Σαράντος Ι. Καργάκος: «Ἐν διχοστασίῃ καί ὁ πάγκακος ἔμμορε τιμῆς»

Στό χεῖλος τῆς ἀβύσσου

Ὁ Νίτσε εἶχε πεῖ κάποτε διαφορετικά: «Μήν κοιτᾶς τήν ἄβυσσο, γιατί κι ἐκείνη σέ κοιτάζει!» Μέσα στήν περιπερειώδη, πολυκύμαντη καί συχνά πολυσήμαντη ἱστορία μας εἴχαμε ὡς ἄτομα καί λαός ἕναν ἔρωτα ἀβύσσου. Τήν κοιτάζαμε καί μᾶς κοίταζε καί συχνά μᾶς κατάπινε. Δέν εἴχαμε πάντοτε Ὀδυσσέα στό τιμόνι. Καί ἔπρεπε νά περάσουν χρόνια πολλά, γιά νά βγοῦμε μέ θυσίες καί αἵματα ἀπό τόν κάθε φορά ἄπατο γκρεμό. Ἀλλά δέν βάλαμε μυαλό.

Ἀντί ν’ ἀκοῦμε σέ κάθε κρίσιμη στιγμή τό λόγο πού βάζει στό στόμα τῆς Ἰοκάστης ὁ Σοφοκλῆς: «Οὐκ ἐπαισχύνεσθε χώρας οὕτω νοσούσης ἴδια κινοῦντες κακά;», ἐμεῖς, ὡς πολῖτες καί πρωτίστως ὡς πολιτικοί, προτιμᾶμε νά ἀφουγκραζόμαστε τόν ἑκάστοτε κήρυκα τοῦ μίσους πού διεγείρει μέσα μας τό ἔνστικτο τῆς καταστροφῆς. Γι’ αὐτό δέν κάνουμε χαΐρι καί προκοπή. Ἔχουμε τίς περισσότερες ἀπό κάθε ἄλλο λαό σελίδες μεγαλουργίας τίς ὁποῖες ἀμαυρώσαμε μέ ἰσόποσες σελίδες κακουργίας. Ἔτσι συμβαίνει λόγω τῆς διχοστασιακῆς μας ἰδιοσυγκρασίας, στόν πολιτικό στίβο νά ἐπιπλέουν οἱ ἀνάξιοι καί νά ἐκτοπίζονται οἱ ἱκανοί καί ἄξιοι.

Ὁ θεμελιωτής τῆς ἀρχαίας Ἀττικῆς κωμωδίας, ὁ Κρατῖνος, ἔχει στιγματίσει μέ ἕναν ἐκπληκτικό στίχο: «Ἐν δέ διχοστασίῃ καί Ἀνδροκλέης πολεμαρχεῖν». Στά Fragmenta Elegiaca adespota ἕνας ἄλλος στίχος ἐκπέμπει ἀνάλογο μήνυμα: «Ἐν διχοστασίῃ καί ὁ πάγκακος ἔμμορε τιμῆς». Δηλαδή σέ καταστάσεις διχόνοιας καί ὁ πάγκακος μπορεῖ νά καταλάβει ἀξίωμα. Καί ὁ Περικλῆς σέ μιά ἀπό τίς τελευταῖες του δημηγορίες εἶχε πεῖ στούς συμπολῖτες του: «Περισσότερο ἔχω φοβηθεῖ τά δικά μας σφάλματα παρά τήν ἐπιβουλή, τίς ἐπιθετικές βλέψεις τῶν ἀντιπάλων μας».

Τό βράδυ τῆς Τετάρτης, μιλώντας σ’ ἕνα ραδιοφωνικό σταθμό τῶν Χανίων, εἶπα προοιμιακά, ἀναφερόμενος στό Σκοπιανό: Γιά μένα δέν εἶναι ἀπειλή οἱ Σκοπιανοί, εἶναι οἱ Ἕλληνες πολιτικοί. Ἀμέσως μετά τό θριαμβευτικό συλλαλητήριο πού συγκλόνισε τήν ὑφήλιο, ἡ κυβέρνηση καί οἱ ἐκτός αὐτῆς χειραγωγοί της σήκωσαν τόν κονιορτό τῆς Novartis γιά νά καλύψουν, νά ἐξατμίσουν τό ἀναγεννώμενο ἐθνικό αἴσθημα, πού χρόνια τώρα ἦταν ὑπό πνιγμό, καί νά ἐξαερώσουν, νά ἐξατμίσουν τό μήνυμα τοῦ συλλαλητηρίου.

Τό συλλαλητήριο ἐξορίστηκε ἀπό τά περισσότερα ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα, ἀπό τίς περισσότερες ἐφημερίδες. Ποῦ καί ποῦ κάποια βαθυστόχαστα ἄρθρα μέ βάρος φτεροῦ καί μέ ἐπιτιμητικό πρόσημο: «Ψίτ, τσοκαρίες», ὅπως θά ἔλεγε καί ἡ Μαντάμ Σουσού τοῦ Δημ. Ψαθᾶ. Ὅμως, τό ζήτημα δέν εἶναι τί κάνει ἡ κυβέρνηση, ἀλλά τό τί κάνει ἡ ἀντιπολίτευση. Φυσικά καί ὁ Τύπος, πού ὑποτίθεται ὅτι εἶναι σάν τίς ἀγρυπνοῦσες χῆνες τοῦ Καπιτωλείου, πού ἀφύπνισαν τούς Ρωμαίους σέ μιά νυκτερινή ἐπίθεση τῶν Γαλατῶν.

Δέν λέω, κάποιοι ἔπρεπε νά ἀμυνθοῦν μέ τά νόμιμα μέσα, ἀλλά δέν ἔπρεπε τουλάχιστον ἡ ἀξιωματική καί ἡ ὑπαξιωματική ἀντιπολίτευση νά σιγήσουν σχετικά μέ τό Σκοπιανό, πού τώρα περιβάλλεται ἀπό σκότος. Κι ἐγώ ὅ,τι μαθαίνω, τό ὀφείλω σέ μυστική ἐπικοινωνία πού ἔχω μέ παλαιό φίλο μου Σκοπιανό, τόν ὁποῖο εἶχα σώσει ἀπό τά ἐρείπια, ἔπειτα ἀπό τόν κάποτε τρομερό σεισμό. Νά ὑποθέσουμε ὅτι ἦλθε ἔξωθεν ἐντολή γιά σιγή ἀσυρμάτου; Ἀναρωτιέμαι ἀφελῶς, γιατί ἔκανε ἐκεῖνες τίς ἐπισκέψεις στούς πολιτικούς ἀρχηγούς ὁ Ἀμερικανός πρεσβευτής;

Τάχα μίλησαν περί ἀνέμων καί ὑδάτων ἤ μήπως μίλησαν περί τόπων καί ὀνομάτων; Καί ἄς ὑποθέσουμε ὅτι μιά τέτοια ἐπίσκεψη ἔκανε ὁ Ρῶσσος πρεσβευτής, ἀναρωτιέστε τί θά εἶχε συμβεῖ; Θά εἶχε προκληθεῖ σεισμός ἰσχυρότερος ἀπό ἐκεῖνον πού ἔπληξε τά Σκόπια τό θέρος τοῦ 1963. Εὔλογα διαχέεται ἡ ὑποψία ὅτι ἡ σιγή γιά τό συλλαλητήριο καί γενικά γιά τό Σκοπιανό καί ἡ βόμβα Μολότωφ γιά τή Novartis ἔγινε κατά ἀμερικανική ἐντολή. Τό γεγονός ὅτι στήν ὑπόθεση ἐμπλέκεται ἡ πασίγνωστη γιά τίς πλεκτάνες της Ἔφ Μπή Ἄι κάνει τά πάντα πιθανά. Ἄς θυμηθοῦμε ὅτι ὁ ἀγενέστατος κ. Τράμπ ἐπεφύλαξε στόν κ. πρωθυπουργό τιμές στό Λευκό Οἶκο πού κανείς παλαιότερος πρωθυπουργός δέν εἶχε ἀπολαύσει. Οἱ Ἀμερικανοί σέ τιμοῦν, ἀλλ’ ἀκολούθως ἀπαιτοῦν. Κι ἄν τούς ἀρέσεις, σέ ξανατιμοῦν καί σέ ξανακαλοῦν.

Ὁ γράφων κάποτε στήν Οὐάσιγκτων, ἐπειδή στίς δύο –ἄνευ ἀμοιβῆς– ὁμιλίες του ὑπῆρξε ἐπικριτικός γιά τούς ἀμερικανικούς βομβαρδισμούς στή Σερβία καί ἐπειδή ἴσως δέν ἔγραψε κάτι ἐπαινετικό, οὐδέποτε τοῦ ζητήθηκε νά ἐπισκεφθεῖ γιά κάποια ἄλλη ὁμιλία τήν πατρίδα τοῦ Τόμας Τζέφερσον. Ἄλλοι πού πῆγαν μετά ἀπό αὐτόν, γύρισαν ὅπως ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στό δρόμο γιά τή Δαμασκό, ἐπειδή ἴσως εἶδαν τό φῶς τό ἀληθινό! Ἡ ταπεινότητά μου, παρότι ἀσχολοῦμαι μέ τήν Ἀμφίπολη ἀπό τό 1965, δέν μπόρεσε κατά τίς συχνές ἐκεῖ ἐπισκέψεις νά εἰσέλθει στόν νεοανασκαφέντα χῶρο. Καί ὅμως εἶδε 3-4 ἄτομα, χωρίς πιθανῶς νά εἶναι ἀρχαιολόγοι, νά εἰσέρχονται καί νά ξεναγοῦνται ἐντός τοῦ ὑπογείου χώρου, ἀλλά χωρίς τό πολυτελές αὐτοκίνητό τους πού ἦταν τῆς ἀμερικανικῆς πρεσβείας. Αὐτό τό ἄφησαν ἔξω, ἀλλά δέν ἄφησαν ἔξω τίς ὑποψίες μου γιά τό σταμάτημα τῶν ἀνασκαφῶν.

Σήμερα βρισκόμαστε στό χεῖλος τῆς ἀβύσσου. Οἰκονομικά ἔχουμε «σμπαραλιαστεῖ». Ὁ νόμος τῆς ζούγκλας εἶναι ἰσχυρότερος ἀπό τόν νόμο τῆς πολιτείας. Κάποιες πολιτικές σέχτες μετασχηματίζονται σέ μαφίες. Ὁ πνευματικός κόσμος σιωπᾶ, μέ λίγες τιμητικές ἐξαιρέσεις. Πληθαίνουν οἱ ἐξωτερικές ἀπειλές. Ἡ κυβέρνηση, σέ ἀδυναμία νά τίς ἀντιμετωπίσει κατά τρόπο ἐθνοπρεπῆ καί ἐθνωφελῆ, ἄρχισε νά κτυπᾶ μέ τά νταούλια καί τόν ζουρνᾶ τόν σκοπό τῆς Novartis. Καί τώρα σχεδόν σύμπας ὁ πολιτικός μας κόσμος χορεύει τόν χορό τῆς διαβολῆς καί τοῦ Διαβόλου. Γιά τό Σκοπιανό ἔπεσε ὡς διά μαγείας αὐλαία. Αὐτό πού μποροῦσε νά μᾶς ἑνώσει καί νά μᾶς ἐνδυναμώσει περιθωριοποιεῖται καί ὑπούλως λοιδορεῖται. Ἡ ἔξοδος τοῦ κ. Κουφοντίνα ἔχει εἰδησεογραφική προτεραιότητα. Ὁ ἀπόηχος τοῦ συλλαλητηρίου, ἐνῶ ὑπάρχει στήν ψυχή τοῦ λαοῦ, δέν ὑπάρχει στά μέσα μαζικῆς ἐπιρροῆς. Κι ὅμως, οἱ ἄνεμοι μιᾶς νέας ἐθνικῆς ταπεινώσεως πλησιάζουν. Ὁ λαός ἄς μήν παρασυρθεῖ. Ἐπιβάλλεται νά ὁμονοεῖ, γιά νά μήν μετανοεῖ. Καμμιά νέα Κερκόπορτα ἀνοικτή!



Εστία, 16/2/18


Πηγή