Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2020

Η Αλεξάνδρεια των Μαίδων ή Αλεξανδρόπολις Θράκης

Η Αλεξάνδρεια των Μαίδων ή Αλεξανδρόπολις Θράκης (Λατινικά: Alexandropolis Maedica) ή Αλεξάνδρεια επί Θράκης Α’ ιδρύθηκε το 340/339 π.Χ. στην περιοχή όπου κατοικούσαν οι Μαίδοι. Η Αλεξάνδρεια αυτή θεωρείται ότι είναι η πρώτη πόλη που ίδρυσε ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος. Την ύπαρξή της αναφέρει και ο Πλούταρχος κατά την περιγραφή της εκστρατείας του (τότε δεκαεξάχρονου προς δεκαεπτάχρονου) Αλεξάνδρου εναντίον των αποστατούντων Μαίδων τους οποίους και νίκησε. Ο Στέφανος ο Βυζάντιος, ο οποίος στο λήμμα Αλεξάνδρειαι γράφει γι΄ αυτήν: «Τρίτη Θράκης προς τη Μακεδονία, ην έκτισε προ της μεγάλης Αλεξανδρείας επτακαίδεκα ων ετών».

Iστορία

Ο νεαρός Αλέξανδρος εκτελούσε χρέη αντιβασιλιά στη Μακεδονία, ενόσω ο πατέρας του έλειπε σε εκστρατεία εναντίον του Βυζαντίου. Τότε ήταν που το θρακικό φύλο των Μαίδων, βρήκε την ευκαιρία να αποτινάξει τον μακεδονικό ζυγό. Κατά τον Πλούταρχο, ο νεαρός αντιβασιλιάς τους κατετρόπωσε και κατέστρεψε την πρωτεύουσά τους Ιαμφορίνα.

Η Ιαμφορίνα ή Ιαμφορύννα τοποθετείται στη νοτιοδυτική Βουλγαρία. Κάποιοι επιστήμονες την τοποθετούν στην περιοχή μεταξύ των πόλεων Πετρίτσι, και Σαντάνσκι, αλλά η ακριβής θέση παραμένει άγνωστη. 

Οπωσδήποτε πάντως η τοποθεσία της θρακικής Αλεξάνδρειας θεωρείται ότι βρισκόταν εκεί που ζούσαν οι Μαίδοι. Από τη φυλή των Μαίδων, σύμφωνα με τον Πλούταρχο στον βίο «Μάρκος Κράσσος», καταγόταν ο Σπάρτακος («Καταλλήλως ελληνικά»).

Κατά ορισμένους ερευνητές ταυτίζεται με τη Βράνια ή Ιβορίνα -εκ παραφθοράς του θρακικού ονόματος Ιαμφορίνα- στην άνω κοιλάδα που διατρέχει ο ποταμός Μοράβας. Υπάρχουν και άλλες εκδοχές για γειτονικές πόλεις, καθώς σήμερα είναι γνωστή η ύπαρξη και άλλων πόλεων της θρακικής αυτής φυλής που πιθανόν και να συνδέονται ή ακόμη και να ταυτίζονται με την Αλεξάνδρεια των Μαίδων: η Μαιδία ή Δεσούδαβα (σημερινό Σαντάνσκι, ως το 1949 Σβέτι Βραχ) και η Πέτρα των Μαίδων (σημ. Πετρίτσι). 

Σύμφωνα με τον ιστορικό ερευνητή Ουίλιαμ Ταρν (William Woodthorpe Tarn), η Αλεξάνδρεια των Μαίδων ή Αλεξανδρόπολις ήταν περισσότερο στρατιωτική αποικία, παρά πόλη. Δεν είναι σίγουρο αν η νέα ονομασία επεκράτησε σε βάρος της παλαιάς πρωτεύουσας Ιαμφορίνα ή κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου νέα πόλη σε κοντινή περιοχή. 

Το γεγονός ότι δεν ξέρουμε πού ακριβώς ιδρύθηκε η Αλεξάνδρεια, δείχνει ίσως ότι κάποια μεταγενέστερη θρακική επιδρομή προκάλεσε την εξαφάνισή της από την ιστορία. Πάντως είναι γνωστό ότι το 211 π.Χ. ο Φίλιππος Ε΄ υπέταξε την πόλη.


Πηγή εικόνας : Από George Tsiagalakis - by same author, CC BY-SA 3.0

Πληροφορίες αντλήθηκαν από την πηγή