο της φωνής του προδίδει στον προσεκτικό παρατηρητή την ένταση και την πάλη της ψυχής του. Αφού τελείωσε τον λόγο του ένα δάκρυ στάθηκε στην άκρη των ματιών του. Τους φαινόταν αδύνατον, να δακρύσει ο αγαπημένος τους ηγέτης για μια γυναίκα. Έτσι κανείς δεν έδωσε σημασία στο τόσο σπουδαίο για την πόλη, άγγελμα της νίκης του Αθηναικού και Κερκυραικού στόλου κατα των Κορινθίων στα Σύβοτα, που αποτέλεσε σε λίγο τον σπινθήρα για την έναρξη του Πελοποννησιακού πολέμου.
Οι ψήφοι μοιράστηκαν και όλοι περιμένουν την απόφαση. Και η απόφαση είναι αθωωτική για το θαυμάσιο ζευγάρι, αφου υπερίσχυσαν κατα πολύ οι λευκές ψήφοι. Η Ασπασία κηρύχθηκε αθώα και ο Περικλής για άλλη μια φόρά δοξάστηκε, καθώς και το πλήθος που πριν λίγες ώρες ήταν εχθρικό, τώρα μετα την εμπνευσμένη γεμάτη αγάπη ομιλία του, με ουρανομύκεις κραυγές τους επιδοκίμαζε.
Αυτό το τέλος είχε μια απο τις μεγαλύτερες δίκες στην ιστορία που υποκινήθηκε απο πολιτικά ελατήρια με σκοπό να γκρεμίσει εναν ήρωα, ενα είδωλο ενός λαού, του Περικλή των Αθηναίων, ενα άνδρα που έδωσε το όνομά του σε ενα άφταστο πολιτισμό στο » Χρυσόν αιώνα του Περικλέους».
Η Ασπασία μετα τον θάνατο του Περικλή νυμφεύθηκε τον Λυσικλή, εναν άσημο δημαγωγό μεχρι τότε, ο οποίος αναδείχθηκε με τη βοήθεια της προικισμένης Ασπασίας.
Πηγή
Αμέσως γοητεύτηκε απο τη θεσπέσια κόρη του Αξιόμαχου απο τη Μίλητο, διοτι η Ασπασία εκτός απο την εξωτερική ομορφιά της, που την δημιουργούσαν η ξεχωριστή της παιδεία, η οξύνοιά της, η πολιτική της ευθυκρισία.Τα προσόντα της αυτά την έφεραν, αν και ξένη, στο επίκεντρο της αθηναικής κοινωνίας. Είναι γνωστό οτι τα μεγαλύτερα πνεύματα της εποχής της, ο Σωκράτης και ο Πλάτων, χαιρόταν την συντροφιά της.
Ο Περικλής αψηφώντας το γεγονός οτι η Ασπασία ήταν ξένη, αρα εθεωρείτο κατώτερη απο οποιαδήποτε Αθηναία, χώρισε απο τη γυναίκα του για να την παντρευτεί. Αυτο για οποιονδήποτε άλλον θα ήταν ενα μεγάλο ηθικό στίγμα, αλλα η προσωπικότητα του ήταν τόσο μεγάλη, ωστε κατόρθωσε να γίνει έστω και κατ΄επίφαση ανεκτό απο την Αθηναική κοινωνία.
Τέτοιες όμως λαμπρές προσωπικότητες προκαλούν τη ζήλια των άλλων, των μετρίων και των αφανών.Έτσι στην πολιτική ζωή της Αθήνας υποβόσκει ενάντιά του η αντιπολίτευση. Στα πλαίσια του βρώμικου αγώνα εντάσσονται και τα χτυπήματα εναντίον των φίλων του και των ανθρώπων που βρίσκονται κοντά στον Περικλή, με αποκορύφωμα την δίκη της Ασπασίας.
Την εποχή εκείνη οι γυναίκες των Αθηνών κατα κανόνα δεν ήταν καλλιεργημένες. Αντιθέτως η Ασπασία διακρινόταν για την πνευματική της ευρύτητα και την απαλλαγή της απο κάθε παθητική συνήθεια και αντίληψη. Στο πρόσωπό της ο Περικλής δεν βρήκε μόνο μια σαγηνευτική σύντροφο αλλα και μια ανεκτίμητη συνεργάτιδα στις καθημερινές υποθέσεις του ως αρχηγός κράτους. Ακόμα και για τα σχέδια της Ακρόπολης λέγεται πως ήταν δικής της έμπνευσης.
Για τα δυο του παιδια απο τον πρώτο του γάμο Ξάνθιππο και Πάραλο, η Ασπασία τους φέρθηκε σαν μητέρα. Όμως ο γάμος αυτος δεν έπαυε να είναι γάμος με μη Αθηναία αφου αν έκανε τρίτο παιδί ο Περικλής με την ξένη δεν θα αναγνωρίζετο ως νόμιμο και δεν θα είχε πολιτικά δικαιώματα.Ακόμα και ο Κωμικός ποιητης Κρατίνος την αποκαλουσε »παλλακίδα ασύστολη με σκυλίσια μάτια».
‘Ετσι οταν ο Περικλής το 440 π.Χ έλειπε στη Σαμο, ο Διοπείδης, ενας ιερέας του Ερεχθέα επωφελείθηκε της απουσίας του και προτεινε στην Εκκλησία του Δήμου να διώκονται εκείνοι που δεν λατρεύουν τους θεούς της Πόλεως.
Ένα πρωινό οι Αθηναίοι είδαν στην Βασίλειο στοά να αναρτάται απο τον Επώνυμο άρχοντα σε πινακίδα, η επίσημη καταγγελία με το κατηγορητήριο κατά της Ασπασίας που έλεγε:
"Ο Έρμιππος αυτα καταγγέλει κατα της Ασπασίας του Αξιόχου. Αδικεί η Ασπασία γιατι τους θεούς που τιμά η πόλη δεν τους αναγνωρίζει, γιατι μίλησε με ασέβεια κατα των ιερών εθίμων των Αθηναίων και γιατι παραδέχεται τις έρευνες και τις γνώμες των άθεων φιλοσόφων. Αδικεί γιατι με λόγια επικίνδυνα παραπλανα και διαφθείρει τη νεολαία. Τίμημα ο θάνατος".
Ο κόσμος απο το πρωί άρχιζε να κατακλύζει το δικαστήριο. Μέσα στο πολύβουο πλήθος εμφανίζεται και η Ασπασία με τον σύντροφό της.Το κλίμα τόσο στους δικαστές οσο και στο ευμετάβλητο πλήθος ηταν εναντίον της Ασπασίας. Όλοι ομως με κομμένη την ανάσα αδημονούσαν να ακούσουν την ομιλία του Περικλή, συνηγόρου της Ασπασίας.
Πράγματι αυτός ο χαρισματικός ηγέτης, σηκώθηκε φαινομενικά ψύχραιμος και ατάραχος και αρχίζει να μιλά. Το σχεδόν αδιάκριτο τρέμουλο της φωνής του προδίδει στον προσεκτικό παρατηρητή την ένταση και την πάλη της ψυχής του. Αφού τελείωσε τον λόγο του ένα δάκρυ στάθηκε στην άκρη των ματιών του. Τους φαινόταν αδύνατον, να δακρύσει ο αγαπημένος τους ηγέτης για μια γυναίκα. Έτσι κανείς δεν έδωσε σημασία στο τόσο σπουδαίο για την πόλη, άγγελμα της νίκης του Αθηναικού και Κερκυραικού στόλου κατα των Κορινθίων στα Σύβοτα, που αποτέλεσε σε λίγο τον σπινθήρα για την έναρξη του Πελοποννησιακού πολέμου.
Οι ψήφοι μοιράστηκαν και όλοι περιμένουν την απόφαση. Και η απόφαση είναι αθωωτική για το θαυμάσιο ζευγάρι, αφου υπερίσχυσαν κατα πολύ οι λευκές ψήφοι. Η Ασπασία κηρύχθηκε αθώα και ο Περικλής για άλλη μια φόρά δοξάστηκε, καθώς και το πλήθος που πριν λίγες ώρες ήταν εχθρικό, τώρα μετα την εμπνευσμένη γεμάτη αγάπη ομιλία του, με ουρανομύκεις κραυγές τους επιδοκίμαζε.
Αυτό το τέλος είχε μια απο τις μεγαλύτερες δίκες στην ιστορία που υποκινήθηκε απο πολιτικά ελατήρια με σκοπό να γκρεμίσει εναν ήρωα, ενα είδωλο ενός λαού, του Περικλή των Αθηναίων, ενα άνδρα που έδωσε το όνομά του σε ενα άφταστο πολιτισμό στο » Χρυσόν αιώνα του Περικλέους».
Η Ασπασία μετα τον θάνατο του Περικλή νυμφεύθηκε τον Λυσικλή, εναν άσημο δημαγωγό μεχρι τότε, ο οποίος αναδείχθηκε με τη βοήθεια της προικισμένης Ασπασίας.
Πηγή