Το βράδυ που γεννήθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος κάηκε ο ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο

Τη νύχτα της γέννησης του Αλέξανδρου, σύμφωνα με την παράδοση, κάηκε ο ναός της Αρτέμιδος. Οι ντόπιοι Πέρσες μάγοι το ερμήνευσαν αυτό ως οιωνό κι άλλων καταστροφών που θα ακολουθούσαν. «Έτρεχαν πέρα-δώθε χτυπώντας τα πρόσωπα τους και κραυγάζοντας ότι θρήνος και μεγάλη συμφορά για την Ασία είχε γεννηθεί εκείνη τη μέρα», ένας εμπρηστής που ήταν γραφτό να καταστρέψει ολόκληρη την Ανατολή.

Παρομοίως, τη νύχτα πριν από τον γάμο της, η Ολυμπιάδα ονειρεύτηκε ότι τη διαπέρασε ένα αστροπελέκι, φωτιά βγήκε από τη μήτρα της και εξαπλώθηκε σε μεγάλη απόσταση πριν να σβήσει. Ένα- δύο μήνες αργότερα και ο Φίλιππος είδε ένα όνειρο: σφράγιζε τον κόλπο της γυναίκας του και το κερί έφερε την εικόνα του λιονταριού. Κάποιοι από τους μάντεις του παλατιού θεώρησαν ότι αυτό σήμαινε πως ο Φίλιππος θα έπρεπε να παρακολουθήσει πιο στενά τη σύζυγό του.
Όμως, ο Αρίστανδρος από την Τελμησσό – ο οποίος, αργότερα, συνόδευσε τον Αλέξανδρο στην Ασία – είχε μια πιο αποδεκτή εξήγηση: η Ολυμπιάδα ήταν έγκυος σε έναν ρωμαλέο γιο, γενναίο σαν λιοντάρι. Κανείς, είπε στον Φίλιππο, δεν σφραγίζει ένα άδειο βάζο.

Ο Φίλιππος και ο χρησμός από το μαντείο των Δελφών 

Υπήρχε επίσης η φήμη ότι ο βασιλιάς είχε κάποτε κρυφοκοιτάξει από μια χαραμάδα στην κρεβατοκάμαρά του και είδε την Ολυμπιάδα να αγκαλιάζει ένα φίδι. Η προφανής εξήγηση, ότι δηλαδή επρόκειτο απλώς για ένα από τα ζώα της στο πλαίσιο την Διονυσιακής της λατρείας, δεν του πέρασε από το μυαλό. Πεπεισμένος ότι ήταν είτε μάγισσα είτε ερωμένη κάποιου μεταμφιεσμένου θεού, άρχισε να αποφεύγει τις συζυγικές σχέσεις μαζί της. Ήταν μάλιστα τόσο αναστατωμένος, ώστε απευθύνθηκε για το πρόβλημά του στο Μαντείο των Δελφών και πήρε μια πολύ συγκεκριμένη απάντηση:

"Εφεξής, του είπαν έπρεπε να σέβεται ιδιαίτερα τον Άμμωνα Δία, στην εξελληνισμένη αιγυπτιακή θεότητα, της οποίας ο ναός και το μαντείο βρισκόταν στην όαση της Σίβα, στα σύνορα της Λιβύης. Επίσης, θα έχανε το μάτι που είχε δει «τον θεό με τη μορφή ερπετού, να μοιράζεται το κρεβάτι της συζύγου του". 

Θρύλοι σαν και αυτόν έτειναν πάντοτε να δημιουργούνται γύρω από τη γέννηση και την παιδική ηλικία διάσημων προσώπων στην αρχαιότητα. Ήταν εκ των ων ουκ άνευ η γέννηση να συνοδεύεται από οιωνούς και η παιδική ηλικία να είναι πλούσια σε περιστατικά που προδικάζουν μελλοντικό μεγαλείο.

Στην περίπτωση του Αλέξανδρου, η ανενδοίαστη προπαγάνδα, τόσο ευνοϊκή όσο και η εχθρική, άρχισε πολύ νωρίς, πριν καν γίνει εκείνος βασιλιάς. Η πιο αποκαλυπτική λεπτομέρεια είναι η «πρόβλεψη» σχετικά με το μάτι του Φιλίππου, το οποίο πράγματι χάθηκε στην πολιορκία της Μεθώνης το 354 π.Χ., δύο χρόνια μετά τη γέννηση του Αλέξανδρου. Αυτό το περιστατικό δημιούργησε, πολύ αργότερα, το εφαλτήριο για έναν ψευδή χρησμό, σχεδιασμένο να ενισχύσει την αλαζονική αξίωση του Αλεξάνδρου να θεωρείται ότι έχει θεϊκή φύση.

Ο Ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο κάηκε περίπου εκείνη την εποχή, όμως η προφητεία για έναν εμπρηστή που θα κατέστρεφε την Ασία μοιάζει, κατά ύποπτο τρόπο με περσική προπαγάνδα, που ασκήθηκε όταν η εισβολή είχε ήδη γίνει. Αρχαιολογικό Μουσείο Σεβίλλης, Ισπανία. Ο Αλέξανδρος έφηβος

Τα παιδικά χρόνια του Αλέξανδρου 

Η αλήθεια είναι ότι έχουμε εκπληκτικά ελάχιστα απευθείας στοιχεία για την παιδική ηλικία του Αλέξανδρου από οποιαδήποτε πηγή. Παρουσιάζεται ως πρόωρα ανεπτυγμένο efant terrible κι αυτό είναι αρκετά πιθανό. Η ζωή στη μακεδονική αυλή, με τις διαμάχες και τις δολοπλοκίες της, τα πνιγμένα γλέντια και τις άσεμνες σεξουαλικές παρεκτροπές, δεν είχε στόχο να παρακινήσει στην αθωότητα έναν νέο.

Η πρόωρη ανάπτυξη είναι ακριβώς αυτό που θα περιμέναμε από ένα έξυπνο αγόρι, το οποίο μεγάλωσε σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Όταν ο Αλέξανδρος ήταν μόλις επτά ετών, λέγεται ότι φιλοξενούσε μια ομάδα Περσών απεσταλμένων, στη διάρκεια απουσίας του Φιλίππου σε εκστρατεία. Είχαν φτάσει κομίζοντας εκ μέρους του Μεγάλου Βασιλιά απονομή χάρης και αίτημα επιστροφής τριών επαναστατών που είχαν βρει καταφύγιο στην αυλή του Φιλίππου: του Μέναπι του Αιγυπτίου, του σατράπη Αρτάβαζου και του Έλληνα αρχηγού μισθοφόρων Μέμνονα του Ροδίου. Μετά τη συνηθισμένη ανταλλαγή φιλοφρονήσεων, ο Αλέξανδρος άρχισε να τους «ανακρίνει» εξαντλητικά σαν να ήταν αξιωματικός της αντικατασκοπείας. Δεν του ταίριαζαν οι όλο θαυμασμό ερωτήσεις γύρω από θαύματα όπως οι Κρεμαστοί Κήποι ή τα περσικά βασιλικά σύμβολα ή το χρυσό κλήμα του Μεγάλου Βασιλιά. Αυτά που ήθελε να μάθει εκείνος -ή έτσι μας ζητείται να πιστέψουμε- ήταν πράγματα όπως το μέγεθος και το ηθικό του περσικού στρατού, η διάρκεια του ταξιδιού στα Σούσα και η κατάσταση των δρόμων που οδηγούσαν εκεί. Αυτό το ανέκδοτο εξωραϊστηκε, προφανώς, για σκοπούς προπαγάνδας. Θα μπορούσε όμως να περιέχει στοιχεία αλήθειας.

Οι απεσταλμένοι, λέει ο Πλούταρχος, εντυπωσιάστηκαν πολύ από τον μικρό Αλέξανδρο 

Το αν του είπαν αυτά που ήθελε να μάθει είναι ένα άλλο θέμα. Όμως ο Αρταβάζιος και ο Μέμνονας, τουλάχιστον, είναι απίθανο να ξέχασαν το περιστατικό, αν πράγματι αυτό έλαβε χώρα. Από μια παραξενιά της μοίρας, ο πρώτος έγινε αργότερα ένας από τους σατράπες του Αλεξάνδρου στην Ανατολή, ενώ ο δεύτερος ήταν ο πιο τρομερός αντίπαλός του στη Μικρά Ασία. Ο Μέμνων σε αντίθεση με τους Πέρσες εργοδότες του, δεν έκανε ποτέ το λάθος να υποτιμήσει τον Αλέξανδρο. Είναι ερεθιστική η σκέψη ότι αυτός ο έξοχος στρατιωτικός ίσως να θυμόταν και να είχε εκλάβει σαν προειδοποίηση την ανησυχητική φιλοπραγμοσύνη ενός επτάχρονου παιδιού.


ΠΗΓΗ: Αλέξανδρος ο Μακεδόνας, ο μέγας στρατηλάτης της ιστορίας, Peter Green, εκδόσεις Διόπτρα.


Πηγή